Connect with us

Υγεία

Αυξάνονται τα ποσοστά παχυσαρκίας; Ενημερώσου, λάβε δράση τώρα!

Έως το 2025, 480.000 μαθητές θα είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι, 18.000 θα έχουν διαταραγμένοι ανοχή στη γλυκόζη και 5.000 μαθητές θα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη

Πηγή: obesityday.worldobesity.org

Πάμε να δούμε στο κείμενο που ακολουθεί ποια είναι τα νεότερα δεδομένα για την παχυσαρκία στη χώρα μας, που οφείλετε το φαινόμενο αυτό και ποια είναι η καταλληλότερη αντιμετώπιση! Μείνετε μαζί μας…

Σήμερα η παχυσαρκία αποτελεί αναμφίβολα μια παγκόσμια επιδημία από την οποία δε θα μπορούσε να ξεφύγει η χώρα μας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας το 21,9% των ενηλίκων που συμμετείχαν σε αυτή ήταν παχύσαρκοι και το 57,1% υπέρβαροι.

Τι είναι όμως πραγματικά η παχυσαρκία;

Όταν στον οργανισμό εισάγεται, μέσω της τροφής, ενέργεια σε ποσότητα μεγαλύτερη απ’ όση καταναλώνεται το βάρος αυξάνει. Είναι συνεπώς φανερό ότι η παχυσαρκία οφείλεται στην υπέρμετρη πρόσληψη ενέργειας σε σχέση με την κατανάλωση.

Η πρόσληψη περίσσειας ενέργειας συμβαίνει μόνο κατά τη φάση της εγκατάστασης της παχυσαρκίας. Όταν το άτομο έχει ήδη γίνει παχύσαρκο το μόνο που χρειάζεται για να διατηρήσει το πάχος του είναι η εξισορρόπησή της προσλαμβανόμενης και καταναλωμένης ενέργειας. Για να αδυνατίσει θα πρέπει δηλαδή η κατανάλωση να είναι μεγαλύτερη από την πρόσληψη.

Τι δείχνουν τα δεδομένα για τα ποσοστά παχυσαρκίας στην Ελλάδα;

Από τα δεδομένα που συγκέντρωσε το Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας (ΕΛ.Ι.ΚΑΡ.) σε ένα μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα ευαισθητοποίησης του κοινού για τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου [30.000 άτομα], παρουσιάζεται το 63% των ενηλίκων στην Ελλάδα να είναι υπέρβαροι και το 19% παχύσαρκοι, ενώ περισσότεροι από το 40% του πληθυσμού δεν έχουν εντάξει καμιά φυσική δραστηριότητα στην καθημερινή τους ζωή

Τι συμβαίνει με την παιδική παχυσαρκία;

Ομοίως, η παιδική και η εφηβική παχυσαρκία στη χώρα μας αυξάνονται συνεχώς, σε ποσοστό που αγγίζει το 20,7%. Οι αριθμοί που ακολουθούν στο παρακάτω infographic γίνονται ακόμη πιο ανησυχητικοί.

pagkosmia imera paxysarkias enimerosou lave drasi tora inside

*στο συγκεκριμένο infographic υπάρχει αριθμητικό σφάλμα στον αριθμό των μαθητών το οποίο έχουμε επισυμάνει και αναμένουμε τη διόρθωσή του.

Ποια είναι τα νεότερα δεδομένα για τους ενήλικες;

Στo infographic που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τι συμβαίνει με την παχυσαρκία στους ενήλικες σε ελληνικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, έως το 2025 πάνω από 2.4 εκατομμύρια ενήλικες θα είναι παχύσαρκοι, γεγονός που συνοδεύεται από πληθώρα δυσάρεστων συνεπειών για την υγεία όπως φαίνεται παρακάτω.

pagkosmia imera paxysarkias enimerosou lave drasi tora aggliko

 Ωστόσο, και σε παγκόσμιο επίπεδο οι αριθμοί όπως θα δείτε στη συνέχεια κρουούουν σίγουρα το καμπανάκι του κινδύνου για την υγεία!

Το στίγμα της Παχυσαρκίας

Ο στιγματισμός και οι διακρίσεις προς τα παχύσαρκα άτομα είναι διάχυτα και δημιουργούν πολυάριθμες συνέπειες για την ψυχολογική και σωματική τους υγεία. Οι επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία σε μεγάλο βαθμό αγνοούνται. Αντ’ αυτού, τα παχύσαρκα άτομα κατηγορούνται για το βάρος τους, με κοινή αντίληψη ότι ο στιγματισμός για το βάρος είναι δικαιολογημένος και μπορεί να παρακινήσει τα άτομα να υιοθετήσουν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Με βάση τα τρέχοντα ευρήματα, φαίνεται ότι το στίγμα του βάρους δεν είναι ένα ευεργετικό εργαλείο δημόσιας υγείας για τη μείωση της παχυσαρκίας. Αντίθετα, ο στιγματισμός των παχύσαρκων ατόμων απειλεί την υγεία, δημιουργεί ανισότητες υγείας, και υπονομεύει κάθε προσπάθεια για αποτελεσματική παρέμβαση κατά της παχυσαρκίας. Τα ευρήματα των ερευνών υπογραμμίζουν το στίγμα του βάρους, τόσο ως ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης, όσο και ως προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία.

weight stigma obesity day

 

Τι ξέρουμε για το σωματικό λίπος;

Το σώμα αποτελείται από διάφορους ιστούς, αλλά στη διάρκεια της ενήλικης ζωής δύο είναι οι ιστοί που προκαλούν σημαντικές αυξομειώσεις στο σωματικό βάρος, ο μυϊκός και ο λιπώδης. Ωστόσο για τις περισσότερες γυναίκες (με εξαίρεση την εγκυμοσύνη) το λίπος μάλλον παρά η μυϊκή μάζα είναι που επηρεάζει περισσότερο το σωματικό βάρος. Για παράδειγμα κορίτσια ηλικίας οκτώ ετών έχουν κατά μέσο όρο 18% λίπος, στην ηλικία των 17 ετών το λίπος φτάνει τα 25% και μπορεί να αυξηθεί κι άλλο κατά την ηλικία των 20 ετών. Μεταξύ της ηλικίας 30 – 60 το ποσοστό λίπους σε αγύμναστες γυναίκες αυξάνει σταθερά με μέσο όρο αύξησης 1,5 – 2% ανά δεκαετία.

Σε ποιες κατηγορίες διακρίνεται;

Το σωματικό λίπος διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, το δομικό και το αποταμιευτικό.

Δομικό λίπος

Το δομικό λίπος είναι συστατικό της μυελίνης που μονώνει τα νεύρα, και “υλικό συσκευασίας” ζωτικών οργάνων π.χ. ενδοφθαλμικό λίπος. Αποτελεί το 10% του σωματικού βάρους στη γυναίκα και το 3% στον άνδρα. Αυτό το λίπος είναι απαραίτητο για τη φυσιολογική ορμονική και αναπαραγωγική λειτουργία.

Αποταμιευτικό λίπος

Το αποταμιευτικό λίπος (λιπώδης ιστός), αποτελεί πηγή ενέργειας για το ανθρώπινο οργανισμό. Το σώμα έχει επαρκή αποθέματα ενέργειας από λίπος για να διατηρηθεί ζωντανό επί πολλές εβδομάδες.

Το λίπος αποθηκεύεται στα λιποκύτταρα. Τα λιποκύτταρα σχηματίζουν ένα ελαστικό ενεργειακό απόθεμα, το οποίο μπορεί τόσο να διευρύνεται όσο και να μικραίνει. Το απόθεμα λίπους είναι δυνατόν να διευρυνθεί με δυο τρόπους: Είτε μέσω αύξησης του μεγέθους των λιποκυττάρων ή με αύξηση του αριθμού τους. Ο μέσος άνθρωπος έχει αριθμό λιποκυττάρων που ξεκινάει από 2×1010 και είναι δυνατόν να φτάσει μέχρι 16×1010. Επομένως, υπάρχει τεράστια ελαστικότητα για διεύρυνση του αποθέματος λίπους.

Όταν υπάρχει θετικό ενεργειακό ισοζύγιο, το μέγεθος των λιποκυττάρων αυξάνεται μέχρι να φτάσει το μέγεθος 1μg. Από το σημείο αυτό και μετά, τα κύτταρα δεν είναι δυνατόν να μεγαλώσουν άλλο (υπερτροφία). Έτσι, εάν το θετικό ενεργειακό ισοζύγιο συνεχιστεί, ο αριθμός των λιποκυττάρων ξεκινά να αυξάνεται και μπορεί να μεγαλώνει ατελείωτα (υπερπλασία) εάν η θερμιδική πρόσληψη παραμείνει υψηλή.

Από την στιγμή, που τα λιποκύτταρα θα σχηματιστούν, είναι πολύ δύσκολο κάποιος να απαλλαγεί από αυτά. Ο αριθμός τους συνεχίζεται να παραμένει ο ίδιος ακόμη και εάν υπάρξει απώλεια βάρους. Η επίδραση της απώλειας βάρους επιδρά μόνο στο μέγεθος των λιποκυττάρων, το οποίο σταδιακά μειώνεται, και κάποια στιγμή φτάνει στο φυσιολογικό μέγεθος.

Τι διακρίνουν οι ερευνητές;

Οι ερευνητές πλέον διακρίνουν την παχυσαρκία ανάλογα εάν υπάρχει υπερτροφία ή υπερπλασία των λιποκυττάρων. Η υπερπλασία δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εάν πρώτα δεν έχει προηγηθεί η υπερτροφία των λιποκυττάρων. Αυτός ο διαχωρισμός έχει προγνωστική σημασία για την θεραπεία της παχυσαρκίας. Η υπερτροφική παχυσαρκία, σύμφωνα με νεότερες έρευνες, φαίνεται να αντιμετωπίζεται πολύ πιο αποτελεσματικά σε σχέση με την παχυσαρκία που συνδέεται με υπερπλασία των λιποκυττάρων.

Ποιο είναι όμως το επιθυμητό ποσοστό σωματικού λίπους;

Δεν είναι δυνατόν να το προσδιορίσουμε με ακριβή τιμή γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: φύλο, σωματότυπο, είδος άσκησης που πραγματοποιεί ένα άτομο.

Πού οφείλεται το φαινόμενο της παχυσαρκίας;

Η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική νόσος στην οποία μπορεί να εμπλέκονται περιβαλλοντικά αίτια όπως ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ψυχολογικά αίτια όπως το συναισθηματικό φαγητό, ορμονικά αίτια όπως διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδή, ακόμη και κληρονομικότητα. Ωστόσο, ακόμη κι αν όλοι οι παραπάνω λόγοι συνυπάρχουν, ένα είναι το σίγουρο…

Η παχυσαρκία δε μπορεί να εμφανιστεί παρά μόνο εάν υπάρχουν λανθασμένες διατροφικές συνήθειες σε συνδυασμό με έναν καθιστικό τρόπο ζωής

Έτσι, η κύρια αιτία της παχυσαρκίας είναι το ενεργειακό ισοζύγιο.

Τι εννοώ με αυτό;

Όταν οι θερμίδες δηλαδή που προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής είναι περισσότερες από αυτές που καταναλώνουμε τότε το σωματικό βάρος αρχίζει και αυξάνεται κι αν αυτό συμβαίνει παρατεταμένα μπορεί να οδηγήσει σε υπερβάλλον βάρος και παχυσαρκία.

Ποια είναι η λύση στην παχυσαρκία;

Για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας η λύση βρίσκεται στην αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς και στην αύξηση της σωματικής δραστηριότητας.

Μερικές συστάσεις που μπορούν να βοηθήσουν στη δίαιτα

Διαιτητική αντιμετώπιση για την απώλεια βάρους

Η πράξη δείχνει ότι η δραστική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι υπόθεση δίαιτας. Όλες οι άλλες μέθοδοι (χειρουργική, φάρμακα, ασκήσεις κ.λπ.) αποβλέπουν στο να δημιουργήσουν αρνητικό θερμιδικό ισοζύγιο. Εξάλλου το παχύσαρκο άτομο πολύ πιο εύκολα δέχεται μια υποθερμιδική δίαιτα παρά ένα πρόγραμμα βαριάς σωματικής άσκησης, όπου τα αποτελέσματα είναι πολύ αμφίβολα αν η άσκηση δεν συνδυάζεται με αντίστοιχα μειωμένη πρόσληψη θερμίδων.

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι παχύσαρκοι προσλαμβάνουν περισσότερες θερμίδες απ’ τα φυσιολογικά στο βάρος άτομα, αν και οι περισσότεροι υπερσιτίζονται. Αν ορισμένοι παχύσαρκοι υποστηρίζουν ότι τρώνε λίγο και παχαίνουν σε σύγκριση με άλλους, αυτό εν μέρει είναι αληθινό. Αυτό που πρέπει να καταλάβουν είναι ότι προσλαμβάνουν περισσότερες θερμίδες από εκείνες που χρειάζονται. Επομένως για να μειώσουν το βάρος τους θα πρέπει να ακολουθήσουν μία δίαιτα υποθερμιδική.

Ζυγίστε τις τροφές

Θα πρέπει να ζυγίζουν ή να χρησιμοποιηθούν “μεζούρες” για τις τροφές έτσι ώστε να μάθουν να υπολογίζουν το μέγεθος της μερίδας.

Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών

Οι τροφές που περιέχουν σύνθετες φυτικές ίνες απαιτούν περισσότερο χρόνο για να καταναλωθούν από τις τροφές που περιέχουν απλές φυτικές ίνες και ο κορεσμός (πληρότητα ή ικανοποίηση) επιτυγχάνεται με λιγότερες θερμίδες όταν κανείς καταναλώνει τροφές με σύνθετες φυτικές ίνες.

trofima plousia se fytikes ines

 

Αποφύγετε τα λιπαρά τρόφιμα

Ελαττώνουμε την κατανάλωση λιπαρών τροφών, οι οποίες αποτελούν την πλέον συγκεντρωμένη πηγή θερμίδων. Επιλέγουμε άπαχο κρέας ή πουλερικά χωρίς πέτσα και δεν τρώμε περισσότερο από 180 gr. ημερησίως. Χρησιμοποιούμε μπαχαρικά, καρυκεύματα, χυμό λεμόνι ή άλλα πρόσθετα χαμηλών θερμίδων παρά βούτυρο, ζωικό λίπος. Επιλέγουμε άπαχο γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά. Περιορίζουμε την κατανάλωση φαγητών με κορεσμένο λίπος, όπως οι λουκουμάδες, το φύλλο της πίτας, τα κρουασάν, τα μπισκότα και άλλα αρτοσκευάσματα. Επιλέγουμε φρέσκα φρούτα ή μπισκότα με χαμηλά λιπαρά παρά παγωτό, κέικ, πίτες ή μπισκότα με πολλά λιπαρά. Αντικαθιστούμε στο ζωικό βούτυρο με τη φυτική μαργαρίνη τύπου soft.

Υιοθετείστε μια ισορροπημένη διατροφή

Η διατροφή σας πρέπει να είναι βασισμένη στις αρχές της μεσογειακής διατροφής, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και ελαιόλαδο. Αποφύγετε, τις δίαιτες «express» στις οποίες η θεαματική απώλεια βάρους προέρχεται κυρίως από απώλεια μυϊκού ιστού και συνοδεύεται από θεαματική επαναπρόσληψη του βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα και μείωση του μεταβολισμού. Ακολουθώντας μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή δίνετε εσείς το παράδειγμα στα παιδιά σας και τους δείχνετε το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν.

Βάλτε τη φυσική δραστηριότητα στη ζωή σας

Εντάξτε αρχικά 10 -20 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια δραστηριότητα την ημέρα και σταδιακά αυξήστε το χρόνο στα 45 λεπτά ημερησίως για τουλάχιστον 5 μέρες την εβδομάδα. Το περπάτημα αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή για να ξεκινήσετε! Ενθαρρύνετε τα παιδιά να σας ακολουθήσουν και να συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες. Βάλτε τα αθλητικά σας σήμερα κιόλας!

Για τους αρμόδιους επιστήμονες υγείας

Πώς μπορούμε να μειώσουμε το σωματικό λίπος έτσι ώστε να έχουμε απώλεια βάρους;

Τα παρακάτω σημεία μας βοηθούν στη μείωση του σωματικού λίπους υγιεινά και με ασφάλεια.

  • Καθορισμός στόχων: Θέτουμε ένα ρεαλιστικό στόχο που είναι εφικτός. Κάνουμε μετρήσεις πάχους των δερματοπτυχών και μετρήσεις περιφερειών σε συγκεκριμένες θέσεις.
  • Εκτιμάμε τις θερμίδες που παίρνουμε.
  • Δεν τρώμε λιγότερο από το Β.Μ.R.
  • Η ενεργειακή πρόσληψη θα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον την ενεργειακή δαπάνη του οργανισμού για να επιβιώσει.
  • Διατηρούμε υψηλό το ποσοστό κατανάλωσης των υδατανθράκων.
  • Μειώνουμε το λίπος αλλά δεν το αποφεύγουμε τελείως.
  • Καταναλώνουμε συχνά και τακτικά γεύματα και σνακ.

Οι στόχοι της διατροφικής φροντίδας για την απώλεια λίπους 

  • Να ελαττωθεί το λίπος του σώματος ώστε να επιτευχθεί ένα βάρος κοντά στο 20% του ιδανικού.
  • Να αναπτυχθούν πιο υγιεινές συνθήκες διατροφής.
  • Να προληφθεί απώλεια μυϊκής μάζας (LMB) κατά την ελάττωση του σωματικού βάρους.
  • Να διατηρηθεί το μειωμένο βάρος του σώματος.

Οι συνιστώμενες δίαιτες πρέπει να περιέχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά και να είναι εφαρμόσιμες ξεχωριστά για κάθε περιστατικό. Ούτε η νηστεία, ούτε οι “εύκολες μέθοδοι δίαιτας” δεν δίνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα για την απώλεια του λίπους του σώματος. Οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι οι δίαιτες για απώλεια βάρους για να είναι ασφαλείς, ουσιαστικές και πραγματικές ως προς το αποτέλεσμα πρέπει:

  • Να είναι χαμηλές σε θερμίδες αλλά να περιέχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά για την σωστή λειτουργία του οργανισμού.
  • Να αποτελούνται από μεγάλες ποικιλίες τροφίμων, κάθε προτίμησης, και να βοηθήσουν την τάση πείνας ανάμεσα στα γεύματα.
  • Να είναι προσαρμοσμένες στο ρυθμό της ζωής του πελάτη / ασθενή, για να υπάρχει εύκολη πρόσληψη τόσο στο σπίτι όσο και εκτός σπιτιού.
  • Να είναι υπολογισμένες προς μια φυσιολογική απώλεια βάρους, 900 – 1000 gr. / εβδομάδα.
  • Να είναι δίαιτες μακροπρόθεσμες (εφόσον εκπληρώνει τα πρώτα 3 παραπάνω στάδια) και να συνεχίζονται και όταν φτάσουμε στο επιθυμητό βάρος.

Αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο

Ευρώπη

Η αντιμετώπιση του προβλήματος σε παγκόσμια βάση έχει μεταφερθεί σε πολιτικό επίπεδο. Δύο συναντήσεις διοργανώθηκαν το Μάιο 2006 από την Τοπική Υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) στην Ευρώπη παρείχαν την ευκαιρία στα αρμόδια άτομα που λαμβάνουν πολιτικές αποφάσεις από διάφορους τομείς των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων (υγεία, αθλητισμός, μεταφορές, πολεοδομία, εκπαίδευση, αναψυχή, γεωργία και εμπόριο) να συζητήσουν τους ρόλους τους στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας μέσω της προώθησης της σωματικής δραστηριότητας για την ενίσχυση της υγείας και μέσω της αναγνώρισης εναλλακτικών πολιτικών επιλογών για το εμπόριο και τη γεωργία. Σκοπός είναι η διατύπωση συστάσεων που ελπίζεται ότι οι χώρες-μέλη του Π.Ο.Υ. θα υιοθετήσουν σε έναν ευρωπαϊκό κανονισμό που θα προσφέρει πολιτική καθοδήγηση και θα παρέχει ένα στρατηγικό πλαίσιο εργασίας για την ενίσχυση της δράσης για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α.) συμφωνήθηκε η απομάκρυνση των ανθρακούχων αναψυκτικών που περιέχουν γλυκαντικές ουσίες από το 75% των σχολείων έως το 2008 και από το σύνολο των σχολείων έως το 2009. Σε αυτή την απόφαση μεσολάβησε ο πρώην Πρόεδρος των Η.Π.Α. Μπιλ Κλίντον.

Νέα Ζηλανδία

Στη Νέα Ζηλανδία, ο Υπουργός Υγείας, Pete Hodgson, ετοιμάζει την ατζέντα για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας όχι μόνο στη χώρα του αλλά σε παγκόσμια κλίμακα. Ήδη έχει ανακοινώσει ότι το 2007 θα αποτελέσει πρώτη του προτεραιότητα η προσπάθεια για την καταπολέμηση χρόνιων νόσων, και ιδιαίτερα της παχυσαρκίας. Η εφαρμογή της απομάκρυνσης των ανθρακούχων αναψυκτικών από τα σχολεία είναι μια από τις κύριες επιδιώξεις και στην Νέα Ζηλανδία.

Ηνωμένο Βασίλειο

Οι ιατροί, στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξέδωσαν καινούργιες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με το πώς θα πρέπει να παρέχονται συμβουλές σε ασθενείς ώστε να χάσουν βάρος και να ασκούνται περισσότερο.

Αυστρία

Στην Αυστρία, προτείνεται η επιχορήγηση της εγγραφής σε γυμναστήριο ή αθλητική λέσχη για τα άτομα που καλύπτονται από το κρατικό σύστημα ασφάλισης υγείας. Η πρόληψη της παχυσαρκίας είναι δυνατή μόνο εφόσον πραγματοποιηθούν θεμελιώδεις μεταβολές σε όλο το κοινωνικό φάσμα.

Η παραγωγή και διαθεσιμότητα φθηνών υγιεινών τροφών, ο πολεοδομικός σχεδιασμός ώστε να υπάρχουν ασφαλείς χώροι πρασίνου για βάδιση, ποδηλασία ή παιχνίδι, η ένταξη της διατροφικής εκπαίδευσης και θεραπείας στις δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων, η εκπαίδευση σχετικά με τη διατροφή που θα πρέπει να ξεκινάει από τα σχολεία και υιοθέτηση ενός παγκόσμιου κώδικα για την προώθηση μόνο υγιεινών τροφών και ροφημάτων σε παιδιά, είναι ορισμένοι από τους στόχους που πρέπει να τεθούν σε παγκόσμια βάση ώστε να αντιμετωπιστεί μακροπρόθεσμα το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Αλλά και της νοσηρότητας που συνεπάγεται αυτή και κατά συνέπεια της αύξησης της δαπάνης των ασφαλιστικών ταμείων για την κάλυψη των νέων φαρμακευτικών και άλλων αναγκών των ασφαλισμένων.

Σύστημα υγείας και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Εντούτοις, κανένα σύστημα υγείας δεν έχει ακόμη κατορθώσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της παχυσαρκίας και καμία κοινωνία δεν έχει αναπτύξει μία αποτελεσματική στρατηγική για την πρόληψη της. Και αυτό επειδή δεν υπήρξε ποτέ συντονισμένη προσπάθεια όλων των αρμόδιων φορέων, αλλά μεμονωμένες ενέργειες που δεν μπόρεσαν να σταθούν απέναντι στις τεράστιες διαφημιστικές καμπάνιες πολυεθνικών εταιρειών. Η απάντηση σε αυτό το πρόβλημα θα πρέπει να δοθεί σε δύο επίπεδα.

  1. Το πρώτο επίπεδο πρέπει να αφορά την ουσιαστική κυβερνητική καθοδήγηση, έτσι ώστε να μπορέσουν να ευοδωθούν οι απαραίτητες πολιτικές μεταβολές – με νομοθετικές ρυθμίσεις – μέσω συνεργασιών των κυβερνητικών φορέων με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τη βιομηχανία τροφίμων, καθώς και τους τομείς λιανικής πώλησης και αναψυχής.
  2. Το δεύτερο επίπεδο αφορά την οικογένεια, κύτταρο της κοινωνίας, όπου οι γονείς κατάλληλα εκπαιδευμένοι να μπορούν να δώσουν στα παιδιά τους την κατάλληλη καθοδήγηση. Μόνο τότε, θα μπορούμε να αναμένουμε ορατή πρόοδο στη μείωση της παχυσαρκίας και στον περιορισμό της επιδημίας.

Περιπτώσεις μείωσης σωματικού βάρους

Η ελάττωση σωματικού βάρους που παρατηρείται στις πρώτες ημέρες μιας δίαιτας αδυνατίσματος οφείλεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό σε απώλεια νερού και γλυκογόνου. Με την πάροδο του χρόνου όμως το μεγαλύτερο ποσοστό του σωματικού βάρους που χάνεται προέρχεται από το αποθηκευμένο λίπος. Επίσης στην περιορισμένη θερμιδική πρόσληψη δεν πρέπει να μειώνεται η πρόσληψη των υγρών, γιατί κάτι τέτοιο θα έχει σαν αποτέλεσμα το χάσιμο περισσότερου νερού, όχι όμως και σωματικού λίπους.

Η γρήγορη απώλεια σωματικού βάρους μέσα από κάποια δίαιτα έχει το μειονέκτημα ότι δεν οφείλεται μόνο σε απώλεια σωματικού λίπους αλλά και σε απώλεια άλιπου ιστού (μυϊκή μάζα, γλυκογόνου, ανόργανων ουσιών, νερού κ.λ.π.). Έρευνες αποδεικνύουν καθημερινά ότι η απώλεια βάρους είναι πιο αποτελεσματική και πιο ακίνδυνη όταν συνδυάζεται η άσκηση με μια κατάλληλη διατροφή.

Η απώλεια του άλιπου ιστού, ανάλογα με την δίαιτα και τη διάρκεια της μπορεί να κυμαίνεται από 35 – 45% με άμεσες καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου

Συμπερασματικά

Η παχυσαρκία αποτελεί το έδαφος για την ανάπτυξη μίας πληθώρας κινδύνων για την υγεία! Η σωστή διατροφή και η άσκηση αποτελούν το μυστικό της επιτυχίας. Ενημερωθείτε και απευθυνθείτε στους ειδικούς για να σας καθοδηγήσουν. Μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα οδηγούν σε μεγάλα αποτελέσματα! Η κατάλληλη ώρα για αλλαγή είναι τώρα…

 

Πηγή

Continue Reading

Υγεία

Λιπομέτρηση: Η Κλειδί για την Ακριβής Ανάλυση Σύστασης του Σώματος

Σίγουρα έχετε ακούσει για τη λιπομέτρηση και τον λιπώδη ιστό. Ίσως να έχετε κάνει μια τέτοια μέτρηση στο παρελθόν. Αυτή η μέτρηση είναι κρίσιμη, καθώς στις συνεδρίες μου, τόσο στο γραφείο μου στο Παγκράτι όσο και διαδικτυακά, τονίζω τη σημασία της. Με τη βοήθεια της λιπομέτρησης, μπορείτε να αντιληφθείτε πόσο αποτελεσματική είναι η προσπάθειά σας για απώλεια βάρους ή για την ανάπτυξη των μυών σας. Απλώς να βασίζεστε στο σωματικό βάρος δεν είναι αρκετό.

Η ανάλυση της σύστασης του σώματος προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την πρόοδό σας, όχι μόνο στην απώλεια λίπους αλλά και στην ενίσχυση της μυϊκής σας μάζας. Είναι λάθος να πιστεύετε ότι η μηχανή που μετράει τη λιπομέτρηση θα αλλάξει τη σύσταση του σώματος σας. Εσείς, με τις αλλαγές που θα κάνετε στη διατροφή και στον τρόπο ζωής σας, θα φέρετε τη μεγαλύτερη αλλαγή.

Σε αυτόν τον οδηγό θα ανακαλύψετε περισσότερα για τη λιπομέτρηση, τι πραγματικά μας δείχνει και πώς μπορείτε να μειώσετε το λίπος σας αποτελεσματικά.

Για να μάθετε περισσότερα κάντε κλίκ εδώ!

Continue Reading

Διατροφή

Διατροφικές συνήθειες ανά τον κόσμο και Παχυσαρκία

Εισαγωγη για την παχυσαρκια και τη σημασια των διατροφικων συνηθειων

Ορισμένες χώρες έχουν αρκετά χαμηλότερα επίπεδα παχυσαρκίας. Μήπως η διαφορά βρίσκεται στις διατροφικές συνήθειες;

Στη χώρα μας, με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, μόνο το 30,3% του γενικού πληθυσμού βρίσκεται εντός ορίων κανονικού βάρους, ενώ το 37,6 % είναι υπέρβαροι και το 32,1% παχύσαρκοι, με 3 από τις 4 οικογένειες να έχουν τουλάχιστον έναν υπέρβαρο ή παχύσαρκο γονέα.

Προβολή

Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως νόσος και είναι η υπερβολική εναπόθεση λίπους στα λιποκύτταρα. Όταν το λίπος αυξάνεται πάνω από το φυσιολογικό και υπερβαίνει το 20-30% του επιθυμητού βάρους, αρχίζει και αποθηκεύεται σε διάφορα όργανα του σώματος όπως το συκώτι,τους μύες, την καρδιά και παράγει ορμόνες και ουσίες που προκαλούν μεγάλες αλλαγές στο τρόπο λειτουργίας του σώματος.

Για να προσδιορίσουμε το βαθμό παχυσαρκίας χρησιμοποιούμε τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που υπολογίζεται από το πηλίκο του βάρους σώματος σε κιλά διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους σε εκατοστά. Φυσιολογικός θεωρείται ο ΔΜΣ που είναι μεταξύ 18,5 και 25. Υπέρβαρος θεωρείται όποιος έχει ΔΜΣ μεταξύ 25 και 30 και παχύσαρκος εκείνος που έχει ΔΜΣ μεταξύ 30 και 35. Τιμές ΔΜΣ μεγαλύτερες από 35 υποδηλώνουν σοβαρή παχυσαρκία.

Επιπτώσεις Παχυσαρκίας

Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία είναι από τις κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας . Πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι προκαλούν περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 13% της συνολικής θνησιμότητας. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για πολλές ασθένειες όπως, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη τύπου 2 και των χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων.

Η παχυσαρκία θεωρείται επίσης αιτία για τουλάχιστον 13 διαφορετικούς τύπους καρκίνου και είναι πιθανό να ευθύνεται άμεσα για τουλάχιστον 200.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου ετησίως με το ποσοστό αυτό να αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια.

Τα δεδομένα για την παιδική παχυσαρκία δίνουν μια ανησυχητική εικόνα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Έκθεση Παχυσαρκίας του ΠΟΥ για το 2022, περίπου 1 στα 3 παιδιά δημοτικού σχολείου ζει με παχυσαρκία ή είναι υπέρβαρο και αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο. Η παχυσαρκία είναι απο τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που μπορεί να προληφθεί. Η ενημέρωση, η σωστή διατροφή, η φυσική δραστηριότητα, είναι απαραίτητα για την μείωση αλλά και τη διατήρηση του ιδανικού βάρους.

Υιοθέτησε μια ισορροπημένη διατροφή με βάση τις γευστικές σου προτιμήσεις, πρόσθεσε τα φρούτα και τα λαχανικά σε καθημερινή βάση στο διαιτολόγιο σου και ακολουθήσε το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής.

Υγιεινές διατροφικές συνήθειες ανα τον κόσμο

Η μεσογειακή διατροφή είναι στην κορυφή παγκοσμίως αναφορικά με τα οφέλη της για την υγεία, όμως και άλλοι λαοί έχουν ενδιαφέρουσες και υγιεινές διατροφικές συνήθειες ή κουζίνες που αξίζει να ανακαλύψεις.

Ιαπωνία

Οι μικρές μερίδες και τα πολύχρωμα, εποχιακά λαχανικά συνθέτουν ένα οπτικά ελκυστικό και υγιεινό πιάτο. Οι μικρές μερίδες βοηθούν στη διατήρηση των θερμίδων υπό έλεγχο, ενώ τα λαχανικά παρέχουν μια σειρά από φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Νότια Κορέα

Οι Νοτιοκορεάτες κατάφεραν να αποφύγουν την παχυσαρκία μέσω μιας διατροφής που αποτελείται από ρύζι, ψάρι και το παραδοσιακό συνοδευτικό που είναι γνωστό ως kimchi. Το Kimchi αποτελείται από λαχανικά που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως λάχανο και ραπανάκια καρυκευμένα με σκόνη σκόρδου και τσίλι.

Οι Νοτιοκορεάτες υπερηφανεύονται για μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και χαμηλά λιπαρά. Αν και καταναλώνουν πολλούς υδατάνθρακες, επιλέγουν αυτούς που δεν είναι επεξεργασμένοι. Δοκίμασε ένα μεσημεριανό με ψητό ψάρι, καστανό ρύζι και kimchi. Το kimchi είναι λίγο ιδιαίτερο σαν γεύση, οπότε μην το απορρίψεις αμέσως, χρειάζεται λίγο να το συνηθίσεις. Η κατανάλωσή του παρέχει στον οργανισμό προβιοτικά για το έντερο, ευεργετικές φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά.

Κίνα

Η χρήση chopsticks μπορεί να σε βοηθήσει να μασάς πιο πολύ και να καταναλώνεις πιο αργά το γεύμα σου, πράγμα που σημαίνει ότι θα τρως λιγότερο. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες, οι άνθρωποι που τρώνε πιο γρήγορα είναι πιο πιθανό να έχουν παχυσαρκία και μεγαλύτερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.

Γαλλία

Η Γαλλία μπορεί να φημίζεται για τα κρουασάν, τα τυριά και το κρασί, όμως οι Γάλλοι δεν το παρακάνουν με τις ποσότητες. Οι Γάλλοι απολαμβάνουν πολύ μικρότερες μερίδες και δεν τους αρέσει να τσιμπολογούν πολύ. Επίσης δεν τρώνε γρήγορα τα γεύματά τους, αλλά αφιερώνουν χρόνο για να απολαύσουν πραγματικά το φαγητό με την οικογένεια ή τους φίλους τους. Σπάνια τρώνε ενώ βλέπουν τηλεόραση.

Αυτός ο συνδυασμός τους επιτρέπει να απολαμβάνουν κάθε μπουκιά, ενώ το αίσθημα του κορεσμού είναι πιο συνειδητό, κάτι που περιορίζει την υπερκατανάλωση τροφής. Τέλος προτιμούν να περπατούν, να μην χρησιμοποιούν το ασανσέρ και φυσικά προσπαθούν να παραμένουν σε φόρμα μέσω της άσκησης.

Ινδία

Η ινδική κουζίνα διαθέτει πλήθος μπαχαρικών, τα οποία προσθέτουν γεύση, χρώμα και εκπληκτικά οφέλη για την υγεία. Μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς, το τζίντζερ και το κόκκινο πιπέρι μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερόλης. Τα συχνά χρησιμοποιούμενα αρωματικά όπως τα κρεμμύδια και το σκόρδο μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Μεξικό

Η παραδοσιακή μεξικανική κουλτούρα περιλαμβάνει το almuerzo, μια μεσημεριανή γιορτή που είναι το μεγαλύτερο γεύμα της ημέρας. Μελέτες έδειξαν πως ένα μεγάλο γεύμα τις βραδινές ώρες, μπορεί να αυξήσει σημαντικά το σωματικό βάρος.

Σαν Φρανσίσκο

Είναι γνωστό πως τα φρούτα και τα λαχανικά αρχίζουν να χάνουν μερικά από τα θρεπτικά συστατικά τους μετά τη συγκομιδή. Αυτός είναι ο λόγος όπου οι κάτοικοι της περιοχής επιλέγουν να τρώνε τοπικά τρόφιμα.

Ιταλία

Έρευνες έχουν δείξει ότι η μέτρια κατανάλωση κρασιού, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παθήσεων που σχετίζονται με την καρδιά. Πιές ένα ποτήρι κρασί αλλά με μέτρο!

Ελλάδα

Τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής για την υγεία δεν είναι καινούργια είδηση. Ακολουθώντας τη μεσογειακή διατροφή έχεις συμπεριλάβει αρκετά φρούτα και λαχανικά στο διαιτολόγιο σου.

Επίσης η μεσογειακή κουζίνα διαθέτει αρκετά όσπρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας, θαλασσινά, ψάρι, δημητριακά ολικής αλέσεως και φυσικά το ελαιόλαδο.

Αιθιοπία

Η διατροφή της Αιθιοπίας θεωρείται μία από τις πιο υγιεινές στον κόσμο, γιατί τα βασικά πιάτα τους είναι γεμάτα φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του διαβήτη και της αύξησης του βάρους, και στη μείωση της χοληστερόλης.

Πάρε ιδέες λοιπόν από τα παραδοσιακά τους μαγειρευτά που φτιάχνονται με φακές και μπιζέλια (χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά και υψηλά σε βιταμίνες) ή το injera, ένα παραδοσιακό ψωμάκι σαν κρέπα από αλεύρι τεφ (teff), που είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, σίδηρο και βιταμίνη C.

Ισραήλ

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, το 80% των Ισραηλινών τρώνε φρούτα και λαχανικά κάθε μέρα, με το 41% να προτιμά τα εσπεριδοειδή. Τα γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια, τα λάιμ και τα πορτοκάλια περιέχουν μεγάλες ποσότητες από βιταμίνη C και αντιοξειδωτικών, τα οποία βοηθούν στη διατήρηση των κυττάρων υγιή.

Σκανδιναβία

Η σκανδιναβική δίαιτα είναι εμπνευσμένη από τους πολιτισμούς της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Δανίας. Η δίαιτα επικεντρώνεται στην κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Βασικά στοιχεία της διατροφής περιλαμβάνουν ψάρια, μούρα, δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά.

Η σκανδιναβική κουζίνα τείνει να τσιγκουνεύεται τα λαχανικά, αλλά εξακολουθεί να έχει αρκετά υγιεινά στοιχεία.

Τι να Kρατήσετε;

Κάθε χώρα έχει τις δικές της υγιεινές συνήθειες. Μπορείς να υιοθετήσεις και εσύ κάποιες απο αυτές και να τις συνδυάσεις με τη μεσογειακή διατροφή, αποκομίζοντας τα νόστιμα οφέλη της παγκόσμιας διατροφής και αποκτώντας μερικά από τα οφέλη για την υγεία και τη διαχείριση του βάρους στην πορεία.

Σε περίπτωση που ακόμα δεν έχεις εντάξει κάποια φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σου, προσπάθησε να το αλλάξεις σύντομα! Τέλος φρόντισε να ενημερώνεσαι για τις εξελίξεις στη διατροφή και να τις υιοθετείς όσο μπορείς.

Λουκία Δραγανιδάκη

Λουκία Δραγανιδάκη Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Η Λουκία Δραγανιδάκη είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στο διαιτολογικό της γραφείο παρακολουθώντας περιστατικά διαχείρισης βάρους.

Πηγή: Μednutrition

Continue Reading

Διατροφή

Έτσι θα μειώσεις το λίπος στο σώμα σου με διατροφή

Θες να μειώσεις το λίπος σου αλλά δεν ξέρεις τι να προσέξεις στη διατροφή σου; Πρέπει να σταματήσεις την κατανάλωση λιπαρών για να μειώσεις το σωματικό σου λίπος; Φυσικά, και όχι!

Αρκεί μια ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων. Μην μπεις όμως σε μία αυστηρά περιοριστική δίαιτα, γιατί το μόνο που θα καταφέρεις είναι να έχεις τα αντίθετα αποτελέσματα.

Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθήνα, Παγκράτι

Τι να αλλάξεις διατροφικά για να μειώσεις το σωματικό σου λίπος;

Η απώλεια σωματικού λίπους μπορεί να επιτευχθεί με μικρές αλλαγές στη διατροφή σου. Φυσικά το αποτέλεσμα για να φανεί πρέπει να περάσει ένα χρονικό διάστημα. Ξεκινώντας με μικρές διατροφικές αλλαγές στην καθημερινότητά σου μπορείς να πετύχεις το επιθυμητό ποσοστό σωματικού λίπους.

Παρακάτω θα βρεις χρήσιμες συβουλές, που θα σε βοηθήσουν να πετύχεις τον στόχο σου!

Επίλεξε γαλακτοκομικά προιόντα χαμηλά σε λιπαρά

Αντί για κρέμα γάλακτος ή κάποιο τυρί πλούσιο σε λιπαρά, πρόσθεσε στη διατροφή σου κάποιο τυρί με χαμηλά λιπαρά. Έτσι, θα περιορίσεις σημαντικά τα κορεσμένα λιπαρά στη διατροφή σου. Τα κορεσμένα λιπαρά είναι υπέυθυνα για αρκετά προβλήματα υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά.

Πρόσθεσε στην καθημερινότητά σου τις φυτικές ίνες

Φυτικές ίνες μπορείς να βρεις στα φρούτα και λαχανικά, αλλά και στα μη επεξεργασμένα δημητριακά. Οι φυτικές ίνες θα σου προσφέρουν κορεσμό.

Μη στερείσαι τους υδατάνθρακες

Οι υδατάνθρακες αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας για το σώμα σου. Ενώ ο εγκέφαλός σου και το νευρικό σου σύστημα λειτουργούν, κυρίως, με τους υδατάνθρακες. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες θα σε βοηθήσουν να μειώσεις το λίπος σου αποτελεσματικά και θα σου δώσουν και ενέργεια μέσα στη μέρα σου.

Μην αποφεύγεις τα «καλά» λιπαρά

Είναι καλό να περιορίσεις τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά από τη διατροφή σου για να μειώσεις το βάρος σου. Όμως, τα γνωστά «καλά» λιπαρά είναι απαραίτητα στην καθημερινότητά σου. Θα τα βρεις στα λιπαρά ψάρια τους ξηρούς καρπούς, το ελαιόλαδο κ.α.

Μην παραλείπεις την πρωτεΐνη σου.

Η πρωτεΐνη στη διατροφή σου, σε βοηθάει να χτίσεις μυϊκή μάζα και επομένως να αυξήσεις τον μεταβολισμό σου. Επίσης, είναι χρήσιμη για να μην χάσεις μυϊκή μάζα στην προσπάθειά σου για μείωση σωματικού λίπους.

Πρόσεξε το αλκοόλ

Το αλκοόλ περιέχει κενές θερμίδες, δηλαδή θερμίδες οι οποίες δεν έχουν να σου προσφέρουν θρεπτικά συστατικά. Το αλκοόλ οδηγεί στον περιορισμό της καύσης του λίπους, με κίνδυνο να δημιουργηθεί σπλαχνικό λίπος.

Μην είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου

Άκουσε το σώμα σου! Κάποιες μέρες, ίσως, να έχεις ανάγκη για περισσότερες θερμίδες. Φρόντισε, όμως, αυτές οι θερμίδες να προέρχονται από σύνθετους υδατάνθρακες και όχι επεξεργασμένους.

Τέλος, συμμαχός σου είναι η άσκηση

Για να μειώσεις το ποσοστό σωματικού λίπους χρειάζεσαι την αερόβια και αναερόβια άσκηση. Η αερόβια θα σε βοηθήσει να κάψεις λίπος, ενώ η αναερόβια να διατηρήσεις τη μυϊκή σου μάζα. Ασκήσου 3-5 φορές την εβδομάδα με ένα συνδυασμό αερόβιας-αναερόβιας άσκησης για καλύτερα αποτελέσματα.

Συμπέρασμα

Η μείωση του σωματικού λίπους μπορεί να επιτευχθεί σταδιακά με τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές, αλλά και με την άσκηση. Φυσικά θέλει χρόνο, υπομονή και επιμονή. Θυμήσου ότι η όλη διαδικασία δεν δυσκολεύει μόνο εσένα αλλά τους περισσότερους ανθρώπους.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Ζώνη καύσης λίπους: Σε ποια ένταση να ασκούμαι για να κάψω περισσότερο λίπος;

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

διαιτολόγοι του fmh.gr

Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθήνα, Παγκράτι

Ακολούθησε τον Πάρη στο Facebook και στο Instagram

Continue Reading

Trending