Οι παθήσεις του θυρεοειδούς, εμφανίζονται συχνά στη χώρα μας και πλήττουν κυρίως τις γυναίκες. Έτσι, μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για μια «γυναικεία υπόθεση», που απαντάται σε όλες τις ηλικίες, αλλά κυρίως στα χρόνια της γονιμότητας. Η έγκαιρη διάγνωσή τους και η θεραπεία τους έχουν πολύ μεγάλη σημασία, ώστε να αποφευχθούν πολλές σωματικές και ψυχικές διαταραχές.
Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας ο οποίος βρίσκεται στη βάση του λαιμού, έχει σχήμα πεταλούδας με τους δύο λοβούς να αποτελούν τα «φτερά» και ενώνονται με τον ισθμό του θυρεοειδούς, Παράγει δραστικές ορμόνες δύο εκ των οποίων είναι, η θυροξίνη Τ4 και η τριωδιοθυρονίνη Τ3, ενώ βασική πρώτη ύλη για την σύνθεσή τους είναι το ιώδιο που λαμβάνουμε με την τροφή μας. Επαρκείς ποσότητες ιωδίου είναι απαραίτητες για την καθημερινή σύνθεση και έκκριση φυσιολογικών ποσών θυρεοειδικών ορμονών. Η περιεκτικότητα των τροφών σε ιώδιο εξαρτάται από την ποσότητά του στο έδαφος και η πρόσληψη του ιωδίου από τις τροφές κυμαίνεται μεταξύ 100 και 500 μg. Τροφές πλούσιες σε ιώδιο είναι ο αστακός, οι γαρίδες, κάποια ψάρια κ.λπ. Η Τ3 και η Τ4 έχουν πολλαπλές και σημαντικές δράσεις στον οργανισμό. Από τα παραθυλακιώδη κύτταρα παράγεται επίσης, η καλσιτονίνη. Οι ποσότητες των ορμονών που απαιτούνται για την καλή λειτουργία του οργανισμού ελέγχονται από τον εγκέφαλο με τη βοήθεια της θυρεοτρόπου ορμόνης TSH, που παράγεται από την υπόφυση, έναν μικρό αδένα που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου. Έτσι, μόλις τα επίπεδα των ορμονών αυτών στο αίμα (Τ3, Τ4) μειωθούν, ο θυρεοειδής δέχεται την εντολή να αυξήσει την παραγωγή τους μέσω της TSH και το αντίθετο.
Η δυσλειτουργία του θυρεοειδή διαταράσσει αυτή την υπέροχη ισορροπία, με αποτέλεσμα τα επίπεδα των ορμονών που παράγει στο αίμα να είναι είτε πολύ υψηλά, είτε πολύ χαμηλά και έτσι ο ασθενής να παρουσιάζει, κατά περίπτωση, διάφορα συμπτώματα, από νευρικότητα ή λήθαργο μέχρι κατάθλιψη ή υπερδιέγερση, αύξηση ή μείωση του σωματικού βάρους, αϋπνίες, τριχόπτωση ακόμη και μείωση της σεξουαλικής διάθεσης.
Για να αντιμετωπισθούν τα συμπτώματα, μια λύση υπάρχει: η αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας.
Έτσι, μια νέα γυναίκα με υψηλή χοληστερόλη, πριν ξεκινήσει να παίρνει φάρμακα, ας ελέγξει πρώτα τον θυρεοειδή της. Το ίδιο και αν νιώθει κατάθλιψη. Ίσως φανεί χρήσιμος αυτός ο έλεγχος.
Ιδιαίτερα σε περίοδο εγκυμοσύνης, η γνώμη μου είναι ότι στις μεσογειακές χώρες η εξέταση του θυρεοειδούς θα έπρεπε να ανήκει στις εξετάσεις ρουτίνας. Με ένα απλό υπερηχογράφημα θα μπορούσε να αποφευχθεί αρκετή ταλαιπωρία αργότερα.
Απλοϊκά μπορούμε να διακρίνουμε τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς σε λειτουργικές και μορφολογικές ή μεικτές. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Στην δεύτερη, η απλή και η οζώδης βρογχοκήλη, ενώ, λειτουργικές και μορφολογικές διαταραχές συναντάμε στην θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Ας δούμε όμως πώς αναγνωρίζεται και αντιμετωπίζεται κάθε περίπτωση.
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Οι πρώτες εκδηλώσεις της νόσου μπορεί να είναι η καταβολή των δυνάμεων και η κόπωση. Οι επιπτώσεις στο δέρμα είναι η ξηροδερμία, η αφυδάτωση και η τριχόπτωση, ο ασθενής επίσης εμφανίζει βραδυκαρδία, βραδύπνοια και βραδύνοια.
Σε ψυχολογικό επίπεδο παρατηρείται κατάθλιψη και σύγχυση, έλλειψη συγκέντρωσης, αποπροσανατολισμό, που στα ηλικιωμένα άτομα μπορεί να φτάσει μέχρι και άνοια. Μπορεί να παρατηρηθεί και αύξηση σωματικού βάρους χωρίς αντίστοιχη αύξηση της κατανάλωσης τροφής.
Ωστόσο τα συμπτώματα σε περιπτώσεις υποκλινικού υποθυρεοειδισμού, δεν είναι πάντα ευδιάκριτα, και μπορεί να μας παραπλανήσουν ως συμπτώματα άλλης νόσου.
Για τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού -χορηγείται συνήθως συνθετική θυροξίνη.
ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ
Πρόκειται στην ουσία για την διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα. Στις ήπιες περιπτώσεις, η βρογχοκήλη μόλις που γίνεται αντιληπτή.
Εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες και επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και σε άλλες περιόδους κατά τις οποίες παρατηρούνται ορμονικές αλλαγές, όπως η ήβη και η εμμηνόπαυση.
Η βρογχοκήλη μπορεί να είναι απλή ή οζώδης. Στη δεύτερη περίπτωση, μέσα στον αδένα σχηματίζονται μικρά οζίδια, συνήθως καλοήθη.
Με τη βοήθεια των εργαστηριακών ελέγχων ανιχνεύουμε το μέγεθος και την υφή του όζου με ορμονικό προσδιορισμό, υπερηχογράφημα θυρεοειδούς και αν χρειαστεί σπινθηρογράφημα και παρακέντηση με λεπτή βελόνα και συστήνουμε την κατάλληλη θεραπεία, που μπορεί να συνίσταται στην χορήγηση θυροξίνης ή ακόμη και την χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του θυρεοειδούς,
Η έγκαιρη διάγνωση μικρών όζων απομακρύνει , ωστόσο, το ενδεχόμενο ενός χειρουργείου, Με συμπτώματα ή μη, η βρογχοκήλη καλό είναι να παρακολουθείται και να αντιμετωπίζεται.
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Στην τυπική του μορφή χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα έντονα και εμφανή συμπτώματα. Ο γιατρός μπορεί συχνά να αντιληφθεί ότι βρίσκεται μπροστά σε ασθενή που πάσχει από υπερθυρεοειδισμό μόνο και μόνο από την συμπεριφορά του. Είναι ευερέθιστος, υπερκινητικός, νευρικός και ευσυγκίνητος. Μιλάει έντονα και αλλάζει γρήγορα θέμα συζήτησης. Συχνά παθαίνει κρίσεις πανικού ή ξεσπά σε λυγμούς χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Έχει μειωμένη μνήμη και αδυναμία αυτοσυγκέντρωσης, ενώ υποφέρει από αϋπνίες και δεν αντέχει τη ζέστη. Στην παραμικρή προσπάθεια έχει έντονη εφίδρωση και το δέρμα του είναι σχεδόν πάντα ζεστό και υγρό.
Άλλα χαρακτηριστικά συμπτώματα της πάθησης είναι ότι τα μαλλιά λεπταίνουν και αραιώνουν, ενώ τα άκρα των χεριών όταν βρίσκονται σε έκταση έχουν ένα ελαφρύ τρέμουλο. Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί αύξηση των καρδιακών παλμών, δύσπνοια και αρρυθμίες και στο επίπεδο των ματιών εξόφθαλμο.
Η φυσική κατάσταση του ασθενούς λοιπόν είναι αρκετά χαρακτηριστική, και αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι η ασθένεια συχνά συνοδεύεται από απώλεια βάρους – αρκετά κιλά μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες παρά την κανονική ή και αυξημένη όρεξη – η διάγνωση για τον ενδοκρινολόγο είναι αρκετά εύκολη. Πέρα όμως από την κλινική εικόνα, ο γιατρός έχει στην διάθεσή του πολλές εργαστηριακές εξετάσεις για την τεκμηρίωση της θυρεοειδοπάθειας.
Οι θεραπευτικές δυνατότητες στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού είναι τρεις: η φαρμακευτική χορήγηση δισκίων που αναστέλλουν τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς, η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου και η χειρουργική επέμβαση. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας είναι εξατομικευμένη υπόθεση και εξαρτάται από την ηλικία της ασθενούς, το μέγεθος του θυρεοειδούς, τη συχνότητα των υποτροπών της νόσου κ.λ.π.
Οι 4 βασικές εξετάσεις:
Η ψηλάφηση: Ο γιατρός εξετάζει το λαιμό του ασθενούς. Αν ο θυρεοειδής είναι φυσιολογικός, δεν μπορεί να τον ανιχνεύσει. Ο αδένας γίνεται αντιληπτός κυρίως όταν καταπίνουμε.
Ο ορμονικός προσδιορισμός: Πρόκειται για μια εξέταση αίματος που μετρά τις θυρεοειδικές ορμόνες Τ3, Τ4 και TSH και τα ελεύθερα κλάσματά τους, θυρεοσφαιρίνη, καλσιτονίνη και αντιθυρεοειδικά αντισώματα κλπ.
Το υπερηχογράφημα: Δίνει πληροφορίες για τις διαστάσεις και τη μορφολογία του αδένα καθώς και για την ενδεχόμενη ύπαρξη κυστικών ή συμπαγών όζων – Σχήμα και διαστάσεις τους.
Το σπινθηρογράφημα: Πρόκειται για απεικονιστική μέθοδο που δίνει πληροφορίες για την λειτουργικότητα του θυρεοειδούς. Π.χ. υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός, τοξικό αδένωμα.
Μπορεί επίσης να χρειαστεί παρακέντηση με λεπτή βελόνα, εύκολη και ανώδυνη εξέταση, που μας προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά των κυττάρων.
Παρή Ράπτη
Ιατρός-Ενδοκρινολόγος
Επίκαιρα Πρόσωπα
Lifestyle
Επίκαιρα Πρόσωπα
Ξενοδοχεία
Videos
Υγεία
Επίκαιρα Πρόσωπα
Videos