Η σχέση με ένα καλό κρασί δεν είναι μόνο μια σχέση γεύσης αλλά κυρίως δείκτης κοινωνικής καλλιέργειας και πολιτισμού.

Ένα καλό κρασί εκτός από νηπενθές φάρμακο είναι και έργο τέχνης. Με το άνοιγμα της φιάλης ξεχύνονται αρώματα, μυρωδικά, χρώματα, γεύσεις και επιγεύσεις.

Διεθνείς γευσιγνωσίες δημιουργούν μύθους και επιμύθια γύρω από τη γέννηση, την ανάπτυξη, τα γενέθλια και το θάνατο ενός κρασιού. Ο οίνος ο αγαπητός δεν είναι «κάτι» αλλά «κάποιος». Αντιδρά πάντοτε σε ορισμένα ερεθίσματα όπως στις βίαιες κινήσεις, στο έντονο φως, στον  θόρυβο, στη ζέστη και στο κρύο. Σωστές συνθήκες συντήρησης είναι απαραίτητες για την παλαίωσή του και τη διατήρησή του.

Για να είναι επιτυχημένο ένα κρασί συντελούν οι εξής τρεις παράγοντες: το κλίμα, το κλήμα και το έδαφος. Από αυτό το τρίπτυχο επιτυχίας εξαρτάται το χρώμα, το άρωμα και ο γευστικός χαρακτήρας του οίνου. Όσο φτωχότερος είναι ο αμπελώνας τόσο καλύτερο είναι το κρασί. Το στοιχείο που υπερισχύει σ’ ένα χωράφι είναι αυτό που θα διαμορφώσει και τον ιδιαίτερό του χαρακτήρα.

Ας εισχωρήσουμε λοιπόν σε μια ποιοτική μέθη, ανάλογη με τα χρώματα, την περιεκτικότητα σε σάκχαρα και την κατηγορία του κρασιού.

[Ξεκινάμε με Επιτραπέζια, τοπικά, οίνους Ονομασίας Προέλευσης είτε ελεγχόμενης (Ο.Π.Ε.) με την μπλε ταινία, είτε ανωτέρας ποιότητας (Ο.Π.Α.Π.) με την κόκκινη ταινία. Συνεχίζουμε με τις πολυαναγραφόμενες έννοιες Chateau, domaine και κτήμα πουπροϋποθέτουν τήρηση κάποιων διαδικασιών. Ακολουθεί η ένδειξη Κάβα που χαρακτηρίζει τα επιτραπέζια κρασιά, τα οποία έχουν παλαιωθεί πάνω από δυο χρόνια σε κάβες διαμορφωμένες με κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, σε δρύινα βαρέλια-μπουκάλια. Επίσης οι γνωστοί όροι Reserve ή Grande Reserve προσδιορίζουν κρασιά ονομασίας προέλευσης όχι μόνο των σταφυλιών που έχουν παλαιωθεί αλλά έχει γίνει και ποιοτική επιλογή τους.] αυτά μπορούν να γίνουν με bullets, πινακάκι.

Και η φιάλη ανοίγει….

Οι φελλοί είναι το πρώτο εμπόδιο που ενδέχεται να συναντήσει κάποιος ανοίγοντας τη φιάλη. Για αυτό το λόγο σε ένα δείπνο ο οικοδεσπότης πρέπει να σερβίρεται πάντοτε πρώτος έχοντας ήδη χρησιμοποιήσει το σωστό “tire-bouchon”. Ο φελλός  διαθέτει τα ιδανικά χαρακτηριστικά για τη σωστή συντήρηση όντας στεγανός ελαφρύς δίχως διαστολές-συστολές. Πρέπει να διατηρείται πάντοτε υγρός και σε συνεχή επαφή με το κρασί. Η  ανυπαρξία μούχλας θεωρείται μεγάλη επιτυχία.

Και πλησιάζει  η ώρα του σερβιρίσματος…

Μακριά από θρύμματα,  καταψύξεις και παγάκια διότι  η απότομη πτώση της θερμοκρασίας  καταστρέφει τον οίνο και η προσθήκη νερού χαλάει την αρμονική του σύνθεση. Μην αφήνετε τις φιάλες αρκετές μέρες εντός ψυγείου διότι αποκτούν μια δυσάρεστη μυρωδιά. Θα ήταν προτιμότερο να τοποθετηθούν τρεις με τέσσερις ώρες νωρίτερα από τον ερχομό των αγαπημένων προσώπων. Οι ωραίες εικαστικές ετικέτες είναι κρίμα να κρύβονται. Αναδείξτέ τις με τρόπο ακόμα και αν το πολύτιμο κρασί χρειάζεται να μεταφερθεί σε καράφα. Το ιδανικό σερβίρισμα απαιτεί εξάσκηση καθώς και τόλμη όπως ακριβώς και η μύτη.

Η μύηση στη γευσιγνωσία των οίνων, την περίφημη αυτή τεχνική της δοκιμής, ενώνει τον ζωντανό οργανισμό του κρασιού με την προσωπικότητα του δοκιμαστή.

Μελέτη, καλή όραση, περιγραφική ικανότητα, προσδιορισμός και κρίση. Συμβαίνει συχνά η προσωπική εκτίμηση και το γούστο να είναι παράγοντες άκρως υποκειμενικοί και το ίδιο κρασί να κατακρίνεται ή να επιβραβεύεται. Τα γνωστά περί ορέξεως….

Η ένταση της μυρωδιάς και η πολυπλοκότητά της, από διακριτική σε πληθωρική, μας οδηγούν σε υπέροχα μπουκέτα λουλουδιών, φρούτων, ξηρών καρπών, ξηρών χόρτων και δυνατών μπαχαρικών. Καταπληκτικά πιπέρια, ξύλο και δέρμα με λίγο μέλι. Ότι καλύτερο για μια  χειμωνιάτικη βραδιά μπροστά στο τζάκι. Ή μήπως προτιμάτε άρωμα καβουρντισμένου αμύγδαλου, καρυδιού, ξερού σύκου και δαμάσκηνου σε μια αμμουδιά;

Δική σας η επιλογή καθώς και η διάθεση.

Η ορολογία που συνεχίζει να περιβάλλει το νέκταρ του Διονύσου είναι αρκετή και άκρως ενδιαφέρουσα.

Σαρκωμένο, ισορροπημένο, άκαμπτο, επιθετικό, μαλακό, νευρικό, στυφό με ισχυρές τανίνες…Σταφύλι αγαπημένο που βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου ή οξειδώνεται μέσω αέρα. Επίδραση στο κέφι, στην υγεία και στην απόλαυση.

Γευστικά ερεθίσματα και επιγεύσεις….Ξηρό, ημίξηρο, ημίγλυκο, γλυκό και πάντοτε χάνεται λίγη ποσότητα από αυτό το νέκταρ για το περίφημο «Μερτικό των Αγγέλων». Το βαρέλι «καταπίνει» το κρασί καθημερινά κατά το 1/5 και σε ορισμένα μπουκάλια υπάρχει ο «κλέφτης» των σταγόνων που δεσμεύει ορισμένες από αυτές αλλά δίνει τη δυνατότητα του σωστού κρατήματος-σερβιρίσματος  του μπουκαλιού. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η όραση είναι η πιο γρήγορη αίσθηση που παρέχει τις περισσότερες φορές ασφάλεια για την αξιολόγηση του οίνου.

Τζωρτζίνα Καλέργη

Καθηγήτριας Γαλλικής Φιλολογίας – Θεατρολογίας