Οι περισσότεροι έχουμε βρεθεί τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας κοντά σε κάποιον χειριστικό άνθρωπο, είτε στο προσωπικό είτε στο επαγγελματικό μας περιβάλλον. Πώς μπορούμε όμως να τους αναγνωρίζουμε ευκολότερα; Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους και πώς μπορούμε να τους διαχειριστούμε;
Χειριστικοί άνθρωποι είναι αυτοί που με δόλο και ψέματα προσπαθούν να ελέγξουν τους άλλους ανθρώπους και τις συμπεριφορές τους. Συνήθως είναι άτομα ανασφαλή που έχουν έντονη την ανάγκη να νιώθουν ισχυροί μέσα στη σχέση τους. Επιλέγουν άτομα συναισθηματικά αδύναμα που υπομένουν την συναισθηματική τους αστάθεια. Φοβούνται να εκδηλώσουν τα συναισθήματά τους και στην πραγματικότητα δεν μπορούν να συνδεθούν με κανέναν άνθρωπο. Αυτό που προσπαθούν, είναι να παρατηρούν τα ευάλωτα σημεία του άλλου και να τα εκμεταλλεύονται προς όφελός τους. Ο χειρισμός είναι μια άκρως προσβλητική συμπεριφορά για την ανθρώπινη προσωπικότητα,δυστυχώς όμως οι δύσκολες συνθήκες που ζούμε, δίνουν χώρο σε τέτοιες συμπεριφορές.
Έχει παρατηρηθεί τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, όταν γίνονται προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας της ζωής μας, άνθρωποι που δεν μπορούν λόγω δικών τους προσωπικών θεμάτων να ακολουθήσουν μια υγιή πορεία ζωής, να αισθάνονται ότι απειλούνται και να προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποτρέψουν την όποια αλλαγή, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη μας και βάζοντας σε κίνδυνο τη σχέση που έχουμε μαζί τους.
Χαρακτηριστικά χειριστικών ανθρώπων
- Αποφεύγουν την ειλικρινή συζήτηση και το διάλογο. Είναι καλοί στα ψέματα και επιμένουν στην άποψη τους που αμφισβητεί την κοινή λογική.
- Υπάρχει ανακολουθία στα λόγια με τις πράξεις τους. Συνήθως λένε αυτά που θέλετε να ακούσετε, αλλά οι πράξεις τους είναι τελείως διαφορετικές. Προσπαθούν πάντοτε να προσαρμόσουν τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τα πράγματα σε ό,τι τους βολεύει.
- Δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεων τους και προσπαθούν μέσω των ενοχών να σας κάνουν πάντα να νιώθετε άσχημα.
- Υιοθετούν το ρόλο του θύματος Για όλες τις πράξεις τους ευθύνονται πάντα οι άλλοι.
- Απομυζούν τα συναισθήματα των άλλων και όταν δε νιώθουν καλά το μεταφέρουν με πολύ επιδέξιο τρόπο στο περιβάλλον τους
- Δείχνουν βοηθητικοί αλλά πάντα η αρχική τους διάθεση μετατρέπεται σε ένα τεράστιο βάρος και προσδοκία για το τι θα αποκομίσουν μετά από εσάς.
- Τα προβλήματά τους είναι πάντα πιο σοβαρά από τα δικά σας και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σχεδόν ανυπέρβλητες.
Η συμπεριφορά τους είναι παράλογη και ο μόνος τρόπος να προστατεύσετε τον εαυτό σας είναι να το συνειδητοποιήσετε και να απομακρυνθείτε. Πολλές φορές επειδή είναι άνθρωποι που ανήκουν στο οικογενειακό, επαγγελματικό ή φιλικό μας περιβάλλον νομίζουμε ότι είναι δύσκολο να ανασυνταχτούμε και να θέσουμε τα όρια μας.
Τρόποι αντιμετώπισης χειριστικών ανθρώπων
Οριοθέτηση: Η θέσπιση ορίων μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε συμπεριφορές χειραγώγησης. Πρέπει να ξέρετε που τελειώνουν τα δικά σας όρια και αρχίζουν του άλλου. Οι χειριστικοί άνθρωποι τείνουν να έχουν ασαφή ή άκαμπτα όρια.
Μη Αμφισβήτηση του εαυτού μας: Μην αμφισβητείτε συνεχώς τον εαυτό σας. Οι χειριστικοί άνθρωποι διαστρεβλώνουν αυτό που λέτε το φέρνουν στα μέτρα τους και προσπαθούν να ελέγξουν τη συζήτηση και να σας κάνουν να νιώσετε ότι έχετε κάνει λάθος. Οι άνθρωποι αυτοί δεν αναλαμβάνουν ευθύνες μόνο κατηγορούν.
Αλληλοσεβασμός: Απαιτείστε το σεβασμό που δικαιούστε. Δείξτε και εσείς τον ανάλογο χωρίς να είστε επικριτικοί.
Σαφείς και περιεκτικοί στόχοι: Οι στόχοι σας πρέπει να είναι σαφείς, και ρεαλιστικοί. Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από τους άλλους και προσπαθήστε να τους αντιμετωπίστε με ενσυναίσθηση.Ίσως έτσι κατανοήσετε την αδιαφορία, το θυμό ή την απόρριψη που μπορεί να δείχνουν στις προτάσεις σας.
Αποφυγή ενοχικών συναισθημάτων: Μην επιτρέπετε σε ενοχικά συναισθήματα να σας κρατούν πίσω από τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας. Είναι καλό να συμβιβαζόμαστε με τις ανάγκες και επιθυμίες των δικών μας ανθρώπων αλλά χωρίς να απομακρυνόμαστε από τις δικές μας.
Βοηθήστε τους άλλους να δουν τα πράγματα από μια άλλη οπτική αν φυσικά το θέλουν και εκείνοι.
Η ζωή είναι ένα ταξίδι. Επιλέξτε συνοδοιπόρους που θα έχετε καλή επικοινωνία, συναισθηματική σύνδεση και θα κάνουν το ταξίδι σας πιο πλούσιο σε εμπειρίες που θα είναι θετικές για την εξέλιξή σας .
Νάνσυ Πιλωνά
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Εκπαίδευσης και Σταδιοδρομίας