Τουρισμός

Η άγνωστη ιστορία των Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας

Βόλος – Παλαιοφαρσάλος – Καλαμπάκα

Γράφει ο Παναγιώτης Γιαννούλας*

Όλα ξεκινούν με ένα γεγονός μεγίστης σημασίας για το τότε Ελληνικό Βασίλειο. Το Νοέμβριο του 1881, η Ελληνική επικράτεια θα μεγαλώσει, καθώς σε αυτή θα προστεθεί η σημερινή Θεσσαλία. Τα σύνορα με το Οθωμανικό κράτος βρίσκονται πια βορείως της Λάρισας, στο ύψος του χωριού Παπαπούλι. Τι νέα δεδομένα φέρνει η Θεσσαλία, λοιπόν;

Ο Θεσσαλικός κάμπος, αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί κυριότατη πηγή γεωργικών προϊόντων, όπως σιτηρά, βαμβάκι, καπνά. Η ύπαρξή του, σε συνδυασμό με τις μεγάλου μεγέθους τοπικές αγορές σε πόλεις και οικισμούς, όπως ο Βόλος, η Λάρισα, οι Σοφάδες, η Καρδίτσα, τα Τρίκαλα και η Καλαμπάκα, καθώς και τη βιομηχανική δραστηριότητα που συγκεντρώνει ο Βόλος, με το λιμένα του, δημιουργούν ανάγκες.

Ο εθνικής σημασίας κάμπος και τα οικιστικά και βιομηχανικά κέντρα του χρειάζονται πια ένα μέσον αξιόπιστο, φθηνό και αποτελεσματικό για τη μεταφορά ανθρώπων και αγαθών. Την απάντηση θα δώσει, φυσικά, ο σιδηρόδρομος.

Ας δούμε, λοιπόν, πως γεννήθηκε η γραμμή που πασχίζουμε να κρατήσουμε, όσο γίνεται, ζωντανή, η μια εκ των δύο γραμμών των Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας, η γραμμή Βόλου – Καλαμπάκας, καθώς και ποιοι ήταν οι σημαντικοί “σταθμοί” στην υπεραιωνόβια πορεία της.

Η ΓΡΑΜΜΗ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ, ΕΠΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΗ, ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

Η γραμμή γεννιέται, επί πρωθυπουργίας του πατέρα των σιδηροδρόμων και μεγάλου εκσυγχρονιστή, Χαριλάου Τρικούπη. Εκείνος είναι που συνάπτει τη σύμβαση για την κατασκευή της γραμμής από το Βελεστίνο ως την Καλαμπάκα, συνδέοντας την τελευταία με το Βόλο, μέσω της υπό κατασκευής, τότε, γραμμής Βόλου – Λάρισας. Με το νόμο ΑΜΗ’/22.6.1882 οι εργασίες κατασκευής ξεκινούν, με πρωταγωνιστές τον μεγαλοτραπεζίτη Θεόδωρο Μαυρογορδάτο και υπεύθυνο μηχανικό σχεδιασμού τον Ιταλό Ευαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρα του γνωστού ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο.

Η κατασκευή προχωρά γοργά, κυρίως λόγω της ευκολίας που παρουσιάζουν τα πεδινά εδάφη από όπου αυτή περνά. Επιλέγεται το εύρος γραμμής του ενός μέτρου, λόγω του μειωμένου του κόστους σε σχέση με το διεθνές εύρος (1,435 μ.), ενώ τα πεδινά εδάφη που η γραμμή διασχίζει δεν απαιτούν σημαντικά και κοστοβόρα τεχνικά έργα, παρά μόνον τις εννιά γέφυρες που κατασκευάστηκαν, ώστε να υπερβεί η γραμμή τα Θεσσαλικά ποτάμια.

Σημαντικότερες σε μέγεθος και από πλευράς αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος είναι η μεταλλική γέφυρα του Δροσερού, που περνά πάνω από τον ποταμό Πηνειό, η γέφυρα του Ληθαίου, κοντά στην Καλαμπάκα και η γέφυρα του ποταμού Ενιπέα.

Έτσι, στις 16 Ιουνίου 1886, η γραμμή φτάνει στην Καλαμπάκα, τον τερματικό της σταθμό και τίθεται υπό τη διαχείριση της ανώνυμης εταιρείας “Εταιρεία Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας’’, που είχε ιδρυθεί το 1882 και διαχειριζόταν και τη γραμμή Βόλου – Λάρισας.

Στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, διεξάγονται δύο ζεύγη δρομολογίων την ημέρα, με διάρκεια ταξιδιού έξι ώρες και τριάντα λεπτά. Μαζί με τη γρήγορη και αποτελεσματική μεταφορά επιβατών, προσφερόταν μεταφορά αγαθών κατ’οίκον από και προς το λιμάνι του Βόλου, από και προς Λάρισα, Καρδίτσα και Τρίκαλα.

Επιπροσθέτως, μετά το 1900, ο σιδηρόδρομος ανέλαβε και τη διεκπεραίωση της αλληλογραφίας των Θεσσαλικών πόλεων και χωριών, επιταχύνοντας την και καθιστώντας την αξιόπιστη. Οι σταθμοί διέθεταν ταχυδρομικά γραφεία, όπου πωλούνταν και γραμματόσημα.

Στο δεύτερο μόλις έτος της ζωής της, η γραμμή απέδειξε με άλλον έναν τρόπο τη χρησιμότητα και το σπουδαίο της ρόλο στη Θεσσαλία. Κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών του Ελληνοτουρκικού πολέμου, την άνοιξη του 1897, ο σιδηρόδρομος μετέφερε πολυάριθμα στρατεύματα, τόσο ενδοθεσσαλικά, όσο και προς τα σύνορα, στενά συνεργαζόμενος με τον Ελληνικό Στρατό.

Οι επιβατάμαξες και οι φορτάμαξες δε, φιλοξένησαν και μετέφεραν τους νεκρούς και τραυματίες του πολέμου, όπως και εφόδια απαραίτητα για τον Ερυθρό Σταυρό. Επίσης, με πρωτοβουλία των Σ.Θ., οι πρόσφυγες του πολέμου φιλοξενούνταν και σιτίζονταν στους σταθμούς του δικτύου.

Χάρη στο σιδηρόδρομο, όλα αυτά γίνονταν πολύ γρήγορα, σε μεγάλη κλίμακα και με πολύ μεγαλύτερη αξιοπιστία εν συγκρίσει με το φτωχό οδικό δίκτυο και τα υποζύγια.

Είναι η πρώτη μα όχι η τελευταία φορά που οι Θεσσαλικοί σιδηρόδρομοι θα παλέψουν για να ανασυγκροτηθούν από την καταστροφή που μοίρασε ο πόλεμος. Η κατάσταση αρχίζει να επανέρχεται σε καλά επίπεδα, όταν το δίκτυο περιέρχεται και πάλι σε Ελληνικά χέρια, τον Ιούλιο του 1897 και με την απελευθέρωση του Βόλου, στις 25 Μαρτίου του 1898.

Επόμενος σταθμός μας, το 1908. Εκείνη τη χρονιά, ολοκληρώνεται ο άξονας κανονικού εύρους από την Αθήνα ως τη Λάρισα, συνδέοντας τις δύο πόλεις απ’ευθείας. Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά την κίνηση του Θεσσαλικού δικτύου, ως ένα βαθμό. Από εδώ και μέχρι το τέλος της ζωής των Σ.Θ., το δίκτυο δεν θα ζήσει πια ποτέ ξανά το μεγαλείο των πρώτων δεκαετιών του. Θα υποστεί ξανά εκτεταμένες καταστροφές σε υποδομή και τροχαίο υλικό κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά θα αναγεννηθεί για άλλη μια φορά, συνεχίζοντας να προσφέρει, έστω και με μειωμένο πια ρυθμό.

Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1960 ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Η δεκαετία του 1960 θα είναι καθοριστική για το μέλλον των Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας. Το 1955 γίνεται η συγχώνευσή τους με τους ΣΕΚ (Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους). Ακολούθως, το 1960, η μετρικού εύρους γραμμή Λαρίσης – Βόλου αντικαθίσταται από γραμμή κανονικού εύρους. Έτσι, το πάλαι ποτέ δίκτυο των Σ.Θ. περιορίζεται πια στη γραμμή Βόλου – Καλαμπάκας. Τα χρόνια ζωής που απομένουν στη γραμμή είναι δύσκολα…

Ο έντονος οδικός ανταγωνισμός από τους αναπτυσσόμενους εθνικούς δρόμους, η άνοδος του ιδιόκτητου αυτοκινήτου, σε συνδυασμό με τις γηρασμένες υποδομές της γραμμής φέρνουν μιαν αναπόφευκτη μείωση του επιβατικού κοινού, ενώ και η εμπορική δραστηριότητα περνάει πια σε άλλα χέρια. Η τελευταία σημαντική αναβάθμιση, μια σύντομη αναλαμπή πριν το τέλος θα λέγαμε, γίνεται με την κυκλοφορία στο δίκτυο των νέων σύγχρονων αυτοκινηταμαξών ΜΑΝ 1/ΕΝ, από το 1990 και ύστερα.

Τη συνέχεια του άρθρου θα τη βρείτε εδώ

Πηγή

Τουρισμός

Επαναπροσδιορίζοντας την Τουριστική Εμπειρία

Η PHILOXENIA που πραγματοποιείται 10-12 Νοεμβρίου από τη ΔΕΘ-HELEXPO στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκηςστο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης αποτελεί θεμέλιο για το εγχώριο τουριστικό επιχειρείν, καθώς είναι ένας εκθεσιακός και συνεδριακός κόμβος συνάντησης φορέων και ιδιωτών από όλο το φάσμα του τουρισμού.Η τουριστική βιομηχανία και όλες οι νέες τάσεις και καινοτομίες της αγοράς συνυπάρχουν στο διεθνές εκθεσιακό τουριστικό γεγονός.

Το 2024 αποτελεί χρονιά ορόσημο για τις Τουριστικές Επιχειρήσεις που καλούνται να πάρουν αποφάσεις που θα καθορίσουν την πορεία τους προς τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Στο πλαίσιο αυτό η Alpha Marketing σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Επιχειρηματικού Μέλλοντος (Business Future Institute), διοργανώνει συζήτηση που θα επιδιώξει να δώσει πρακτικές απαντήσεις στα ερωτήματα πως επηρεάζονται οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς και οι τουριστικές επιχειρήσεις και τι ενέργειες απαιτούνται στο δυναμικά μεταλλασσόμενο περιβάλλον του Τουρισμού που εξελίσσεται διαρκώς.

Στη συζήτηση παίρνουν μέρος ο Καθηγητής Δημήτριος Μπούχαλης, Διευθυντής του εργαστηρίου ηλεκτρονικού τουρισμού (eTourism Lab) και αναπληρωτής Διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου για την Έρευνα Τουρισμού και Φιλοξενίας στο Πανεπιστήμιο Bournemouth της Αγγλίας και ο Αλέξανδρος Θάνος, Εντεταλμένος Σύμβουλος ΣΕΤΕ με συντονιστή τον Τάσο Γούσιο, MSc Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού – Alpha Marketing.

Μετά τις τοποθετήσεις θα υπάρχει χρόνος για συζήτηση με το κοινό.

Η παρακολούθηση είναι δωρεάν και μπορείτε να εγγραφείτε στον σύνδεσμο:

https://forms.gle/5nTMBW2qruYHAdkg9

Τουρισμός

Διαγωνισμός Ελληνικών Τοπίωντου Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διοργανώνει διαγωνισμό αναγνώρισης ελληνικών τοπίων, με θέμα: «Το δικό μου τοπίο». Στον διαγωνισμό μπορεί να συμμετέχει κάθε πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άνω των 18 ετών.

Στόχος του διαγωνισμού είναι να κινητοποιήσει και να εμπνεύσει το ευρύ κοινό να εξερευνήσει, να εντοπίσει και να αναδείξει το ελληνικό τοπίο, μέσω της φωτογραφίας, προβάλλοντας την ιδιαιτερότητα του ελληνικού φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Η φωτογραφία, καθώς και το επεξηγηματικό κείμενο στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα, που θα τη συνοδεύει, θα αποτυπώνουν το ελληνικό τοπίο, όπως αυτό γίνεται αντιληπτό από την οπτική γωνία και την ερμηνευτική ματιά κάθε συμμετέχοντα.

Ο διαγωνισμός απευθύνεται στο ευρύ κοινό και το αντικείμενό του αφορά στον εντοπισμό ενός τοπίου φυσικού ή/και δομημένου περιβάλλοντος. Το προτεινόμενο τοπίο μπορεί να αφορά σε ένα τοπίο φυσικού κάλλους, σε ένα τοπίο αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τη φύση ή σε ένα βιομηχανοποιημένο ή αποβιομηχανοποιημένο τοπίο, ως εξαίρεση, στο πλαίσιο του ευρύτερου περιβάλλοντος ή και σε γειτνίαση με άλλο τοπίο, επίσης διακριτού χαρακτήρα.

Το προτεινόμενο τοπίο μπορεί να είναι φυσικό, πολιτισμικό, αγροτικό, αστικό ή περιαστικό, αλλά θα πρέπει να παρουσιάζει, κατά την άποψη των συμμετεχόντων, μια διακριτή ταυτότητα και αυθεντικότητα, ανεξάρτητα αν θεωρείται εξαιρετικό με αισθητικούς όρους.

Η υποβολή των συμμετοχών ορίζεται από την 25η Ιουλίου 2023 και έως την 10η Σεπτεμβρίου 2023, στις 12 π.μ. Οι συμμετοχές θα αξιολογηθούν από πενταμελή κριτική επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από διακεκριμένους εκπρόσωπους του φωτογραφικού, εικαστικού και αρχιτεκτονικού χώρου.

Οι συμμετοχές που θα διακριθούν θα λάβουν χρηματικά έπαθλα ως εξής: πρώτο βραβείο 2.000 ευρώ, δεύτερο βραβείο 1.500 ευρώ, τρίτο βραβείο 1.000 ευρώ και βραβείο κοινού 1.000 ευρώ, ενώ θα υπάρξουν και δύο έπαινοι των 500 ευρώ ο καθένας.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον παρόντα διαγωνισμό, στο site του: www.photocontestypen.gr, όπου μπορούν να καταθέτουν και πιθανές ερωτήσεις. Επίσης, για επιπλέον υλικό μπορούν να επικοινωνήσουν με την κυρία Μαρία Δημητροπούλου, e-mail: [email protected], τηλέφωνο: 210 2113333 και 6948 884018.

Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από την Ειδική Υπηρεσία «Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας», στο πλαίσιο του έργου «Σχέδιο δράσεων επικοινωνίας του ΥΠΕΝ», το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». Περισσότερες πληροφορίες για το έργο είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του: https://www.ypengreenpolicy.gr/

Τουρισμός

Αναπτυξιακό Διεθνές Συνέδριο στη Δυτική Ελλάδα “Ναύπακτος 2030”

Στις 23 & 24 Σεπτεμβρίου 2023 θα πραγματοποιηθεί στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Ναυπάκτου, αναπτυξιακό διεθνές συνέδριο με θέμα την ανάδειξη της περιοχής ως στρατηγικού κόμβου του δυτικού περιφερειακού άξονα της Ελλάδας.

Το συνέδριο αναπτύσσεται σε 4 βασικούς στρατηγικούς πυλώνες:

1^ον Τουρισμός και εξωστρέφεια

2^ον Βιώσιμη ανάπτυξη και υποδομές

3^ον Γεωργική ανάπτυξη και ιχθυοκαλλιέργειες

4^ον Ανθρώπινη πόλη και εθελοντισμός

Στην κάθε θεματική ενότητα θα παρουσιαστούν case studies, καινοτόμες ολοκληρωμένες εφαρμογές και λύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σε αντίστοιχες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Θα καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση, ενώ θα αναλυθούν από το κάθε πάνελ πιθανές ευκαιρίες αλλά και προβληματισμοί που προκύπτουν.

Με ορίζοντα το 2030 το συνέδριο έχει ως βασικό σκοπό το σχεδιασμό ενός κοινού στρατηγικού αναπτυξιακού πλάνου, το οποίο θα φέρει την ευρύτερη περιοχή σε βάθος επταετίας (7) στο επίκεντρο των εξελίξεων.

Τα τέσσερα πάνελ ανά ενότητα απαρτίζουν καταξιωμένοι πανεπιστημιακοί και έμπειρα στελέχη κορυφαίων εταιριών από Ελλάδα και εξωτερικό, επιτυχημένοι επιχειρηματίες και ιθύνοντα στελέχη φορέων και τοπικών επιχειρήσεων.

Τις εργασίες του συνεδρίου ανοίγει ο τ. Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Αντώνης Σαμαράς.

Τον κεντρικό συντονισμό των τεσσάρων πάνελ κάνει η κα Θεοτόκη Τιτή Ντολαπτσή, Πρόεδρος της OLYMPICO VISION.

Η επιστημονική επιτροπή η οποία έχει αναλάβει την ανάπτυξη της ατζέντας για κάθε ενότητα απαρτίζεται από τους:

Δρ. Στέργιο Κατηχωρίτη, τέως Νομάρχη Αχαϊας
κ. Διονύσιο Φιλίππου, καθηγητή νομικής Πανεπιστημίου Κομοτηνής
Αρχμ. Δρ. Ιγνάτιο Σταυρόπουλο
κ. Αλέξανδρο Στρίμπερη, νομικό και μέλος του δικηγορικού συλλόγου Αθηνών

Στην κάθε ενότητα συμμετέχουν ως σύνεδροι οι αντίστοιχοι επαγγελματίες, ιδιοκτήτες και στελέχη επιχειρήσεων καθώς και οι επαγγελματικοί, θεσμικοί και κρατικοί φορείς της ευρύτερης περιοχής.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν one to one meetings, round tables και workshops.

Το συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Πατρών, ενώ την εκτελεστική διοργάνωση έχει αναλάβει η Plan Consulting Group. Το συνέδριο θα φιλοξενηθεί στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο της Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην περιοχή Σκάλας Ναυπάκτου.

Nafpaktos International Conference Center – Nafpaktos 2030

Η συμμετοχή είναι δωρεάν και γίνεται μέσα από εγγραφή στην ιστοσελίδα του συνεδρίου. Περισσότερες πληροφορίες για τη διοργάνωση μπορείτε να βρείτε στο Nafpaktos 2030 – Mentoring Forum.