Ο αριθμός των κρουσμάτων, καθώς και οι αυξομειώσεις του επιδημιολογικού φορτίου, σε συνάρτηση με άλλες πολύ σημαντικές παραμέτρους, όπως ο δείκτης R, καθορίζουν τις όποιες εξελίξεις. Ουσιαστικά δηλαδή, οι λοιμωξιολόγοι, και οι ιθύνοντες του Υπουργείου Υγείας, καθώς και της Πολιτικής Προστασίας, καθορίζουν σε πρώτη φάση το βασικό πλέγμα αποφάσεων που αφορά την κοινωνία, και το πλαίσιο λειτουργίας αυτής, ώστε να εξομαλυνθεί η κατάσταση.

Και κάπου εκεί λοιπόν, και όσο πιο σύντομα είναι εφικτό, έρχονται τα συναρμόδια Υπουργεία Οικονομικών, Εργασίας και Ανάπτυξης, να παρέμβουν νομοθετικά ώστε να δημιουργήσουν το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας της ευρύτερης οικονομίας. Όπως και την άνοιξη λοιπόν, έτσι και τώρα, έχουμε σωρεία νομοθετημάτων, εγκυκλίων και αποφάσεων και είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάπως έτσι θα συνεχιστεί η κατάσταση και τους προσεχείς μήνες.

Συντομογραφικά λοιπόν, ας δούμε κάποιες από τις τελευταίες σημαντικές διατάξεις.

Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4 με ευνοϊκούς όρους και επιστροφή του 50% του ποσού

• Από το απόγευμα της Παρασκευής, τέθηκε σε παραγωγική λειτουργία η πλατφόρμα για την Επιστρεπτέα Προκαταβολή. Για την ακρίβεια η 4η εξ αυτών, καθώς το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό σχήμα συμπλήρωσε ήδη τέσσερις κύκλους, και έπεται συνέχεια.
• Αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων -συμπεριλαμβανομένων και όσων δεν απασχολούν προσωπικό- και εφόσον βέβαια πληρούν και τα λοιπά κριτήρια.
• Δικαίωμα συμμετοχής έχουν βέβαια όλες οι επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή. Για τις υπόλοιπες, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να πλήττονται. Και αυτό πρέπει να προκύπτει από τα νούμερα, και πιο συγκεκριμένα να καταγράφεται μείωση τζίρου της τάξεως του 20%.
• Η ειδοποιός διαφορά της Επιστρεπτέας 4, σε σχέση με τις προηγηθείσες, είναι ότι οι επιχειρήσεις που θα εγκριθούν, θα κληθούν να επιστρέψουν – και με ευνοϊκούς όρους- μόνο το μισό ποσό. Με άλλα λόγια, το 50% μπορεί να λογίζεται και ως επιδότηση, ως έκτακτη ενίσχυση των πληττόμενων.
• Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει στις 30/11 και βέβαια, πραγματοποιείται μέσα από την ειδική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, myBusinessSupport.

Υποχρεωτική μείωση μισθωμάτων για τους πληττόμενους 

• Οι αμέσως προηγούμενες διατάξεις για μείωση μισθωμάτων, αφορούσαν την προαιρετική μείωση των ενοικίων κατά 30%. Ήδη όμως, από τη στιγμή που περάσαμε σε ένα νέο, εκτεταμένο lockdown, επανέρχεται το μέτρο με τη μορφή της υποχρεωτικότητας.
• Το ποσοστό της μείωσης ανέρχεται στο 40% και δικαιούχοι είναι κατά περίπτωση, επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή, επιχειρήσεις που πλήττονται, εργαζόμενοι σε αναστολή για την κύρια κατοικία τους, καθώς και μισθώσεις που αφορούν τις στεγαστικές ανάγκες τέκνου που παραμένει εξαρτώμενο μέλος και φοιτά σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον ένας εκ των γονέων βρίσκεται σε αναστολή και παράλληλα η μίσθωση να αφορά κατοικία εκτός του τόπου μόνιμης διαμονής της οικογενείας.
• Εδώ να τονίσουμε ότι διαφοροποιείται και το παρεχόμενο ευεργέτημα για τους ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων ακινήτων, και οι οποίοι επίσης έχουν σημαντική μείωση εισοδήματος. Έτσι, αντί της προϊσχύουσας έκπτωσης που ανέρχονταν σε ποσοστό 30% επί των χαμένων εισοδημάτων, πλέον θα πραγματοποιείται με σχετικά συνοπτικές διαδικασίες η άμεση επιστροφή του 50% της προκύπτουσας μείωσης.

Τριμηνιαία παράταση για την υποβολή δηλώσεων πόθεν έσχες

• Εδώ να τονίσουμε ότι διαφοροποιείται και το παρεχόμενο ευεργέτημα για τους ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων ακινήτων, και οι οποίοι επίσης έχουν σημαντική μείωση εισοδήματος. Έτσι, αντί της προϊσχύουσας έκπτωσης που ανέρχονταν σε ποσοστό 30% επί των χαμένων εισοδημάτων, πλέον θα πραγματοποιείται με σχετικά συνοπτικές διαδικασίες η άμεση επιστροφή του 50% της προκύπτουσας μείωσης.
• Το χρονικό περιθώριο έως και τις 28/2 του επόμενου έτους θα έχουν για την υποβολή του ηλεκτρονικού εντύπου “πόθεν έσχες”. Όσοι βέβαια είναι υπόχρεοι, καθώς πρόκειται για κάτι που αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών.
• Η απόφαση, πέρα ως πέρα αναμενόμενη, καθώς εν μέσω πανδημίας πρόκειται για κάτι που για την ώρα θεωρείται ήσσονος σημασίας. Άλλωστε, οι δηλώσεις πόθεν έσχες δεν παράγουν εισόδημα για τον κρατικό μηχανισμό, τουλάχιστον άμεσα. Απλά, αποτελούν σημαντικό εργαλείο στη φαρέτρα του φοροελεγκτικού μηχανισμού και βέβαια μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη για τα δημόσια ταμεία.
• Η παραπάνω απόφαση είναι μια από αυτές που περιλαμβάνονται στο νέο πακέτο διατάξεων, που έχουμε πλέον και επίσημα με την ψήφιση του Ν.4753/20.

Παναγιώτης Τσένος

φοροτεχνικός σύμβουλος επιχειρήσεων / συγγραφέας φορολογικών & οικονομικών μελετών

tsenos.gr

Τα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ αναρτήθηκαν τελικά προ δεκαημέρου, με την ειδική επισήμανση της μετακύλισης αποπληρωμής της πρώτης δόσης, μαζί με την επόμενη, και έως το τέλος του τρέχοντα πλέον μήνα. Μπορούμε λοιπόν να προβούμε σε κάποιες γενικές επισημάνσεις. 

Ίδια βεβαιωθέντα ποσά για τις περισσότερες εκκαθαρίσεις

Υπό κανονικές συνθήκες και εφόσον δεν μεσολάβησαν μεταβολές στα στοιχεία των ακινήτων, οι ιδιοκτήτες θα έχουν ήδη διαπιστώσει ότι το βεβαιωθέν ποσό είναι ίδιο με το περσινό. Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις. Καθώς πολλοί ιδιοκτήτες έχουν προβεί σε τακτοποίηση κάποιων ακινήτων (είτε με τη νομιμοποίησή τους είτε με την προσθήκη ημιυπαίθριων ή λοιπών αδήλωτων χώρων), εννοείται ότι σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις θα παρατηρηθεί αύξηση του τελικού ποσού.

Στον αντίποδα, παρατηρούμε και αρκετές περιπτώσεις μειωμένων εκκαθαριστικών. Με χαρακτηριστικότερες αυτών, τις εκκαθαρίσεις όσων φορολογούμενων είχαν απώλεια εισοδημάτων από τα εισπραττόμενα μισθώματά τους, εξαιτίας των έκτακτων μέτρων που θεσμοθετήθηκαν λόγω πανδημίας. 

Επίσης, οι κάτοικοι εικοσιέξι ακριτικών νησιών μειωμένου πληθυσμού, απαλλάσσονται πλέον πλήρως από τον ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα που βρίσκονται βέβαια εντός των συγκεκριμένων περιοχών. Και βέβαια, σίγουρα διαφορετική εκκαθάριση θα προέκυψε σε όσους εντός του έτους ’19 προέβησαν σε αγορά ή πώληση ακινήτου ή γενικότερα σε οποιαδήποτε μεταβολή εμπράγματου δικαιώματος.

Έλεγχος εκκαθάρισης με τα ποσά της προσωποποιημένης πληροφόρησης

Η εκτύπωση του εκκαθαριστικού ΕΝΦΙΑ, πραγματοποιείται όπως είναι γνωστό μέσα από το έντυπο Ε9 όπως αυτό συμπεριλαμβάνεται στις υπηρεσίες περιουσιολογίου, μέσα από την ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ. Ειδικά για φέτος όμως, προτείνεται όπως ο κάθε ιδιοκτήτης κάνει και ένα επιπλέον τσεκάρισμα σχετικά με τα βεβαιωθέντα ποσά. Καθώς, ειδικά στην παρούσα περίοδο, πραγματοποιούνται κάποιοι αυτοματοποιημένοι συμψηφισμοί, πάντοτε βέβαια συναρτώμενοι με τις διάφορες ευεργετικές διατάξεις που στο μεταξύ θεσμοθετήθηκαν. Αυτοί οι συμψηφισμοί σε πολλούς φορολογούμενους είναι εν εξελίξει, οπότε και καλό είναι να μη σπεύσουν να αποπληρώσουν την πρώτη δόση.

Οι νέες καταληκτικές προθεσμίες

Ούτως ή άλλως, το δοσολόγιο έχει ήδη αναπροσαρμοστεί. Η καθυστερημένη ανάρτηση των εκκαθαριστικών, έχει ως αποτέλεσμα τη μετακύλιση της πρώτης δόσης, η οποία και φαίνεται διακριτά, αλλά ουσιαστικά έχει συνενωθεί με τη δόση Οκτωβρίου. Έχουμε συνεπώς αντίστοιχο φαινόμενο με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, όπου όσοι υπέβαλλαν τη δήλωση εντός Αυγούστου κλήθηκαν να καταβάλλουν διπλή δόση έως τα τέλη του προηγούμενου μήνα.

Το δοσολόγιο λοιπόν, διαμορφώνεται ως εξής:

Τα νησιά που απαλλάσσονται του ΕΝΦΙΑ

Παραθέτουμε κατ’ αλφαβητική σειρά τα νησιά της άγονης γραμμής, που απαλλάσσονται τελικά από τον ΕΝΦΙΑ: Αγαθονήσι  /  Άγιος Ευστράτιος  /  Ανάφη  /  Αντίπαξοι  /  Αρκιοί  /  Γαύδος  /  Γυαλί  /  Δονούσα  /  Ερεικούσα  /  Ηρακλειά  /  Θηρασιά  /  Κάσος  /  Καστελόριζο  /  Κουφονήσια  /  Λειψοί  /  Μαθράκι  /  Νίσυρος  /  Οθωνοί  /  Οινούσσες  /  Σίκινος  /  Σχοινούσα  /  Τήλος  /  Φούρνοι  /  Χάλκη  /  Ψαρά  /  Ψέριμος

Ένας σημαντικότατος λόγος μάλιστα, που οδηγηθήκαμε σε τόσο μεγάλη καθυστέρηση ανάρτησης των εκκαθαριστικών είναι ότι χρειάστηκε να γίνει μαζική επανεκκαθάριση για όλους τους φορολογούμενους. Αυτή η διαδικασία θεωρητικά φαντάζει απλή, αλλά τελικά αποδείχθηκε αρκετά χρονοβόρα. Και έχει την εξήγησή της, καθώς απαλλάχθηκαν του ΕΝΦΙΑ μόνο ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν την κύρια κατοικία τους στα παραπάνω νησιά.

Η κυβέρνηση καλείται να λύσει πολλά θέματα μέσα στο μήνα Σεπτέμβριο. Πανδημία, ανεργία, οικονομία, προκλήσεις της Τουρκίας και πάρα πολλά ακόμη. Απαιτείται γρήγορος και εύστοχος συντονισμός. Οι αντοχές των πολιτών έχουν εξανεμιστεί και τα περισσότερα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων παραμένουν άλυτα.

Η σημασία των ΜΜΕ για την οικονομία της ΕΕ είναι τεράστια. Η στήριξη της ανάπτυξής τους τόσο εντός της ενιαίας αγοράς όσο και εκτός της ΕΕ αποτελεί, συνεπώς, βασικό στοιχείο της συνολικής ενωσιακής στρατηγικής για την ανταγωνιστικότητα. Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δρομολογεί έλεγχο για την αξιολόγηση της συνοχής της τρατηγικής της ΕΕ που σχετίζεται με τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ και της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν
ληφθεί μέχρι στιγμής.

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ήτοι εκείνες που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους, θεωρούνται ευρέως η ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Στην ΕΕ, αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και πάνω από το ήμισυ της συνολικής οικονομικής παραγωγής. Συνεπώς, κάθε μέτρο που τις βοηθά να αναπτυχθούν και να διεθνοποιήσουν τις δραστηριότητές τους μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση και την ανάπτυξη. Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένοι φραγμοί που εμποδίζουν τις ΜΜΕ να δραστηριοποιηθούν περισσότερο διεθνώς και να επωφεληθούν από το διασυνοριακό εμπόριο.

Στους εν λόγω φραγμούς περιλαμβάνονται η έλλειψη γνώσεων σχετικά με τις μη εγχώριες αγορές και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες, η πολυπλοκότητα των κανονισμών, οι διοικητικοί φραγμοί, καθώς και η έλλειψη επαρκών πόρων για την πραγματοποίηση της διεθνοποίησης.

Η παροχή βοήθειας στις επιχειρήσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των φραγμών αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ, η οποία έχει δρομολογήσει σειρά πρωτοβουλιών για την κάλυψη των αναγκών των ΜΜΕ. Σε αυτές περιλαμβάνονται, ειδικότερα, το δίκτυο «Enterprise Europe Network», η πρωτοβουλία «Startup Europe», η τήριξη από το μέσο για τις ΜΜΕ και τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, καθώς και άλλες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ (COSME).

«Οι ΜΜΕ αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πάνω απ’ όλα, μπορούν να αναπτυχθούν και, ως εκ τούτου, να συμβάλουν περαιτέρω στην ανάπτυξη της ΕΕ, μέσω της πρόσβασής τους σε νέες αγορές, εντός και εκτός των συνόρων της ΕΕ», δήλωσε η Ivana Maletić, μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδια για τον έλεγχο. «Είναι επομένως εξαιρετικά σημαντικό να ενθαρρύνεται η δραστηριοποίησή τους στις διεθνείς αγορές, και με τον έλεγχό μας θα διαπιστωθεί κατά πόσον η δράση της ΕΕ στον τομέα αυτό έχει αποδώσει καρπούς.»

Η ΕΕ έχει αναπτύξει μια στρατηγική και έχει θεσπίσει μέτρα προκειμένου να στηρίξει τις ΜΜΕ και να τις βοηθήσει να αξιοποιήσουν τα οφέλη του διασυνοριακού εμπορίου και της διασυνοριακής συνεργασίας. Το 2008, με την πρωτοβουλία «Small Business Act», εγκαινιάστηκε η γενική πολιτική της ΕΕ για τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ, τόσο εντός όσο και εκτός της ενιαίας αγοράς. Τρία χρόνια αργότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την ανακοίνωσή της με τίτλο «Μικρή επιχείρηση, μεγάλος κόσμος», στην οποία περιγράφεται η στρατηγική της ΕΕ για τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ.

Επιδίωξη της εν λόγω στρατηγικής ήταν η εξασφάλιση της συνοχής των πολυάριθμων δράσεων και μέσων που, παρά τις πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις και στόχους τους, αποσκοπούν στη στήριξη της διεθνούς ανάπτυξης των ευρωπαϊκών ΜΜΕ. Στη στρατηγική καθορίζονται επίσης οι αρχές που διέπουν κάθε πρωτοβουλία σε ενωσιακό επίπεδο στον εν λόγω τομέα.

Διεθνοποίηση είναι η διαδικασία αύξησης της δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές, κυρίως μέσω εξαγωγών, αλλά και μέσω εισαγωγών και τεχνικής συνεργασίας. Οι εν λόγω διεθνείς αγορές βρίσκονται είτε εντός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ είτε σε τρίτες χώρες. Θεωρητικές προσεγγίσεις στα καίρια ζητήματα δεν δίνουν λύσεις. Η έκθεση της «επιτροπής Πισσαρίδη» δίνει την αίσθηση στην αγορά ότι είναι περισσότερο ευχολόγιο. Απουσιάζει ο αναπτυξιακός σχεδιασμός. Αλλαγή οικονομικού μοντέλου, στήριξη της παραγωγής, καινοτομία, ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις. Δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια. Είναι
η ώρα των αποφάσεων.

Κων/νος Σ. Μαργαρίτης
Δημοσιογράφος