Υγεία

Η διατροφή στην πρόληψη της οστεοπόρωσης

Η οστεοπόρωση αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές χρόνιες μη μεταδοτικές ασθένειες, η οποία πλήττει τόσο τις γυναίκες, όσο και τους άνδρες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, 1 στις 3 γυναίκες, αλλά και 1 στους 5 άνδρες άνω των 50 ετών θα παρουσιάσουν στη ζωή της οστεοπορωτικό κάταγμα, ενώ στην Ευρώπη κάθε περίπου 30 δευτερόλεπτα συμβαίνει ένα κάταγμα εξαιτίας της οστεοπόρωσης.

Αν και η οστεοπόρωση μπορεί εύκολα να διαγνωστεί από το θεράποντα ιατρό σας και να αντιμετωπιστεί, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι δε θεραπεύεται τελικά στο σύνολό της.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ως παγκόσμια ημέρα Οστεοπόρωσης έχει καθιερωθεί η 20η Οκτωβρίου

Τι είναι η οστεοπόρωση και οστεοπενία;

Οστεοπόρωση είναι η σκελετική εκείνη διαταραχή που οδηγεί στην αλλαγή της αρχικής «αρχιτεκτονικής» των οστών μας. Συνήθως παρατηρείται αραίωση στην πυκνότητα, καθώς και μία «πορώδης» σύσταση, σαν σφουγγάρι, στα οστά μας. Ονομάζεται και απασβεστοποιός οστεοπάθεια, γιατί παρατηρείται απώλεια ασβεστίου.

Η κατάσταση αυτή τα οδηγεί να έχουν μειωμένη αντοχή και ευελιξία στις καθημερινές κινήσεις που πραγματοποιούν, με αποτέλεσμα να γίνονται πιο εύθραστα και ικανά να πάθουν κάποιο κάταγμα.

Ετυμολογικά, η λέξη «οστεοπόρωση» προέρχεται από τις λέξεις «οστό» και «πόρωση», περιγράφοντας με αυτό τον τρόπο το οστό, το οποίο έχει πολλές τρύπες και είναι πορώδες

Η οστεοπενία είναι κατά ένα τρόπο, η μειωμένη πυκνότητα των οστών, η οποία σταδιακά εξελίσσεται σε οστεοπόρωση. Η οστεοπόρωση είναι μια συνήθης ασθένεια στα κόκκαλα που επηρεάζει γυναίκες και άντρες, συνήθως όσο μεγαλώνουν.

Αν και το κάταγμα αποτελεί το 1^ο σημάδι της οστεοπόρωσης, ορισμένοι ηλικιωμένοι εμφανίζουν τη χαρακτηριστική «καμπούρα», την τάση δηλαδή να γέρνουν προς τα εμπρός. Αυτό προκύπτει από τη θραύση των οστών στην σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα να αδυναμούν να κρατήσουν το βάρος του σώματος. Κατάγματα από οστεοπόρωση μπορούν να δημιουργηθούν από απλή πτώση ή έντονη μυϊκή προσπάθεια. Επιπλέον, μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να γίνονται αντιληπτά, αλλά να ανακαλύπτονται τυχαία από το θεράποντα ιατρό σε ακτινογραφίες για άλλους λόγους. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η οστεοπόρωση αποτελεί μία σιωπηλή νόσος, αφού η οστική αυτή διαφοροποίηση που εξελίσσεται αθόρυβα στο σώμα μας, με το πέρασμα των χρόνων, δεν εμφανίζει κάποιο σύμπτωμα ή πόνο.

Μεγαλώνοντας … γερά οστά!

Πόσες φορές είχατε ακούσει τη μαμά σας, ως παιδί, να σας λέει «Πιες το γάλα σου για να “χτίσεις” γερά οστά;». Εμείς σίγουρα αρκετές… και χωρίς να είναι τυχαίο!

Η οστική μας μάζα αυξάνεται κατά την εμβρυϊκή και νηπιακή ηλικία, ενώ ο ρυθμός αύξησης μειώνεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Κατά την εφηβική μάλιστα ηλικία, που ψηλώνουμε και αυξάνεται με αυτό τον τρόπο ο σκελετός μας, αυξάνεται ταυτόχρονα και η οστική πυκνότητα των οστών.

Η ανάπτυξη αυτή ολοκληρώνεται κατά το 18^ο και 20^ο έτος της ηλικίας μας, με γρηγορότερη ανάπτυξη στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια

Η αλλαγή αυτή συνεχίζεται με μικρότερο ρυθμό και δημιουργείται μία μικρή ποσότητα οστού μέχρι τα 28 και 30 έτη. Στη συνέχεια, διατηρείται για αρκετά χρόνια σε σταθερή μορφή και αρχίζει να επηρεάζεται και να ελαττώνεται με την πρόοδο τη ηλικίας πιο γρήγορα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.

Βλέπουμε, λοιπόν ότι η οστική μάζα που δημιουργούμε στην παιδική και εφηβική μας ηλικία είναι η μέγιστη που επιτυγχάνει το άτομο και ποικίλει πολύ επηρεαζόμενη από διάφορους παράγοντες.

Προλαμβάνεται η οστεοπόρωση;

Δεν υπάρχει θεραπεία ικανή να αποκαταστήσει την απώλεια της οστικής μάζας, όταν αυτή έχει ήδη επέλθει. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη, εφόσον υιοθετηθεί ένας υγιεινός τρόπος ζωής, με καλή διατροφή και άσκηση, από πολύ μικρή ηλικία, οπότε και χτίζονται τα γερά οστά.

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την οστική πυκνότητα;

Μελέτες έχουν δείξει ότι αρκετοί είναι οι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Μάλιστα, η οστεοπόρωση κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης είναι η συχνότερη μορφή. Τόσο η ηλικία, όσο και το γυναικείο φύλο αποτελούν 2 από τους πιο συχνούς παράγοντες για να εμφανίσει κάποιος οστεοπόρωση. Ωστόσο, δεν αποτελεί «προνόμιο» μόνο των γυναικών!

gunaika megaliteris ilikias trwei prwino

Άλλοι παράγοντες που ευνοoύν την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης είναι:

Α. Γενετικοί παράγοντες:

Λευκή και ασιατική φυλή
Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης – ιδιαίτερα το ιστορικό κάταγμα ισχύου σε ένα γονέα
Πρώιμη εμμηνόπαυση – πριν την ηλικία των 45 ετών

Β. Διατροφικοί παράγοντες:

Ιδιαίτερα χαμηλό σωματικό βάρος
Διατροφικές διαταραχές, όπως ανορεξία ή βουλιμία
Δυσανεξία στο γάλα
Χορτoφαγία

Γ. Παράγοντες του τρόπου ζωής:

Κάπνισμα
Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Υπερβολική κατανάλωση καφεϊνούχων τροφίμων και ροφημάτων
Καθιστικός τρόπος ζωής – απουσία άσκησης

Δ. Διάφορες χρόνιες παθήσεις & φάρμακα:

Διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, των παραθυροειδών αδένων και των επινεφριδίων, που συμβάλλουν στην παραγωγή ορμονών, σημαντικών για την υγεία των οστών
Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Λήψη φαρμάκων στο παρελθόν ή παρόν για μεγάλο χρονικό διάστημα, που επηρεάζουν την οστική πυκνότητα, όπως για παράδειγμα κορτιζονούχα, αντιπηκτικά.

Χρόνιες παθήσεις, όπως ο υπερθυρεοειδισμός, ο διαβήτης, παχυσαρκία κ.α αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.

Ποιες εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης;

Για την εκτίμηση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται ειδικές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και η μέτρηση της απορροφησιομετρίας ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (μέθοδος DEXA). Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας για τις ακριβείς εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιήσετε.

Ποιος ο ρόλος του ασβεστίου στην οστεοπόρωση;

Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας ασβεστίου είναι το «κλειδί» για ένα γερό σκελετό! Aποτελεί το κύριο συσταστικό για το «χτίσιμο» των οστών μας. Πέρα από αυτή τη βασική λειτουργία, συμμετέχει και σε μία πληθώρα ενεργειών, όπως στη μεταφορά των νευρικών σημάτων στους μύες μας για να πραγματοποιήσουμε οποιαδήποτε κίνηση, καθώς και στην πήξη του αίματος. Ωστόσο, το ασβέστιο που βρίσκεται στα οστά μας αποτελεί και την «αποθήκη» μας, καθώς θα είναι εκείνο που θα κινητοποιηθεί άμεσα και γρήγορα, ώστε να εφοδιάσει την αιματική κυκλοφορία με την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου για να πραγματοποιήσει τις λειτουργίες του, αλλά και για να διατηρήσει σταθερά τα επίπεδά του.

Το ξέρατε ότι το 99% του ασβεστίου που υπάρχει στο σώμα μας βρίσκεται στα οστά και στα δόντια;

Κι όμως! Αυτός είναι και ο λόγος που το καθιστά σημαντικό στην πρόληψη και θεραπεία της οστεοπόρωσης, με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη η καθημερινή πρόσληψή του.

Ποιες είναι οι συστάσεις σε ασβέστιο;

Καθημερινά, χάνουμε ποσότητες ασβεστίου από τα ούρα, τα κόπρανα και τον ιδρώτα, συνεπώς είναι απαραίτητη η επανατροφοδότηση του οργανισμού μας.

Η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου μέσα από τη διατροφή μας μπορεί να μειώσει σημαντικά την εμφάνιση ή την εξέλιξη της οστεοπόρωσης.

Η ποσότητα ασβεστίου που συνίσταται να προσλαμβάνει καθημερινά ένα άτομο εξαρτάται από την ηλικία του και την κατάσταση της υγείας του όπως φαίνεται και στον πίνακα 1.

Πίνακας 1.: Συνιστώμενη επαρκής πρόσληψη ασβεστίου

Ηλικία (άνδρες & γυναίκες)	Ασβέστιο (mg/ημέρα)	Φλιτζάνια γάλα
4-8 έτη	800	3
9-13 έτη	1300	4-5
14-18 έτη	1300	4-5
19-50 έτη	1000	3-3.5
51+ έτη	1500	5
Έγκυοι & θηλάζουσες	1200	4

Η ποσότητα αυτή μπορεί να καλύπτεται συνολικά μέσα από την καθημερινή κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε ασβέστιο, καθώς και από τη συμπληρωματική λήψη εμπορικών σκευασμάτων (φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής), έπειτα από τη σύσταση του θεράποντα ιατρού ή του διαιτολόγου σας.

Οι απώλειες στα οστά επέρχονται φυσιολογικά στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και στους άνδρες, μετά την ηλικία των 45. Η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες όπως οστεοπενία, οστεοπόρωση, αυξημένο κίνδυνο κατάγματος και υπερευερεθιστότητα των μυών και των νεύρων.

Τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο

Η επαρκής πρόσληψη του ασβεστίου μπορεί, όπως είδαμε να καλυφθεί μέσα από τη διατροφή μας, αρκεί να μπορέσουμε να εντάξουμε σε ημερήσια βάση ορισμένες πηγές του. Ποιες είναι αυτές;

Γάλα & γιαούρτι (πλήρη, χαμηλά σε λιπαρά)

2-3 μερίδες γάλακτος ή γιαουρτιού είναι αρκετές για να καλύψουν τις ημερήσιες ανάγκες μας σε ασβέστιο.

Τυριά

Ρικότα, μοτσαρέλα και cheddar αποτελούν το top 3 σε ασβέστιο! Σχεδόν τη μισή ποσότητα ασβεστίου περιέχει η αγαπημένη μας φέτα (138mg/ 30γρ. τυριού)!

Ψάρια & θαλασσινά που τρώγονται ολόκληρα με το κόκκαλο

Σαρδέλες, γαύρος, αθερίνα, σολομός κονσέρβα μπορούν να αποτελέσουν επιπλέον πηγή ασβεστίου!

Πράσινα λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο kale, χόρτα, σπανάκι)

Αν και περιέχουν ασβέστιο, τα οξαλικά οξέα που περιέχονται μειώνουν την απορρόφησή του. Ωστόσο, μπορούν να ενταχθούν εύκολα μαγειρεμένα στο καθημερινό μας διαιτολόγιο, ώστε να μειωθεί η δράση των οξαλικών.

Ξηροί καρποί (αμύγδαλα, φουντούκια, καρύδια, φιστίκια)

Προτιμείστε τους ανάλατους ξηρούς καρπούς, καθώς το νάτριο (αλάτι) αυξάνει την απέκκριση του ασβεστίου από τα ούρα!

Αποξηραμένα σύκα

8 αποξηραμένα σύκα μας δίνουν 10% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης

Όσπρια & φασόλια

Αποτελούν χαμηλότερες πηγές, ωστόσο μέσα στο πλαίσιο μία ισορροπημένης διατροφής μπορούν να συμβάλουν στην ημερήσια ποσότητα ασβεστίου. 1 φλιτζάνι άσπρα φασόλια μαγειρεμένα δίνουν 10% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης σε ασβέστιο.

Εμπλουτισμένα τρόφιμα σε ασβέστιο

Το γάλα σόγιας ή αμυγδάλου μπορούν να αποτελέσουν επιπλέον πηγές. Θυμηθείτε να ανακινείτε τη συσκευασία πριν την κατανάλωση, καθώς το ασβέστιο έχει την τάση να κατακάθεται στον πάτο της. Επιπλέον, άλλα προϊόντα όπως δημητριακά πρωϊνού ολικής αλέσεως, αλλά και τύποι εμφιαλωμένου νερού, μπορούν να προσθέσουν επιπλέον… mg ασβεστίου στη διατροφή σας!

Πίνακας 2.: Περιεκτικότητα κυριότερων τροφίμων σε ασβέστιο

Τρόφιμα	Μερίδα	Ασβέστιο (mg)
Γάλα	1 φλιτζάνι	300
Γιαούρτι	1 φλιτζάνι	274
Κίτρινο τυρί	30 γρ	250
Τυρί cottage	1/2 φλιτζάνι	70
Παγωτό	1 φλιτζάνι	188
Σπανάκι μαγειρεμένο	1/2 φλιτζάνι	122
Μπρόκολο μαγειρεμένο	1/2 φλιτζάνι	90
Σαρδέλες με κόκκαλο	90 γρ	321

«Σύμμαχοι» … στην οστεοπόρωση!

Υπάρχουν θρεπτικά συστατικά στη διατροφή μας που βοηθούν στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου και συνεπώς, συμβάλλουν θετικά ενάντια στην οστεοπόρωση. Πάμε να δούμε τι επιπλέον πρέπει να έχουμε στη διατροφή μας:

Βιταμίνη D

Είναι το «κλειδί» για να μπορέσει να ξεκινήσει να απορροφάται το ασβέστιο από τα οστά μας! Το μεγαλύτερος μέρος της συντίθεται στο δέρμα, έπειτα από έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ενώ τρόφιμα που την περιέχουν είναι τα αυγά, τα λιπαρά ψάρια, το κρέας και τα εμπλουτισμένα προϊόντα (π.χ. δημητριακά, γάλα). 20 λεπτά έκθεσης στον ήλιο την ημέρα είναι αρκετά για να παραχθεί η απαραίτητη ποσότητα που χρειαζόμαστε από τον οργανισμό μας.

vitamini d kai diatrofikes piges osteoporosi

Μαγνήσιο

Είναι απαραίτητο για την έκκριση της παραθυρεοειδούς ορμόνης (PTH), η οποία είναι συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων του ασβεστίου στον οργανισμό μας. Το βρίσκουμε σε τρόφιμα ολικής αλέσεως (πχ δημητριακά πρωινού), όσπρια, ξηρούς καρπούς και πράσινα λαχανικά.

Κάλιο

Εξισορροπεί την υψηλή ποσότητα νατρίου (αλάτι) στον οργανισμό μας, με αποτέλεσμα να μειώνει την απέκκριση του ασβεστίου από τα ούρα. Βρίσκεται σε αρκετές τροφές που καταναλώνουμε καθημερινά, όπως μπανάνα, φακές, φασόλια, πατάτα, κ.α..

Βιταμίνη Κ

Συμβάλλει στην παραγωγή της οστεοκαλσίνης, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό του ασβεστίου στα οστά μας. Τη συναντάμε κυρίως στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως μαρούλι, σπανάκι, κ.α.

Τι τρόφιμα είναι καλό να αποφεύγετε;

Κάπνισμα, αλκοόλ και νάτριο

Το κάπνισμα και η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλης (>2 ποτά/ ημέρα για γυναίκες & >3 ποτά/ ημέρα για άνδρες) έχουν συσχετιστεί με οστεοπόρωση. Επιπλέον, η αυξημένη κατανάλωση νατρίου αποτελεί ένα από τα βασικά αίτια απώλειας ασβεστίου από τα ούρα.

Πρωτεΐνη & ζωικά λίπη

Η μεγάλη κατανάλωση πρωτεϊνών έχει συσχετισθεί με αυξημένη απέκκριση ασβεστίου από τα ούρα. Ενώ η αυξημένη κατανάλωση λίπους εμποδίζει την απορρόφηση ασβεστίου.

Οστεοπόρωση, δυσανεξία στη λακτόζη και χορτοφαγία

Σε άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη και στους αυστηρούς χορτοφάγους κρίνεται αναγκαία η εύρεση εναλλακτικών πηγών ασβεστίου, προκειμένου να καλυφθούν οι καθημερινές διατροφικές τους ανάγκες στο συγκεκριμένο μέταλλο. Καλό είναι να χορηγηθεί και ένα συμπλήρωμα ασβεστίου, παρόλο που το μέταλλο είναι σε λιγότερο απορροφήσιμη μορφή, σε σχέση με το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Και από άσκηση… τι κάνουμε;

Η άσκηση μπορεί να συμβάλλει και αυτή στη μείωση της απώλειας της οστικής μάζας. Στην ενήλικη ζωή, η άσκηση επιδρά θετικά στην αύξηση και διατήρηση της μυϊκής μας δύναμης. Με το τρόπο αυτό, δίνει άμεσα οφέλη στα οστά, διατηρώντας την ισορροπία, το συντονισμό, καθώς και τη νευρομυϊκή συναρμογή, μειώνοντας τον κίνδυνο των πτώσεων.

gunaikes poy trexon askisi kai osteoporosi

Συμπερασματικά

Είναι αναγκαία η ενημέρωση του κοινού για την πρόληψη της οστεοπενίας και οστεοπόρωσης και στη συνεχεία η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής που θα περιλαμβάνει προσεγμένη διατροφή και αυξημένη φυσική δραστηριότητα.

Για περισσότερες πληροφορίες:

https://www.mednutrition.gr/portal/ygeia/osteoporosi/4008-i-diatrofi-stin-prolipsi-tis-osteoporosis.

Διατροφή

Τα μαλλιά μας, ο καθρέφτης της υγείας μας

Η υγεία των μαλλιών εξασφαλίζεται με ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα και κρέας. Υπάρχουν, βέβαια, κάποια συγκεκριμένα μακροθρεπτικά συστατικά, μέταλλα και βιταμίνες που κατέχουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών.

Συχνά τα λεπτά και αδύναμα μαλλιά αποτελούν ένδειξη έλλειψης σιδήρου, η οποία μπορεί να οφείλεται είτε σε ένα εξαντλητικό πρόγραμμα απώλειας βάρους και στην έμμηνο ρύση. Το 72% των γυναικών με πρόβλημα τριχόπτωσης παρατηρήθηκε ότι έχουν έλλειψη σιδήρου. Οι τροφές που αποτελούν πλούσιες πηγές σιδήρου είναι το συκώτι, το κόκκινο κρέας, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και οι φακές. Ωστόσο, ο σίδηρος που βρίσκεται στις ζωικές τροφές απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό, ενώ η βιταμίνη C που βρίσκεται στα φρούτα και τα λαχανικά βοηθά στην απορρόφησή του. Επιπλέον, ο καφές και το τσάι δεν πρέπει να καταναλώνονται μαζί ή αμέσως μετά το φαγητό, γιατί εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου.

Δεδομένου ότι οι τρίχες των μαλλιών περιέχουν 25% νερό, για να διατηρούνται και τα μαλλιά ενυδατωμένα χρειάζεται η συνεχής ενυδάτωση του οργανισμού.

Το κόκκινο κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα θαλασσινά και τα μανιτάρια είναι τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο, ο οποίος είναι απαραίτητος για την υγεία των μαλλιών, καθώς συμβάλλει στη σύνθεση των πρωτεϊνών που σχηματίζουν την υγιή τρίχα. Σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών παίζουν επίσης το παντοθενικό οξύ (βιτ. Β5), η πυριδοξίνη (βιτ. Β6) και η βιοτίνη (βιτ. Β8), που συμμετέχουν στη σύνθεση των αμινοξέων από τα οποία αποτελούνται το στέλεχος και ο θύλακας της τρίχας. Οι τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος βιταμινών Β είναι το γιαούρτι, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το κόκκινο κρέας, οι ξηροί καρποί και τα αβγά.

Βέβαια, όταν η τριχόπτωση οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, ορμονολογικούς ή στη λήψη κάποιων φαρμάκων, τότε ακόμα και μια ισορροπημένη διατροφή δεν μπορεί να αναστείλει το φαινόμενο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ελληνικής Δερματολογικής Εταιρείας, όλοι χάνουμε 50-100 τρίχες καθημερινά. Αυτός ο αριθμός όμως είναι απόλυτα φυσιολογικός και δεν δημιουργεί πρόβλημα τριχόπτωσης. Τα πράγματα γίνονται ανησυχητικά όταν μετά το λούσιμο πέφτουν ολόκληρες τούφες μαλλιών ή όταν πλέον η αραίωση των μαλλιών είναι εμφανής. Σε αυτή την περίπτωση απευθυνθείτε αρχικά σε ενδοκρινολόγο, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει για τις απαραίτητες ορμονικές και άλλες αιματολογικές εξετάσεις, και στη συνέχεια, εφόσον χρειαστεί, σε δερματολόγο.

Αναστασία Δουλγέρη | Κλινική Διαιτολόγος

Msc Διατροφής Αθλητών

Υγεία

Βαριατρική: Η λύση στην παχυσαρκία

Η τελευταία λέξη της ιατρικής για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας ακούει στο όνομα βαριατρική και μεταβολική χειρουργική, τον νέο κλάδο που έχει ως στόχο να επαναφέρει οριστικά το βάρος του ασθενούς σε φυσιολογικά επίπεδα.

Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι η νοσογόνος παχυσαρκία προκαλεί μια σειρά ασθενειών όπως διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακή νόσο, σύνδρομο (αποφρακτικής) άπνοιας ύπνου, χολολιθίαση, γυναικεία υπογονιμότητα και διαταραχές του κύκλου, στυτική δυσλειτουργία, μη αλκοολική λιπώδη διήθηση του ήπατος, οστεοαρθρίτιδα, ακράτεια ούρων και άλλες.

Όλες αυτές οι νόσοι επιβαρύνουν τη σωματική και ψυχική υγεία και οδηγούν σε μείωση του προσδόκιμου ζωής του ατόμου που πάσχει από νοσογόνο παχυσαρκία.

Η βαριατρική χειρουργική επιτρέπει στον ασθενή μία φυσιολογική και όμορφη ζωή, όπως την είχε οραματιστεί και το σημαντικότερο, ανοίγει τον δρόμο για τη μακροζωία.

Πότε η βαριατρική χειρουργική είναι η κατάλληλη επιλογή για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας;

Η βαριατρική χειρουργική ενδείκνυται σε ασθενείς οι οποίοι έχουν προσπαθήσει επανειλημμένα και σε βάθος χρόνου να χάσουν τα περιττά κιλά τους με διάφορους τρόπους όπως δίαιτες, φάρμακα, ψυχολογικές συνεδρίες, άσκηση, ωστόσο δεν είχαν αποτέλεσμα.

Η βασική προϋπόθεση για να υποβληθεί ένας παχύσαρκος σε βαριατρική επέμβαση είναι να έχει Δείκτη Μάζας Σώματος άνω του 30.

Μία ανησυχητική τάση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι ότι η παχυσαρκία αυξάνεται στους νεαρούς ενήλικες, γεγονός που επιδεινώνει ραγδαία την υγεία τους και δυσκολεύει τη ζωή τους κοινωνικά και εργασιακά.

Τα βήματα πριν τη βαριατρική επέμβαση

Οι υποψήφιοι ασθενείς πρέπει να έχουν περάσει από συγκεκριμένο προεγχειρητικό έλεγχο μέσω της βαριατρικής ομάδας, η οποία περιλαμβάνει συνάντηση και λήψη ολοκληρωμένου ιστορικού από τον χειρουργό, συνάντηση με τον παθολόγο, επαναληπτικές συνεδρίες με το διαιτολόγο, ενδεχομένως και με τον ψυχολόγο, όπως και με προπονητή / εργοθεραπευτή / φυσιοθεραπευτή. Επίσης, απαραίτητη προεγχειρητικά είναι και η γαστροσκόπηση.

Τα παραπάνω βήματα προετοιμάζουν τον ασθενή για τη βαριατρική επέμβαση, η οποία αποτελεί το «κλειδί» για να μπορέσει να «ανοίξει» την πόρτα της νέας του ζωής. Η συμμετοχή και η προσπάθεια του ασθενούς είναι απαραίτητη για να στεφθεί με επιτυχία το εγχείρημα, το οποίο αποτελεί επένδυση ζωής που θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της ψυχολογικής και σωματικής υγείας του.

Η φάση της αποκατάστασης μετά τη βαριατρική επέμβαση

Οι βαριατρικές και μεταβολικές επεμβάσεις πραγματοποιούνται πλέον λαπαροσκοπικά, δηλαδή με μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική, εξασφαλίζοντας γρήγορη ανάνηψη και επιστροφή στην καθημερινότητα.

Μόνο τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση χορηγείται παρακεταμόλη για τον πόνο και σπανιότερα οπιοειδή. Επίσης, είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα (σίδηρος, βιταμίνη Β12, ασβέστιο, βιταμίνη D και μια πολυβιταμίνη) έτσι ώστε να αποφευχθούν τυχόν ελλείψεις.

Η παρακολούθηση του ασθενούς και οι αιμοληψίες επιβάλλονται και είναι πιο τακτικές κατά το πρώτο έτος, ενώ έπειτα πραγματοποιούνται μια φορά ετησίως, για να διαπιστωθεί ότι ο ασθενής παραμένει σε καλό δρόμο. Περιστασιακά μπορεί να εμφανιστεί δυσφαγία, η οποία όμως είναι παροδική και εξαρτάται από τις διατροφικές συνήθειες.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τυχόν χειρουργικές επιπλοκές εμφανίζονται σπανίως, ιδίως εάν ο ασθενής έχει εμπιστευθεί τον εαυτό του σε έμπειρο χειρουργό.

Ένα άλλο βασικό κομμάτι της μετεγχειρητικής αποκατάστασης είναι η υιοθέτηση ενός συγκεκριμένου διαιτολογίου για 3 εβδομάδες. Ειδικότερα, την πρώτη εβδομάδα δίνονται συστάσεις για δίαιτα με υγρά, τη δεύτερη και τρίτη εβδομάδα καταναλώνεται πολτοποιημένη τροφή και από την τέταρτη εβδομάδα ο ασθενής μπορεί να αρχίσει κανονικά την κατανάλωση τροφών, τις οποίες καλό είναι να μασάει πολύ καλά.

Σε καθημερινή βάση ο ασθενής χρειάζεται να καταναλώνει 5-6 γεύματα, μετρίου μεγέθους αλλά πλούσια σε διατροφική αξία. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η σωματική άσκηση σε αυξανόμενους ρυθμούς παράλληλα με την απώλεια βάρους.

Η αξία της βαριατρικής χειρουργικής

Η βαριατρική χειρουργική είναι αποτέλεσμα της ερευνητικής και χειρουργικής δραστηριότητας και αποτέλεσε επανάσταση στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας εκτοπίζοντας επεμβάσεις όπως όπως η εντερο-εντερική παράκαμψη στο λεπτό έντερο και ο γαστρικός δακτύλιος οι οποίες σήμερα έχουν εκλείψει καθότι θεωρούνται παρωχημένες.

Οι νέες μέθοδοι που υπάρχουν σήμερα στο προσκήνιο εμφανίζουν σπανίως επιπλοκές και διασφαλίζουν καλύτερα αποτελέσματα και ποιότητα ζωής.

Η έρευνα στη βαριατρική και μεταβολική χειρουργική συνεχίζεται ταυτόχρονα με την εξέλιξη στις διάφορες φαρμακευτικές αγωγές οι οποίες έχουν επικουρικό ρόλο στις καινούργιες μεθόδους.

Η βαριατρική μας ομάδα, τηρώντας τα διεθνή πρωτόκολλα, επιλέγει την κατάλληλη βαριατρική επέμβαση για κάθε ασθενή, ανάλογα με την ανατομία και τις διατροφικές του συνήθειες, μεγιστοποιώντας έτσι τα αποτελέσματα και τα οφέλη.

Σήμερα, κάθε άνθρωπος μπορεί να απαλλαγεί από τη νοσογόνο παχυσαρκία, αρκεί να εμπιστευθεί έναν έμπειρο και κατάλληλα εκπαιδευμένο χειρουργό, ώστε τελικά να ανακτήσει την αυτοπεποίθησή του, την αισιοδοξία του και να μπορεί να απολαύσει τη ζωή του.

Ο Θάνος Κακουλίδης έχει διενεργήσει περισσότερες από 3.000 επεμβάσεις βαριατρικής (γαστρικό μανίκι και γαστρικό bypass), έχοντας ειδικευθεί από το 2006 στη βαριατρική και λαπαροσκοπική χειρουργική δίπλα στον Dr. Dag Arvidsson, τον καινοτόμο χειρουργό που εισήγαγε και εξέλιξε τη λαπαροσκοπική τεχνική στη Σκανδιναβία. Ήδη από το 2006, μαζί με τον Dr. Arvidsson, ήταν οι πρώτοι που εφήρμοσαν με μεγάλη επιτυχία την επέμβαση γαστρικό μανίκι (sleeve gastrectomy, ή επιμήκης γαστρεκτομή) στη Σκανδιναβία, καθώς επίσης και βαριατρικές επεμβάσεις για Δείκτη Μάζας Σώματος 30-35 (νοσογόνος παχυσαρκία τύπου Ι).

Θάνος Κακουλίδης, M.D., Med. Lic.
Χειρουργός ειδικευθείς στη Βαριατρική & Λαπαροσκοπική Χειρουργική

Υγεία

Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης

Τα Curves προτείνουν:
Πώς να ξεκινήσετε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης

Όταν πρόκειται να κάνετε ένα πρόγραμμα άσκησης να δουλέψει για εσάς, το κλειδί είναι η συνέπεια.
Πρέπει να επιλέξετε μια ρουτίνα γυμναστικής και ένα πρόγραμμα που μπορείτε να τηρήσετε
μακροπρόθεσμα. Θα χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στον τρέχοντα τρόπο ζωής σας για να διασφαλίσετε ότι θα παραμείνετε συνεπείς στην άσκηση και το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής σας. Αλλαγές σαν αυτές μπορεί να φαίνονται τρομακτικές—ειδικά αν είστε πολυάσχολη μητέρα με ήδη σφιχτό πρόγραμμα. Όμως, τα αποτελέσματα θα αξίζουν τον κόπο. Υπάρχουν τόσα πολλά σωματικά και ψυχικά οφέλη από την άσκηση που θα αρχίσετε να τα παρατηρείτε σχεδόν αμέσως. Με τα οφέλη της άσκησης κατά νου, εδώ είναι μερικοί τρόποι για να ενσωματώσετε μια νέα προπόνηση για ολόκληρο του σώμα στην εβδομαδιαία ρουτίνα σας.

Προγραμματίστε το ημερολόγιό σας
Κλείστε ραντεβού με τον εαυτό σας για να ολοκληρώσετε τη νέα σας ρουτίνα άσκησης και τις
προπονήσεις τουλάχιστον μία εβδομάδα νωρίτερα. Κλείνοντας τον εαυτό σας για 30 λεπτά προπόνησης
ολόκληρου του σώματος (σαν να είχατε ένα ραντεβού που δεν μπορείτε να ακυρώσετε) θα σας βοηθήσει να κάνετε αυτή τη νέα ρουτίνα συνήθεια γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος που τα Curves είναι ιδανικά για πολυάσχολες γυναίκες – οι προπονήσεις μας για ολόκληρο το σώμα διαρκούν μόλις 30 λεπτά και γυμνάζουν όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες. Βρείτε ένα Curves κοντά στο σπίτι ή τη δουλειά σας για να κάνετε τις προπονήσεις πιο βολικές για εσάς.

Αποκτήστε τον κατάλληλο εξοπλισμό
Όταν ξεκινάτε ένα νέο πρόγραμμα άσκησης, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δεν δημιουργείτε
συνθήκες για τραυματισμούς και πόνο. Ακόμα και απλά πράγματα όπως το να φοράτε το λάθος είδος
αθλητικών παπουτσιών ή να επιλέγετε ρούχα που είναι πολύ στενά μπορεί να κάνουν δύσκολη την
προπόνηση και να σας εμποδίσουν να απολαύσετε τα οφέλη της άσκησης. Για να προστατευτείτε,
αφιερώστε χρόνο για να αγοράσετε τα σωστά είδη παπουτσιών, αθλητικών ρούχων και οποιωνδήποτε
αξεσουάρ χρειάζεστε για να κάνετε την προπόνηση ολόκληρου του σώματος με καλή υποστήριξη και
σωστή τεχνική.

Θέστε ρεαλιστικούς στόχους
Να είστε ρεαλίστριες σχετικά με το πόσο βάρος θέλετε να χάσετε, τι νούμερο ρούχα θέλετε να φοράτε ή
το επίπεδο ενέργειας που θέλετε να έχετε με αυτή τη νέα ρουτίνα προπόνησης ολόκληρου του σώματος. Ξεκινήστε αργά και παρακολουθήστε τα αποτελέσματά σας. Εάν νομίζετε ότι μπορείτε να πιέσετε περισσότερο τον εαυτό σας μετά από μερικές εβδομάδες, αυξήστε την ένταση της προπόνησης και συνεχίστε να γυμνάζεστε σύμφωνα με το πρόγραμμά σας. Η θέσπιση στόχων που είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα μπορεί να είναι απογοητευτική, οπότε θέστε μικρούς, εφικτούς στόχους και
προχωρήστε από εκεί.

Προγραμματίστε ημέρα ξεκούρασης
Αποφύγετε την εξάντληση από την προπόνηση όταν ξεκινάτε μια νέα προπόνηση ολόκληρου του
σώματος δίνοντας στον εαυτό σας αρκετό χρόνο για ξεκούραση. Αν το σώμα και το μυαλό σας δεν έχουν
την ευκαιρία να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν από τη νέα ρουτίνα, όχι μόνο δεν θα αποκομίσετε τα
μέγιστα σωματικά και ψυχικά οφέλη της άσκησης, αλλά μπορεί να τραυματιστείτε. Αναγνωρίστε τα όριά
σας και προγραμματίστε το να γυμνάζεστε μόνο 3 μέρες την εβδομάδα αν μόλις ξεκινάτε. Αν είστε ήδη
πολύ δραστήριες, προγραμματίστε τουλάχιστον μία ολόκληρη ημέρα ξεκούρασης ώστε το σώμα σας να
μπορέσει να αναρρώσει.

Ακολουθήστε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής
Φροντίστε να τρώτε μια ποικιλία υγιεινών, ενεργειακών τροφών που υποστηρίζουν τη ρουτίνα
προπόνησής σας. Η μείωση υπερβολικών θερμίδων μπορεί να είναι επικίνδυνη και ίσως εμποδίσει να
αποκομίσετε τα μέγιστα από τις προπονήσεις ολόκληρου του σώματος. Σκεφτείτε να ρωτήσετε τον
προπονητή σας για το Πρόγραμμα Διατροφής Curves για να βεβαιωθείτε ότι η διατροφή σας υποστηρίζει τους νέους στόχους σας. Η προπόνηση γυναικών στα Curves είναι βολική, συνδυάζοντας ενδυνάμωση, καρδιοαναπνευστική άσκηση και διατάσεις – όλα μέσα σε μόλις 30 λεπτά – για να ενδυναμώσει ολόκληρο το σώμα σας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Curves και τις ολοκληρωμένες προπονήσεις που παρέχει ο Κύκλος των Curves επισκεφθείτε το Γιατί Curves .