Υγεία

Φαγητό και Αγιουρβέδα

Χαιρόμαστε πολύ όταν οι συνεργασίες με το εξωτερικό αυξάνονται και δημιουργούν κάτι ακόμα πιο δυνατό. Η καθηγήτρια γερμανικών καθώς και Coach επικοινωνίας και κάτοικος Γερμανίας θα υποστηρίξει το Businesswoman με αρθρογραφία και συνεντεύξεις από το εξωτερικό.

Ευχαριστούμε πολύ Άννα Τραυλού.

Φαγητό και Αγιουρβέδα (Dr. Laksmanapai, Arathy)

Κύριος στόχος της Αγιουρβέδα αποτελεί τη διατήρηση της υγείας και την αποτροπή οποιασδήποτε ασθένειας. Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, το ανθρώπινο σώμα είναι μια ισορροπία τριών στοιχείων (“Tri-doshas त्रिदोष” – “Vata”, “Pita” και “Kapha”), τα οποία στοχεύουν στη διατήρηση της υγείας. Τυχόν εξωτερικοί παράγοντες, δραστηριότητες και τρόφιμα που επηρεάζουν το μυαλό, διαταράσσουν την εν λόγω ισορροπία και κατ΄επέκταση την υγεία.

Δεδομένου ότι οι τροφές που καταναλώνουμε, έχουν άμεσο αντίκτυπο στο μυαλό μας, η Αγιουρβέδα δίνει μεγάλη σημασία στο φαγητό – “Annam Brahma” – θεωρώντας ότι το φαγητό είναι θεϊκό. Το φαγητό αποτελεί έναν από τους τρεις πυλώνες της ζωής (οι άλλοι δύο είναι ο ύπνος και η αγαμία (αποχή από το σεξ)). Όταν μιλάμε για φαγητό, περιλαμβάνονται όχι μόνο η ποικιλία ή η γεύση του φαγητού, αλλά και άλλες πτυχές όπως

i) το πότε τρώτε – Η Αγιουρβέδα υποστηρίζει ότι είναι καλύτερο να τρώτε εντός τριών ωρών από το μαγείρεμα. Επίσης, είναι καλύτερο να μην τρώτε αργά το βράδυ.
ii) το πώς να φάτε – Όταν τρώτε, πρέπει να κάθεστε σε σωστή στάση, σε ένα άνετο περιβάλλον, ενώ δεν πρέπει να αποσπάται η προσοχή σας. Αυτό κάνει το φαγητό ευχάριστο για το σώμα και το μυαλό.

iii) η επεξεργασία των τροφίμων – Η αρετή της τροφής εξαρτάται από την κατάστασή της – δηλαδή εάν είναι ωμή ή επεξεργασμένη. Για παράδειγμα, ένα ακατέργαστο μάνγκο έχει διαφορετική δραστικότητα από εκείνη ενός ώριμου μάνγκο και αποκτά διαφορετικές ιδιότητες όταν υφίσταται επεξεργασία με αλάτι ή όταν είναι αποξηραμένο.

iv) οι συνθήκες κάτω από τις οποίες καλλιεργείται το φαγητό – Οι κλιματολογικές συνθήκες στις οποίες καλλιεργείται το φαγητό έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητά του. Η συγκομιδή πρέπει να πραγματοποιηθεί σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή – όταν έχουν ωριμάσει πλήρως ή μερικώς. Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν τις θρεπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες των τροφών.

Όλες οι παραπάνω πτυχές επηρεάζουν την ποιότητα των τροφίμων και κατ΄ επέκταση και την υγεία. Η συναισθηματική υγεία του ανθρώπου έχει επίσης μεγάλη σημασία.

Το φαγητό που τρώμε έχει σημαντικό αντίκτυπο στη διάθεσή μας. Λέγεται ότι η φύση του νου και των συναισθημάτων μας επηρεάζεται από την τροφή που τρώμε. Αυτό εξηγεί μια από τις πολλές ταξινομήσεις των τροφίμων στην Αγιουρβέδα, δηλαδή το “Sathwika”. “Rajasika” και “Tamasika”.

i) Το φαγητό “Sathwika” – φρέσκο, εποχιακό και εύπεπτο – τρέφει το σώμα και το μυαλό.
ii) Το φαγητό “Rajasika” – πικάντικο και έχει υπερβολική γεύση ξινή, αλμυρή ή πικρή – διεγείρει το σώμα και το μυαλό.

iii) Το φαγητό “Tamasika” – βαρύ, όχι φρέσκο και δύσπεπτο – είναι ληθαργικό για το σώμα και το μυαλό.

Ταυτόχρονα, ο νους παίζει σημαντικό ρόλο στην πέψη. Όταν το μυαλό αποδυναμώνεται/χαλάει από σκέψεις, επηρεάζει την πέψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η παχυσαρκία που οφείλεται σε συναισθηματική υπερκατανάλωση τροφής. Εάν δεν προσέχουμε τι τρώμε, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής ή υποσιτισμό, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να επιφέρει διάφορες ασθένειες.

Ως εκ τούτου, είναι πάντα σημαντικό να διατηρείτε το μυαλό υγιές τρώγοντας το σωστό φαγητό και διατηρώντας μια υγιή ρουτίνα. Με τον τρόπο αυτό, τα τρία στοιχεία (“Tri-doshas त्रिदोष“) θα είναι ισορροπημένα και θα φέρνουν αρμονία στο σώμα. Όταν το σώμα είναι σε αρμονία με τον εαυτό και τη φύση, ο νους λειτουργεί σωστά και κατά συνέπεια επιτυγχάνεται σωματική, κοινωνική και πνευματική υγεία. Ακόμη και μικρές διαταραχές στο μυαλό επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και προκαλούν ασθένειες.

Μπορούμε να προσπαθήσουμε να είμαστε σωματικά, ψυχικά και κοινωνικά υγιείς, τρώγοντας σωστά, διατηρώντας μια καθημερινή ρουτίνα και κάνοντας γυμναστική ανελλιπώς.

Άννα Τραυλού, Καθηγήτρια Γερμανικών και Coach επικοινωνίας

Διατροφή

Διατροφικές συνήθειες ανά τον κόσμο και Παχυσαρκία

Εισαγωγη για την παχυσαρκια και τη σημασια των διατροφικων συνηθειων

Ορισμένες χώρες έχουν αρκετά χαμηλότερα επίπεδα παχυσαρκίας. Μήπως η διαφορά βρίσκεται στις διατροφικές συνήθειες;

Στη χώρα μας, με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, μόνο το 30,3% του γενικού πληθυσμού βρίσκεται εντός ορίων κανονικού βάρους, ενώ το 37,6 % είναι υπέρβαροι και το 32,1% παχύσαρκοι, με 3 από τις 4 οικογένειες να έχουν τουλάχιστον έναν υπέρβαρο ή παχύσαρκο γονέα.

Προβολή

Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως νόσος και είναι η υπερβολική εναπόθεση λίπους στα λιποκύτταρα. Όταν το λίπος αυξάνεται πάνω από το φυσιολογικό και υπερβαίνει το 20-30% του επιθυμητού βάρους, αρχίζει και αποθηκεύεται σε διάφορα όργανα του σώματος όπως το συκώτι,τους μύες, την καρδιά και παράγει ορμόνες και ουσίες που προκαλούν μεγάλες αλλαγές στο τρόπο λειτουργίας του σώματος.

Για να προσδιορίσουμε το βαθμό παχυσαρκίας χρησιμοποιούμε τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που υπολογίζεται από το πηλίκο του βάρους σώματος σε κιλά διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους σε εκατοστά. Φυσιολογικός θεωρείται ο ΔΜΣ που είναι μεταξύ 18,5 και 25. Υπέρβαρος θεωρείται όποιος έχει ΔΜΣ μεταξύ 25 και 30 και παχύσαρκος εκείνος που έχει ΔΜΣ μεταξύ 30 και 35. Τιμές ΔΜΣ μεγαλύτερες από 35 υποδηλώνουν σοβαρή παχυσαρκία.

Επιπτώσεις Παχυσαρκίας

Το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία είναι από τις κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας . Πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι προκαλούν περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 13% της συνολικής θνησιμότητας. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για πολλές ασθένειες όπως, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη τύπου 2 και των χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων.

Η παχυσαρκία θεωρείται επίσης αιτία για τουλάχιστον 13 διαφορετικούς τύπους καρκίνου και είναι πιθανό να ευθύνεται άμεσα για τουλάχιστον 200.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου ετησίως με το ποσοστό αυτό να αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια.

Τα δεδομένα για την παιδική παχυσαρκία δίνουν μια ανησυχητική εικόνα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Έκθεση Παχυσαρκίας του ΠΟΥ για το 2022, περίπου 1 στα 3 παιδιά δημοτικού σχολείου ζει με παχυσαρκία ή είναι υπέρβαρο και αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο. Η παχυσαρκία είναι απο τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που μπορεί να προληφθεί. Η ενημέρωση, η σωστή διατροφή, η φυσική δραστηριότητα, είναι απαραίτητα για την μείωση αλλά και τη διατήρηση του ιδανικού βάρους.

Υιοθέτησε μια ισορροπημένη διατροφή με βάση τις γευστικές σου προτιμήσεις, πρόσθεσε τα φρούτα και τα λαχανικά σε καθημερινή βάση στο διαιτολόγιο σου και ακολουθήσε το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής.

Υγιεινές διατροφικές συνήθειες ανα τον κόσμο

Η μεσογειακή διατροφή είναι στην κορυφή παγκοσμίως αναφορικά με τα οφέλη της για την υγεία, όμως και άλλοι λαοί έχουν ενδιαφέρουσες και υγιεινές διατροφικές συνήθειες ή κουζίνες που αξίζει να ανακαλύψεις.

Ιαπωνία

Οι μικρές μερίδες και τα πολύχρωμα, εποχιακά λαχανικά συνθέτουν ένα οπτικά ελκυστικό και υγιεινό πιάτο. Οι μικρές μερίδες βοηθούν στη διατήρηση των θερμίδων υπό έλεγχο, ενώ τα λαχανικά παρέχουν μια σειρά από φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Νότια Κορέα

Οι Νοτιοκορεάτες κατάφεραν να αποφύγουν την παχυσαρκία μέσω μιας διατροφής που αποτελείται από ρύζι, ψάρι και το παραδοσιακό συνοδευτικό που είναι γνωστό ως kimchi. Το Kimchi αποτελείται από λαχανικά που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως λάχανο και ραπανάκια καρυκευμένα με σκόνη σκόρδου και τσίλι.

Οι Νοτιοκορεάτες υπερηφανεύονται για μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και χαμηλά λιπαρά. Αν και καταναλώνουν πολλούς υδατάνθρακες, επιλέγουν αυτούς που δεν είναι επεξεργασμένοι. Δοκίμασε ένα μεσημεριανό με ψητό ψάρι, καστανό ρύζι και kimchi. Το kimchi είναι λίγο ιδιαίτερο σαν γεύση, οπότε μην το απορρίψεις αμέσως, χρειάζεται λίγο να το συνηθίσεις. Η κατανάλωσή του παρέχει στον οργανισμό προβιοτικά για το έντερο, ευεργετικές φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά.

Κίνα

Η χρήση chopsticks μπορεί να σε βοηθήσει να μασάς πιο πολύ και να καταναλώνεις πιο αργά το γεύμα σου, πράγμα που σημαίνει ότι θα τρως λιγότερο. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες, οι άνθρωποι που τρώνε πιο γρήγορα είναι πιο πιθανό να έχουν παχυσαρκία και μεγαλύτερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.

Γαλλία

Η Γαλλία μπορεί να φημίζεται για τα κρουασάν, τα τυριά και το κρασί, όμως οι Γάλλοι δεν το παρακάνουν με τις ποσότητες. Οι Γάλλοι απολαμβάνουν πολύ μικρότερες μερίδες και δεν τους αρέσει να τσιμπολογούν πολύ. Επίσης δεν τρώνε γρήγορα τα γεύματά τους, αλλά αφιερώνουν χρόνο για να απολαύσουν πραγματικά το φαγητό με την οικογένεια ή τους φίλους τους. Σπάνια τρώνε ενώ βλέπουν τηλεόραση.

Αυτός ο συνδυασμός τους επιτρέπει να απολαμβάνουν κάθε μπουκιά, ενώ το αίσθημα του κορεσμού είναι πιο συνειδητό, κάτι που περιορίζει την υπερκατανάλωση τροφής. Τέλος προτιμούν να περπατούν, να μην χρησιμοποιούν το ασανσέρ και φυσικά προσπαθούν να παραμένουν σε φόρμα μέσω της άσκησης.

Ινδία

Η ινδική κουζίνα διαθέτει πλήθος μπαχαρικών, τα οποία προσθέτουν γεύση, χρώμα και εκπληκτικά οφέλη για την υγεία. Μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς, το τζίντζερ και το κόκκινο πιπέρι μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερόλης. Τα συχνά χρησιμοποιούμενα αρωματικά όπως τα κρεμμύδια και το σκόρδο μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Μεξικό

Η παραδοσιακή μεξικανική κουλτούρα περιλαμβάνει το almuerzo, μια μεσημεριανή γιορτή που είναι το μεγαλύτερο γεύμα της ημέρας. Μελέτες έδειξαν πως ένα μεγάλο γεύμα τις βραδινές ώρες, μπορεί να αυξήσει σημαντικά το σωματικό βάρος.

Σαν Φρανσίσκο

Είναι γνωστό πως τα φρούτα και τα λαχανικά αρχίζουν να χάνουν μερικά από τα θρεπτικά συστατικά τους μετά τη συγκομιδή. Αυτός είναι ο λόγος όπου οι κάτοικοι της περιοχής επιλέγουν να τρώνε τοπικά τρόφιμα.

Ιταλία

Έρευνες έχουν δείξει ότι η μέτρια κατανάλωση κρασιού, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παθήσεων που σχετίζονται με την καρδιά. Πιές ένα ποτήρι κρασί αλλά με μέτρο!

Ελλάδα

Τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής για την υγεία δεν είναι καινούργια είδηση. Ακολουθώντας τη μεσογειακή διατροφή έχεις συμπεριλάβει αρκετά φρούτα και λαχανικά στο διαιτολόγιο σου.

Επίσης η μεσογειακή κουζίνα διαθέτει αρκετά όσπρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας, θαλασσινά, ψάρι, δημητριακά ολικής αλέσεως και φυσικά το ελαιόλαδο.

Αιθιοπία

Η διατροφή της Αιθιοπίας θεωρείται μία από τις πιο υγιεινές στον κόσμο, γιατί τα βασικά πιάτα τους είναι γεμάτα φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του διαβήτη και της αύξησης του βάρους, και στη μείωση της χοληστερόλης.

Πάρε ιδέες λοιπόν από τα παραδοσιακά τους μαγειρευτά που φτιάχνονται με φακές και μπιζέλια (χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά και υψηλά σε βιταμίνες) ή το injera, ένα παραδοσιακό ψωμάκι σαν κρέπα από αλεύρι τεφ (teff), που είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, σίδηρο και βιταμίνη C.

Ισραήλ

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, το 80% των Ισραηλινών τρώνε φρούτα και λαχανικά κάθε μέρα, με το 41% να προτιμά τα εσπεριδοειδή. Τα γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια, τα λάιμ και τα πορτοκάλια περιέχουν μεγάλες ποσότητες από βιταμίνη C και αντιοξειδωτικών, τα οποία βοηθούν στη διατήρηση των κυττάρων υγιή.

Σκανδιναβία

Η σκανδιναβική δίαιτα είναι εμπνευσμένη από τους πολιτισμούς της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Δανίας. Η δίαιτα επικεντρώνεται στην κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Βασικά στοιχεία της διατροφής περιλαμβάνουν ψάρια, μούρα, δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά.

Η σκανδιναβική κουζίνα τείνει να τσιγκουνεύεται τα λαχανικά, αλλά εξακολουθεί να έχει αρκετά υγιεινά στοιχεία.

Τι να Kρατήσετε;

Κάθε χώρα έχει τις δικές της υγιεινές συνήθειες. Μπορείς να υιοθετήσεις και εσύ κάποιες απο αυτές και να τις συνδυάσεις με τη μεσογειακή διατροφή, αποκομίζοντας τα νόστιμα οφέλη της παγκόσμιας διατροφής και αποκτώντας μερικά από τα οφέλη για την υγεία και τη διαχείριση του βάρους στην πορεία.

Σε περίπτωση που ακόμα δεν έχεις εντάξει κάποια φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σου, προσπάθησε να το αλλάξεις σύντομα! Τέλος φρόντισε να ενημερώνεσαι για τις εξελίξεις στη διατροφή και να τις υιοθετείς όσο μπορείς.

Λουκία Δραγανιδάκη Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Η Λουκία Δραγανιδάκη είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στο διαιτολογικό της γραφείο παρακολουθώντας περιστατικά διαχείρισης βάρους.

Πηγή: Μednutrition

Διατροφή

Έτσι θα μειώσεις το λίπος στο σώμα σου με διατροφή

Θες να μειώσεις το λίπος σου αλλά δεν ξέρεις τι να προσέξεις στη διατροφή σου; Πρέπει να σταματήσεις την κατανάλωση λιπαρών για να μειώσεις το σωματικό σου λίπος; Φυσικά, και όχι!

Αρκεί μια ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων. Μην μπεις όμως σε μία αυστηρά περιοριστική δίαιτα, γιατί το μόνο που θα καταφέρεις είναι να έχεις τα αντίθετα αποτελέσματα.

Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθήνα, Παγκράτι

Τι να αλλάξεις διατροφικά για να μειώσεις το σωματικό σου λίπος;

Η απώλεια σωματικού λίπους μπορεί να επιτευχθεί με μικρές αλλαγές στη διατροφή σου. Φυσικά το αποτέλεσμα για να φανεί πρέπει να περάσει ένα χρονικό διάστημα. Ξεκινώντας με μικρές διατροφικές αλλαγές στην καθημερινότητά σου μπορείς να πετύχεις το επιθυμητό ποσοστό σωματικού λίπους.

Παρακάτω θα βρεις χρήσιμες συβουλές, που θα σε βοηθήσουν να πετύχεις τον στόχο σου!

Επίλεξε γαλακτοκομικά προιόντα χαμηλά σε λιπαρά

Αντί για κρέμα γάλακτος ή κάποιο τυρί πλούσιο σε λιπαρά, πρόσθεσε στη διατροφή σου κάποιο τυρί με χαμηλά λιπαρά. Έτσι, θα περιορίσεις σημαντικά τα κορεσμένα λιπαρά στη διατροφή σου. Τα κορεσμένα λιπαρά είναι υπέυθυνα για αρκετά προβλήματα υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά.

Πρόσθεσε στην καθημερινότητά σου τις φυτικές ίνες

Φυτικές ίνες μπορείς να βρεις στα φρούτα και λαχανικά, αλλά και στα μη επεξεργασμένα δημητριακά. Οι φυτικές ίνες θα σου προσφέρουν κορεσμό.

Μη στερείσαι τους υδατάνθρακες

Οι υδατάνθρακες αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας για το σώμα σου. Ενώ ο εγκέφαλός σου και το νευρικό σου σύστημα λειτουργούν, κυρίως, με τους υδατάνθρακες. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες θα σε βοηθήσουν να μειώσεις το λίπος σου αποτελεσματικά και θα σου δώσουν και ενέργεια μέσα στη μέρα σου.

Μην αποφεύγεις τα «καλά» λιπαρά

Είναι καλό να περιορίσεις τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά από τη διατροφή σου για να μειώσεις το βάρος σου. Όμως, τα γνωστά «καλά» λιπαρά είναι απαραίτητα στην καθημερινότητά σου. Θα τα βρεις στα λιπαρά ψάρια τους ξηρούς καρπούς, το ελαιόλαδο κ.α.

Μην παραλείπεις την πρωτεΐνη σου.

Η πρωτεΐνη στη διατροφή σου, σε βοηθάει να χτίσεις μυϊκή μάζα και επομένως να αυξήσεις τον μεταβολισμό σου. Επίσης, είναι χρήσιμη για να μην χάσεις μυϊκή μάζα στην προσπάθειά σου για μείωση σωματικού λίπους.

Πρόσεξε το αλκοόλ

Το αλκοόλ περιέχει κενές θερμίδες, δηλαδή θερμίδες οι οποίες δεν έχουν να σου προσφέρουν θρεπτικά συστατικά. Το αλκοόλ οδηγεί στον περιορισμό της καύσης του λίπους, με κίνδυνο να δημιουργηθεί σπλαχνικό λίπος.

Μην είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου

Άκουσε το σώμα σου! Κάποιες μέρες, ίσως, να έχεις ανάγκη για περισσότερες θερμίδες. Φρόντισε, όμως, αυτές οι θερμίδες να προέρχονται από σύνθετους υδατάνθρακες και όχι επεξεργασμένους.

Τέλος, συμμαχός σου είναι η άσκηση

Για να μειώσεις το ποσοστό σωματικού λίπους χρειάζεσαι την αερόβια και αναερόβια άσκηση. Η αερόβια θα σε βοηθήσει να κάψεις λίπος, ενώ η αναερόβια να διατηρήσεις τη μυϊκή σου μάζα. Ασκήσου 3-5 φορές την εβδομάδα με ένα συνδυασμό αερόβιας-αναερόβιας άσκησης για καλύτερα αποτελέσματα.

Συμπέρασμα

Η μείωση του σωματικού λίπους μπορεί να επιτευχθεί σταδιακά με τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές, αλλά και με την άσκηση. Φυσικά θέλει χρόνο, υπομονή και επιμονή. Θυμήσου ότι η όλη διαδικασία δεν δυσκολεύει μόνο εσένα αλλά τους περισσότερους ανθρώπους.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Ζώνη καύσης λίπους: Σε ποια ένταση να ασκούμαι για να κάψω περισσότερο λίπος;

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Αθήνα, Παγκράτι

Ακολούθησε τον Πάρη στο Facebook και στο Instagram

Υγεία

Πόνος στην μέση: Σε ποιες 5 περιπτώσεις να ανησυχώ;

Η εμφάνιση πόνου στην μέση (κάτω τμήμα της σπονδυλικής στήλης) ονομάζεται οσφυαλγία. Είναι η συχνότερη πάθηση της σπονδυλικής στήλης και κατατάσσεται ως ο σημαντικότερος παράγοντας λειτουργικής ανικανότητας παγκοσμίως στις μυοσκελετικές παθήσεις.

Ο πόνος μπορεί να είναι τοπικός ή και αντανακλώμενος στα κάτω άκρα (ισχιαλγία) όπου συνυπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα.

Γράφει ο Κίμωνας Φρουδάκης, Φυσικοθεραπευτής, Ηράκλειο Κρήτης

Διάγνωση

Ιστορικό και φυσική εξέταση. Με την λήψη ιστορικού του ασθενούς, ο κλινικός συλλέγει πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν:

• Να αποκλειστούν οι σοβαρές παθολογίες που σχετίζονται με τον οσφυϊκό πόνο
• Να αντιληφθεί τους επιβαρυντικούς παράγοντες που προκάλεσαν την οσφυαλγία

Στην φυσική εξέταση αξιολογείται:

• Η στάση του σώματος (λορδωτική, κυφωτική, πλάγια κλίση κορμού, ανισοσκελίες)
• Νευρολογικά συμπτώματα (κινητική και αισθητική ανεπάρκεια)
• Απώλεια κίνησης στην οσφυϊκή μοίρα

Συμπληρωματικές διαγνωστικές – απεικονιστικές εξετάσεις

Αν μετά την λήψη ιστορικού και φυσικής εξέτασης υπάρχουν ενδείξεις για σοβαρή παθολογία, ο ασθενής θα πρεπει να παραπεμφθεί άμεσα ώστε να ληφθούν συμπληρωματικές εξετάσεις υπό την καθοδήγηση ιατρού.

Η ακτινογραφία (XR) είναι χρήσιμη, κυρίως στην απεικόνιση των σπονδυλικών σωμάτων και γενικότερα στην ακεραιότητα της σπονδυλικής στήλης (κατάγματα, μετατόπιση σπονδύλων, σπονδυλολίσθιση).

Η αξονική τομογραφία (CT) χρησιμοποιώντας επίσης ακτίνες Χ, παρέχει πιο αναλυτική απεικόνιση των οστών καθώς επίσης και των μαλακών ιστών, των μεσοσπονδυλίων δίσκων και του νωτιαίου μυελού.

Η μαγνητική τομογραφία (MRI) είναι η συνηθέστερη διαγνωστική απεικόνιση διότι εξετάζονται πιο αναλυτικά οι δομές που πιθανόν έχουν υποστεί βλάβη.
Επίσης το ηλεκτρομυογράφημα είναι χρήσιμο σε οσφυαλγία όπου συνυπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα στα κάτω άκρα.

Ποιες είναι οι σοβαρές παθολογίες;

Σπονδυλικό κάταγμα

Είναι ένας τραυματισμός του σπονδυλικού σώματος. Σε ήπια κατάγματα συστήνεται ανάπαυση και ακινητοποίηση της οσφυϊκής περιοχής με την χρήση λειτουργικού κηδεμόνα στην οξεία φάση.

Σε βίαια κατάγματα (τροχαίο, πτώση από μεγάλο ύψος, αθλητικές δραστηριότητες) υπάρχει κίνδυνος της δομικής σταθερότητας και της ακεραιότητας του νωτιαίου μυελού.

Πίεση Νωτιαίου μυελού

Η συμπίεση του νωτιαίου μυελού μπορεί να συμβεί σε όλο το μήκος της σπονδυλικής στήλης. Τα πιο συνήθη αιτία είναι οι κύστες ή όγκοι στην σπονδυλική στήλη, μετά από τροχαίο ατύχημα ή σε άτομα μεγάλης ηλικίας λόγω εκφυλισμού των δομών.

Πιο συχνά παρουσιάζεται στην αυχενική μοίρα (αυχενική μυελοπάθεια) με συμπτώματα στα άνω και κάτω άκρα ταυτόχρονα.

Τα συμπτώματα αναλόγως την βαρύτητα της βλάβης και το επίπεδο που συμπιέζεται ο νωτιαίος μυελός ποικίλλουν. Κάποια απ’ αυτά είναι τα εξής:

• Δυσκολία ισορροπίας – αστάθεια
• Μείωση επιδεξιότητας λεπτής κινητικότητας
• Παραισθησία – παράλυση
• Αύξηση αντανακλαστικών -υπερφλεξία

Σπονδυλική λοίμωξη

Είναι μια σπάνια νόσος συνήθως μικροβιακής αιτιολογίας. Μπορεί να προκληθεί από μια προϋπάρχουσα λοίμωξη, μετά από χειρουργική επέμβαση, σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς είτε μετά από ενδοφλέβια φαρμακευτική αγωγή. Πέρα του τοπικού οσφυϊκού πόνου, συνυπάρχει πυρετός και γενική κακουχία του ασθενή.

Σύνδρομο ιππουρίδας

Είναι μια επείγουσα κατάσταση της σπονδυλικής στήλης όπου απαιτείται άμεσα χειρουργική επέμβαση. Συμβαίνει όταν πιέζονται οι κατώτερες ρίζες νεύρων του νωτιαίου μυελού.

Εκτός από πόνο στην οσφύ και στα κάτω άκρα, άλλα συμπτώματα που συνυπάρχουν είναι:

• Διαταραχή ουροδόχου κύστης
• Διαταραχή εντέρου
• Σεξουαλικές διαταραχές
• Μειωμένη αισθητικότητα δίκην σέλας (γεννητικά όργανα και πίσω επιφάνεια γλουτών και σφιγκτήρα πρωκτού)
• Γενική αδυναμία κάτω άκρων

Καρκίνος

Συνήθως συνυπάρχει προηγούμενο ιστορικό καρκίνου και είναι κατά κύριο λόγο μεταστατικός όταν εμφανίζεται στην σπονδυλική στήλη. Όταν διαπιστωθεί όγκος στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης θα πρέπει να γίνει άμεση παραπομπή σε νευροχειρουργό ή ορθοπεδικό χειρουργό σπονδυλικής στήλης.

Κλινική εικόνα ασθενούς:
-Ανεξήγητη απώλεια βάρους
-Συνεχής πόνος που δεν ανακουφίζεται με ανάπαυση

Θεραπεία

Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων με πόνο στην μέση, η αποκατάσταση επιτυγχάνεται με συντηρητική αντιμετώπιση με ποσοστό άνω του 95%. Έχοντας συλλέξει πληροφορίες από την λήψη ιστορικού και εφόσον έχουν αποκλεισθεί οι σοβαρές παθήσεις, ο φυσικοθεραπευτής καταστρώνει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης.

Σε περιπτώσεις που συνυπάρχουν συμπτώματα στο πόδι, κυρίως κάτω από το γόνατο, χρήζουν μεγαλύτερης προσοχής και είναι πιο χρονοβόρα η αποθεραπεία.

Μια αξιόπιστη και παγκοσμίως αναγνωρισμένη μέθοδος αξιολόγησης και θεραπείας στην σπονδυλική στήλη είναι η μέθοδος McKenzie – Μηχανική διάγνωση και θεραπεία (MDT) που εφαρμόζεται υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή.

Επίσης το Manual therapy είναι ένα σύνολο διαγνωστικών και θεραπευτικών τεχνικών δια των χειρών, για αποκατάσταση σε προβλήματα του μυοσκελετικού συστήματος.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Πόνος στη μέση: Πρέπει να μείνω στο κρεβάτι;

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram