Connect with us

Παιδί

Τρόποι κοινωνικοποίησης του παιδιού

Η κοινωνικοποίηση είναι μία έννοια που χρησιμοποιείται ευρέως στις μέρες μας, καθώς αποτελεί έναν από τους πιο επιτακτικούς στόχους της οικογένειας. Εμφανίζεται για πρώτη φορά στις αρχές του 20ου αιώνα και περιγράφει τη διαδικασία μέσω της οποίας ο άνθρωπος γίνεται κοινωνικό ον, δηλαδή τη διαδικασία μετάδοσης ηθών, εθίμων, κανόνων, ιδεολογιών, αξιών και προτύπων συμπεριφοράς που κάθε κοινωνία ή κοινωνική ομάδα θεωρεί ορθά.

Κατά τη γνώμη μου, βοηθάμε ένα παιδί να κοινωνικοποιηθεί όταν το διδάσκουμε να σέβεται την ανθρώπινη ύπαρξη, όπως κι αν αυτή εκφράζεται και ταυτόχρονα να διατηρεί με ακεραιότητα τις ιδιαίτερες πτυχές του χαρακτήρα του. Και με τη λέξη διδάσκοντας δεν εννοώ λέγοντας, αλλά πράττοντας. Δεν έχει κανένα νόημα να συμβουλεύουμε λεκτικά τα παιδιά μας, εάν δεν πρεσβεύουμε με πράξεις αυτά που λέμε.

Από όλους τους φορείς που συντελούν στην κοινωνικοποίηση ενός παιδιού, η οικογένεια κατέχει εξέχουσα θέση, γιατί στηρίζεται στην εμπιστοσύνη που δείχνει το παιδί προς τους γονείς. Εκεί τίθενται οι βάσεις και στη συνέχεια εκφράζονται στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η κοινωνικοποίηση εξαρτάται απόλυτα από την διάθεση και την πρόθεση με την οποία ωθούμε το παιδί να συνδιαλεχθεί με τους άλλους. Δε σημαίνει ότι πρέπει να το προωθούμε να έχει πολλούς φίλους, ή κάποιους φίλους που να ευνοεί και να τον ευνοούν και να μην ενδιαφέρεται για τους υπόλοιπους. Δεν έχει κανένα νόημα ο αριθμός των φίλων, ούτε είναι ενδεικτικός μίας υγιούς προσωπικότητας. Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον, αλλά πρέπει πρώτα να στέκεται γερά στα πόδια του, ώστε να συναναστρέφεται επειδή το θέλει και όχι επειδή το έχει ανάγκη.

Θεωρώ επιπλέον ότι ο στόχος της οικογένειας είναι να προετοιμάσει το παιδί για την κοινωνία με την οποία θα έρθει αντιμέτωπο και όχι να του προσφέρει ένα απόλυτα προστατευμένο περιβάλλον.

Και ας αναρωτηθούμε, ο στόχος μας είναι να εντάξουμε ομαλά ένα παιδί σε μία κοινωνία που νοσεί; Είμαστε εμείς οι ενήλικες τόσο ευχαριστημένοι από την κοινωνία που ζούμε, ώστε να αξίζει να τη διαιωνίσουμε διδάσκοντας αντίστοιχες νοοτροπίες και συμπεριφορές στα παιδιά μας; Για παράδειγμα, πώς θα μάθουμε σε ένα παιδί να μην κοροϊδεύει τους συμμαθητές του, όταν εμείς οι ίδιοι κατηγορούμε χωρίς ιδιαίτερο λόγο τους συνανθρώπους μας; Όταν διπλοπαρκάρουμε παρεμποδίζοντας την κυκλοφορία, όταν δε δίνουμε τη θέση μας σε μία έγκυο γυναίκα ή έναν ηλικιωμένο, όταν πετάμε κάτω σκουπίδια, όταν αρπαζόμαστε με υπαλλήλους χωρίς δισταγμό… Πώς θα πείσουμε ένα παιδί να είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του, όταν εμείς εκφράζουμε ασυνέπεια; Και ακόμα βαθύτερα, όταν δε στηρίζουμε την ύπαρξή μας σε αρχές και ξεπουλάμε με ευκολία τα πάντα για να βολευτούμε…

Κατά τη γνώμη μου, δεν υφίσταται ο όρος υγιής κοινωνικοποίηση, όταν η ίδια η κοινωνία νοσεί. Και με τον όρο κοινωνία εννοώ όλους εμάς τους ανθρώπους που την αποτελούμε. Για να κοινωνικοποιήσουμε λοιπόν ορθά τα παιδιά μας πρέπει πρωτίστως να πάρουμε οι ίδιοι κάποιες αποφάσεις για τη δική μας κοινωνικοποίηση.

Λαμπρινή Τζελέπη

Χημικός, M.S.Ed

Continue Reading

Παιδί

Τιμωρία ή ανάπτυξη της υπευθυνότητας;


Για μας τους γονείς τίποτα δεν είναι πιο προκλητικό από το θέμα της πειθαρχίας ειδικά στη διάρκεια της εφηβείας.Οι περισσότεροι γονείς συνδέουμε την πειθαρχία με την τιμωρία. Μόλις ο έφηβος, αγωνιζόμενος για την ατομικότητά του, έρθει σε διαφωνία με τους γονείς του, τότε οι περισσότεροι γονείς αισθανόμενοι ότι χάνουν τον έλεγχο, τιμωρούν τους εφήβους. Είναι, δυστυχώς, ο μόνος τρόπος με τον οποίο ξέρουν να αντιδράσουν για να σώσουν τον έλεγχο στο σπίτι τους. Είναι όμως σωστή αυτή η αντίδραση;


Η σωστή αντιμετώπιση των γονέων απέναντι στην πειθαρχία είναι να τη βλέπουνε όχι σαν τιμωρία, αλλά σαν μια μέθοδο, που βοηθάει τους εφήβους να γίνουν υπεύθυνοι και ανεξάρτητοι. Αν η συμπεριφορά των εφήβων δεν είναι επικίνδυνη και καταστροφική (δεν φτάνει δηλαδή στα άκρα)
ακολουθούμε μάλλον το ρητό “η πείρα είναι ο καλύτερος δάσκαλος”.


Εάν οι σχέσεις μας με τον έφηβο δεν πάνε καλά, τι πρέπει να κάνουμε; Εκείνο που πιστεύω ότι αρχικά πρέπει να ψάξουμε να βρούμε είναι γιατί ο έφηβος αντιδρά με τον τρόπο αυτό. Σίγουρα υπάρχει κάποιος λόγος. Καλά θα είναι ν’ ανοίξουμε τα αυτιά μας και να ακούσουμε τι μας λέει ο έφηβος, τι πρόβλημα έχει. Μετά να δούμε αν εμείς φταίμε για την κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει. Γιατί,όσο σκληρό και αν ακούγεται αυτό, πίσω από τα προβλήματα των παιδιών μας κρύβονται τα δικά μας προβλήματα, οι δικές μας λάθος κινήσεις. Προβληματικοί γονείς μεταφέρουν τα προβλήματα τους στα παιδιά τους. Γιατί τα παιδιά είναι ο καθρέφτης των γονιών.


Επίσης, πρέπει να δούμε ποια είναι η σχέση μας με τον έφηβο. Μήπως είναι σχέση προϊσταμένου και υφισταμένου; Έτσι πρέπει να είναι; Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι είμαστε ισότιμοι στην οικογένεια. Και σαν ισότιμοι πρέπει να έχουμε αμοιβαία αγάπη και σεβασμό και ν’αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον με αξιοπρέπεια.


Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ρόλος των γονέων στην οικογένεια δεν είναι καταπιεστικός, αλλά καθοδηγητικός και ενθαρρυντικός, προετοιμάζοντας τα παιδιά για την ενηλικίωση. Ο γονέας που δεν αισθάνεται ασφαλής με τον εαυτό του, ασκεί πίεση για να έχει την κυριαρχία. Αντί ν’ αποδέχεται και να ενθαρρύνει το παιδί του, το κατεβάζει και συνεχώς το αποθαρρύνει. Το παιδί, που αναζητά την αγάπη και την αποδοχή των γονιών του, την αναγνώριση της σημαντικότητας του, αποθαρρύνεται και αρχίζει να πιστεύει ότι δεν είναι σημαντικό και αποφασίζει να αναζητήσει την αναγνώριση μέσω της αντίδρασης και της επανάστασης. Αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο μη πιστεύετε ότι τα πάντα τελείωσαν. Αυτό μπορεί ν’ αλλάξει!


Ενθαρρύνοντας τον έφηβο μπορείτε να εξαλείψετε την τάση του για επανάσταση. Αν πάψετε να υποδεικνύετε στον έφηβο τα λάθη του, αλλά τον ακούσετε και τον ενθαρρύνετε, θα δείτε τεράστια αλλαγή. Και μη ξεχνάτε να του δείχνετε την αγάπη σας. Η αγάπη σας θα πρέπει να είναι προϋπόθεση ανεξάρτητα από την συμπεριφορά του . Θα προτείνουμε εν συντομία κάποιες αποτελεσματικές μεθόδους, με τις οποίες αντιμετωπίζετε την αρνητική συμπεριφορά και βοηθάτε τον έφηβο να αποκτήσει την ανεξαρτησία του.


Η τιμωρία είναι αρνητική. Η πειθαρχία όμως δεν είναι. Μάλλον είναι μια μέθοδος εκπαίδευσης. Η πειθαρχία που θα προσφέρουμε εμείς είναι αυτοπειθαρχία. Καθοδηγούμε τον έφηβο προς μια υπεύθυνη ανεξαρτησία.Το καλύτερο βέβαια πρότυπο για τα παιδιά είναι οι ίδιοι οι γονείς τους, οι οποίοι χρησιμεύουν ως πρότυπα ωριμότητας, υπεύθυνης συμπεριφοράς και αυτοπειθαρχίας.


Για παράδειγμα γονείς που μιλούν άσχημα στους εφήβους τους και μετά ανησυχούν γιατί τα παιδιά τους μιλούν και συμπεριφέρονται με απρέπεια, θα πρέπει πρώτα να κάνουν κάτι οι ίδιοι για τον εαυτό τους.Είναι, επίσης, απαραίτητο να συμπεριλάβουμε τους εφήβους στη λήψη αποφάσεων. Έτσι ενισχύεται η αυτοεκτίμηση του εφήβου, ο οποίος αισθάνεται πιο ανεξάρτητος, υπεύθυνος και ικανός.Μπορείτε να του παρέχετε ένα επίδομα, το οποίο θα επιλέγει πώς θα το διαθέτει. Εάν απασχολείται σε μια δουλειά μερικής απασχόλησης είναι καλό να είναι ελεύθερος να αποφασίσει
πώς θα ξοδέψει τα χρήματα που κέρδισε.


Οι έφηβοι μπορούν να διαλέγουν το σχολείο, τις εξωσχολικές δραστηριότητες, τους φίλους, τα χόμπι, το χτένισμά τους. Να τους ρωτάμε, αν θέλουν να ακολουθήσουν σε μια οικογενειακή έξοδο ή στις καλοκαιρινές διακοπές. Να ενθαρρύνουμε τη συνεργασία μαζί τους σε θέματα που αφορούν τις υποχρεώσεις του σπιτιού και όλες τις κοινωνικές μας υποχρεώσεις.


Μη ξεχνάτε ότι στην περίοδο της εφηβείας ο νέος κατακτά την δική του ταυτότητα και οδεύει το δρόμο προς τη δική του ανεξαρτησία. Είναι φυσικό και απολύτως λογικό να κάνει ανεξάρτητες επιλογές. Δεν μπορούμε να είμαστε μαζί του σε κάθε απόφαση.Πήραν τις αρχές που τους δώσατε; Βάλανε τα θεμέλια για ένα υγιή χαρακτήρα; Από εκεί και πέρα βαδίζουν το δικό τους δρόμο, που θα τους φέρει στο δικό τους «πεπρωμένο». Εμείς απλώς τους αγαπάμε, τους σεβόμαστε, τους αναγνωρίζουμε ως ανεξάρτητες προσωπικότητες.


Άρθρο αρχείου

Αλεξάνδρα Ευκαρπίδου

Continue Reading

Παιδί

Βάλτε εσείς τους κανόνες επικοινωνίας με τα παιδιά σας

Σε ποία κατηγορία γονέα ανήκετε; Είστε φιλικός, ανεκτικός ή δημοκρατικός με τα παιδιά σας;

Η αλήθεια είναι ότι σε όποια από τις παραπάνω κατηγορίες κι αν ανήκετε, εκπροσωπείτε την κατηγορία του γονιού – «εύκολο θύμα». Ο δούκας του Ουίνδσορ είπε κάποτε: «Εκείνο που με εντυπωσιάζει στην Αμερική είναι ο τρόπος που οι γονείς υπακούουν στα παιδιά τους». Αν επιλέγετε να επικοινωνείτε με το παιδί σας ως φίλος, δηλαδή ως ίσος προς ίσο, αυτό μπορεί να φαίνεται ορθό, ωστόσο είναι συναισθηματικά λαθεμένο, γιατί υποτιμάτε σε μεγάλο βαθμό τη θέση σας σε σχέση με τα παιδιά σας.

«Συνομήλικοι»

Οι γονείς που γίνονται «συνομήλικοι» με τα παιδιά τους και τους συμπεριφέρονται σαν φιλαράκια εξυψώνουν τη θέση του παιδιού και υποβιβάζουν αυτήν του ενηλίκου. Έτσι, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να παρασυρθούν σ’ ένα ανταγωνιστικό παιχνίδι αγάπης και εξουσίας, όπου ο αλληλοσεβασμός φεύγει από το παράθυρο!

Αν από την άλλη επιλέγετε να είστε ανεκτικός, που είναι ένας ακόμη πολύ δημοφιλής τρόπος γονικής φροντίδας, τότε θεωρείτε ότι, αφήνοντας το παιδί στην ησυχία του, θα βρει ότι είναι καλύτερο για τον εαυτό του και έτσι θα μάθει από μόνο του. Τέλος, η πλέον διαδεδομένη αντίληψη γονικής φροντίδας σήμερα είναι η αποκαλούμενη δημοκρατική γονική φροντίδα. Με την αντίληψη αυτή οι γονείς παραμερίζουν στο σύνολό της την έννοια της οικογενειακής ιεραρχίας, λησμονώντας ότι είναι τριάντα περίπου χρόνια μεγαλύτεροι από τα παιδιά τους και επομένως διαθέτουν την πείρα μιας ζωής που δεν έχουν τα παιδιά τους.

Έτσι, σ’ ένα δημοκρατικό σπιτικά τα πάντα είναι υπό συζήτηση και υπό αναθεώρηση. Οι κανόνες, τα ωράρια, οι δουλειές και οι καλοί τρόποι αποφασίζονται από κοινού, δηλαδή δημοκρατικά. Στην ουσία όμως σ’ ένα τέτοιο σπιτικό οι γονείς υιοθετούν το ρόλο του γονέα – «εύκολο θύμα», μιας και τα «όχι» τους είναι συνήθως χωρίς αποτέλεσμα και οι καβγάδες, οι αντιπαραθέσεις και τα «πες μου γιατί» ατελείωτα.

Η… διοίκηση

Tο συμπέρασμα είναι πως η γονική φροντίδα χωρίς καθοδήγηση αποδεικνύεται συνήθως ολέθρια για την ανάπτυξη και την ολοκλήρωση του παιδιού. Η αλήθεια είναι ότι τα σπιτικά δεν μπορούν να διοικηθούν από παιδιά… Οι γονείς είναι πρωτίστως παιδαγωγοί και δευτερευόντως φιλαράκια με τα παιδιά τους, για τι η έλλειψη καθοδήγησης σκοτώνει την αυτοεκτίμηση του παιδιού. Τα παιδιά δια πλάθουν τον εαυτό τους κατά το πρότυπο των γονιών τους.

Η εικόνα του εαυτού τους δομείται πάνω σ’αυτο που είναι και σ’ αυτό που δεν είναι ο γονιός τους. Υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες που είναι αδιαπραγμάτευτοι και τους αποφασίζουν οι ενήλικες. Φυσικά και γίνονται εξαιρέσεις μερικές φορές, οι οποίες όμως επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Και η ζωή είναι γεμάτη κανόνες, γεμάτη κόκκινα και πράσινα φανάρια, για τα οποία το παιδί θα διδαχθεί στο σπίτι από το γονιό του.


Άρθρο αρχείου

Αναστασία Μουστάκα

Continue Reading

Παιδί

Aρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς

Συνταγή Αγάπης
Στην αρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς θα ήθελα να μου επιτρέψετε να σας δώσω μια συνταγή για ένα γευστικότατο κέικ, που θα αρέσει και σε σας και στα παιδιά σας.


Πρώτο βασικό συστατικό που χρειάζεται να βάλουμε μέσα στο μπολ είναι μπόλικη αγάπη, όταν λέω μπόλικη εννοώ όση χρειαστεί. Λέω βέβαια όση χρειαστεί, γιατί για πολλούς θα χρειαστεί πάρα πολλή. Γιατί όλα τα παιδιά μας δεν είναι εξίσου μελετηρά και πρόθυμα να υπακούσουν στις προτροπές για διάβασμα και καλούς βαθμούς. Εκεί χρειάζεται πολλή απροϋπόθετη αγάπη, γιατί το διάβασμα και η επίδοση στα μαθήματα δεν αποτελούν αυτοσκοπό και ούτε καθορίζουν την αξία των παιδιών μας, πολύ περισσότερο δεν επιτρέπεται να καθορίζουν την αγάπη μας απέναντι τους.

Δεύτερο, εξίσου βασικό συστατικό, για την επιτυχία της συνταγής μας, είναι η υπομονή. Αυτή θα αρωματίσει το κέικ σας. Δεν υπάρχουν όρια ούτε σ’ αυτήν. Χρειάζεται αρκετή γιατί τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα θέλουμε. Βλέπετε τα παιδιά μας είναι απρόβλεπτα και οι πειρασμοί απόσπασης τους από την σχολική τους ιδιότητα πάρα πολλοί. Δε χρειάζεται άγχος. Δεν είναι θέμα ζωής ή θανάτου. Μάθετε να κάνετε υπομονή. Καρτερικά να υπομένετε, κυρίως στις δύσκολες φάσεις αυτής της σχολικής χρονιάς που θα περάσουν τα παιδιά μας.

Τρίτο συστατικό της συνταγής μας είναι η αποδοχή. Αν δε τη βάλετε αυτή στη συνταγή, το κέικ θα λασπώσει. Τι κι αν δίνετε όλα τα άλλα στα παιδιά σας; Ωραίο σπίτι, όμορφα ρούχα, πλούσιο χαρτζιλίκι, πολυτελή παιχνίδια νέας τεχνολογίας; Αν δε τα αποδέχεσθε όπως είναι ,όχι μόνο χάνετε όλον τον κόπο σας, αλλά υπάρχει σίγουρος κίνδυνος να χάσετε τα ίδια τα παιδιά σας. Προσοχή λοιπόν να βάλετε στο μπολ της συνταγής μας την αποδοχή, διαφορετικά θα πάνε χαμένα όλα τα άλλα υλικά.


Τέταρτο συστατικό είναι η ενθάρρυνση. Απαιτείται να τη βάλετε οπωσδήποτε στο μπολ, γιατί αυτή θα δώσει τη γλυκιά γεύση. Μέσα σ ’ένα αρνητικό κόσμο, που μόνο το αρνητικό ξέρει να προσφέρει, η ενθάρρυνση και ο γλυκός ο λόγος από το στόμα των γονιών είναι το γλυκό βάλσαμο στη ψυχή των παιδιών. Πέφτει τόσο θωπευτικά μέσα στη ψυχή τους και τη γλυκαίνει, όπως η ζάχαρη στο κέικ μας. Θυμηθείτε να το γλυκάνουμε θέλουμε το κέικ, όχι να το πικράνουμε.

Πέμπτο συστατικό είναι ο διάλογος, η ανοικτή επικοινωνία. Αυτός θα δέσει όλα τα υλικά μαζί. Διάλογος με χαμόγελο και ήπιο, φιλικό τόνο. Θα φέρει το καλύτερο επιθυμητό αποτέλεσμα. Μη τον ξεχάσετε προβάλλοντας δικαιολογίες για έλλειψη χρόνου να τον αγοράσετε. Φανείτε προσεκτικοί σ’ αυτό το συστατικό γιατί το κέικ θα κάτσει και δε θα φουσκώσει. Έτσι και οι καρδιές θα κλείσουν, θα χαθεί η επικοινωνία και οι ψυχές θα μαραζώσουν.

Τα υλικά αυτά του κέικ ανακατέψτε τα αρκετά καλά και προσοχή να ψήσετε το κέικ σε μέτριο φούρνο. Ούτε πολύ χλιαρό, ούτε πολύ θερμό. Προσοχή λοιπόν με τη στάση σας απέναντι στα παιδιά. Ούτε πολλή υποχωρητικότητα, ούτε πολλή αυστηρότητα. «Μια στο καρφί και μια στο πέταλο», που έλεγαν οι παλιοί. Η σωστή θερμοκρασία για να φουσκώσει το κέικ και να βγει αφράτο και μοσχομυριστό από το φούρνο, είναι η μεσαία. Βρείτε λοιπόν την ισορροπία σας.

Αλεξάνδρα Ευκαρπίδου

Εκπαιδευτικός- Life and parenting Coach

Continue Reading

Trending