Ψυχολογία

Τα όρια στις σχέσεις και πόσο μας ωφελούν

Τι είναι λοιπόν όριο; Όριο είναι η γραμμή ή το σύνορο που μας διαχωρίζει ως οντότητα από τους άλλους. Το δέρμα μας είναι ένα όριο. Καθετί που περιλαμβάνεται μέσα του αποτελεί το σωματικό μας εγώ. Ωστόσο έχουμε και άλλα όρια – συναισθηματικά, πνευματικά, διαπροσωπικά. Βάζουμε όρια στο τι είναι ασφαλές και επιτρεπτό. Βάζουμε όρια στις αποστάσεις μας από τους άλλους. Μέσα σε αυτά τα όρια κατοικεί το εγώ μας που περιλαμβάνει τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας και είναι αυτό που μας διαφοροποιεί και μας ξεχωρίζει από τους άλλους.

Το να μπορούμε να θέτουμε όρια και να τα επιβάλουμε βοηθά να έρθουμε σε επαφή με τον πραγματικό μας εαυτό. Για να μπορέσει κάποιος να σε σεβαστεί ή να σε αγαπήσει πρέπει να ξέρει ποιος πραγματικά είσαι. Κάποιοι άνθρωποι αντιπαθούν τους περιορισμούς και τα όρια, ενώ κάποιοι άλλοι λειτουργούν καλύτερα με αυτά. Κάθε σχέση έχει ανάγκη τα όρια. Δεν είναι συνήθως σαφές και αυτονόητο το τι σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε ή επιθυμούμε. Ο μόνος τρόπος για να το γνωστοποιήσουμε στους άλλους είναι να το επικοινωνήσουμε και να το ξεκαθαρίσουμε. Να οριοθετήσουμε τον εαυτό μας σε σχέση με τον κόσμο.

Τύποι ορίων

Τα υλικά όρια καθορίζουν τη σχέση μας με την ύλη. Αν δίνουμε ή δανείζουμε πράγματα, όπως τα χρήματά , το αυτοκίνητο τα ρούχα ή τα βιβλία μας.

Τα σωματικά όρια αφορούν τον προσωπικό μας χώρο, την ιδιωτικότητα και το σώμα μας. Πόσο δεκτικοί είμαστε στο άγγιγμα ή σε μία αγκαλιά. Πως νιώθουμε όταν μας ζητούν να μείνουμε έξω από ένα χώρο και να περιμένουμε υπομονετικά τη σειρά μας;

Τα γνωστικά όρια αφορούν τις σκέψεις, τις αξίες και τις απόψεις μας.Πόσο εύκολα μπορούμε να απαρνηθούμε τις αξίες μας για να γίνουμε αρεστοί σε μια παρέα; Ακούμε με ανοιχτό μυαλό τη διαφορετική γνώμη κάποιου άλλου;

Τα συναισθηματικά όρια είναι αυτά που διαχωρίζουν τα συναισθήματα μας και την ευθύνης μας γι’ αυτά, από κάποιων άλλων. Στην πραγματικότητα είναι σαν να υπάρχει μια νοητή γραμμή ανάμεσα σε εμάς και τους άλλους.

Τα σεξουαλικά όρια προστατεύουν το επίπεδο άνεσής που έχουμε με τη σεξουαλική επαφή και τη δραστηριότητα του σεξ.

Τα πνευματικά όρια σχετίζονται με τις πεποιθήσεις και τις εμπειρίες μας σε σχέση με τον Θεό ή με μια ανώτερη δύναμη.

Εσωτερικά όρια

Τα εσωτερικά όρια περιλαμβάνουν τους κανόνες που διαφυλάττουν τη σχέση μας με τον εαυτό μας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια μορφή αυτοελέγχου και αυτοπειθαρχίας στις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις μας. Η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και η ξεκούραση αποτελεί ένα φυσικό εσωτερικό όριο, ενώ η προσπάθεια διαχείρισης των αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων φαίνεται να βοηθάει στην αυτοεκτίμηση και τη δυνατότητα ελέγχου της ζωής μας.

Γιατί είναι δύσκολο να βάλετε όρια

Όταν μεγαλώνουμε σε μια δυσλειτουργική οικογένεια, το να μάθουμε πώς να χρησιμοποιούμε τα όριά μας είναι από τα πιο δισεπίλυτα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουμε. Και τούτο επειδή απειλείται η αρχική αντίληψη περί ορίων που έχουμε διαμορφώσει από την οικογένεια μας:

Μπορεί να έχουμε εκπαιδευτεί να βάζουμε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές μας.
Να μην έχουμε καλή αυτογνωσία με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε με σαφήνεια τι είδους σχέσεις θέλουμε να έχουμε με τους άλλους.
Να αισθανόμαστε ότι έχουμε μόνο ευθύνες και υποχρεώσεις και όχι δικαιώματα
Να πιστεύουμε ότι τα όρια μπορεί να βάλουν σε κίνδυνο τη σχέση μας

Γιατί είναι απαραίτητη η οριοθέτηση

Αν όμως προσπαθήσουμε να θέσουμε τα όρια μας:

Αρχίζουμε να βλέπουμε τον εαυτό μας να διαχωρίζεται από τους άλλους, και μας κυριεύει ένα συναίσθημα χαράς και ευεξίας.
Αυξάνεται η αυτοεκτίμηση και ο αυτοσεβασμός μας.
Δημιουργούμε ισότιμες σχέσεις που στηρίζονται στην αμοιβαιότητα, την ειλικρίνεια, την εμπιστοσύνη.
Προστατεύουμε το ζωτικό μας χώρο (σωματικό και συναισθηματικό). Διαχωρίζουμε τις σκέψεις, τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας από αυτά των άλλων.

Τα υγιή συναισθηματικά όρια μας φέρνουν σε επαφή με τον εαυτό μας, τις ανάγκες και τις αξίες του, αλλά επίσης και με τις ευθύνες απέναντι στον εαυτό μας και τους άλλους. Μας προστατεύουν από το να αισθανόμαστε ένοχοι για τα αρνητικά συναισθήματα ή τα προβλήματα κάποιου άλλου και από το να παίρνουμε προσωπικά τα επικριτικά σχόλια των άλλων. Τα υγιή όρια είναι αρκετά ευλύγιστα, ώστε να μας επιτρέπουν να επιλέγουμε σε ποιον θα επιτρέψουμε να τα υπερβεί και σε ποιον όχι. Μας βοηθούν να απορρίψουμε τα συναισθήματα μνησικακίας και εχθρότητας και να αποδεχτούμε εκείνα της στοργής, της καλοσύνης και της εκτίμησης.

Ψυχολογία

Η τοξική σχέση με τον εαυτό μας

«Είσαι τοξικός/η», «δεν με ακούς», «θέλεις πάντοτε να πρωταγωνιστείς εις βάρος μου»…

Εκφράσεις που χρησιμοποιούμε όταν υπάρχει στην ζωή μας μία σχέση που νιώθουμε ότι έχει στοιχεία τοξικότητας.

Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που η σημαντικότερη σχέση που έχουμε στη ζωή μας, αυτή με τον ίδιο μας τον εαυτό, είναι πλημμυρισμένη από στοιχεία τοξικότητας;

Έχεις «συλλάβει» ποτέ τον εαυτό σου να σκέφτεται… «δεν θα τα καταφέρω» ή «μου αξίζει αυτό που περνώ» ή ακόμη «είμαι απαράδεκτη/ος που θυμώνω»;

Η σχέση που έχουμε με τον εαυτό μας είναι η μόνη διαχρονική και ταυτόχρονα παραμελημένη σχέση. Ξυπνούμε παρέα, βιώνουμε την κάθε στιγμή της ζωής μας παρέα, είμαστε οι «σίγουροι» συνοδοιπόροι στο ταξίδι της ζωής και παρόλα αυτά την παραμελούμε…

Πόσο τοξικοί, αλήθεια, μπορούμε να γίνουμε με εμάς κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μας; Και πως περιμένουμε να βιώσουμε μία υγιή σχέση με κάποιο άλλο άνθρωπο αν εμείς οι ίδιοι έχουμε χρωματίσει με τοξικότητα την ίδια μας την φύση;

Όταν εμείς οι ίδιοι «φρενάρουμε» την εξέλιξή μας θεωρώντας ότι δεν είμαστε αρκετοί;

Όταν ξεχνούμε την μοναδικότητά μας και αντιγράφουμε;

Όταν συγκρίνουμε καθημερινά τον εαυτό μας με κάποιον άλλο και βιώνουμε την ανεπάρκεια;

Ας επικεντρωθούμε σε εμάς και ας δούμε 5 τρόπους που μπορούμε να αποκτήσουμε υγιή σχέση με τον εαυτό μας προκειμένου να νιώθουμε ισορροπία, να βλέπουμε τον εαυτό μας σαν ένα «μοναδικό έργο τέχνης» και να εκπέμπουμε την γοητεία που μας αντιπροσωπεύει:

Ξυπνάμε κάθε πρωί εστιάζοντας σε όλα αυτά που καταφέραμε να έχουμε και να είμαστε.

Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας στον ίδιο μας τον εαυτό που μας έφερε ως εδώ!

Νιώθουμε απεριόριστη ευγνωμοσύνη για την ικανότητα αναπνοής.

Νιώθουμε ευλογημένοι που ξυπνήσαμε και αναπνέουμε. Δεν είναι δεδομένο!

Ακούμε την εσωτερική μας φωνή (κάποιοι το αποκαλούν διαίσθηση) εμπιστευόμενοι την κρίση μας.

Για οποιαδήποτε σκέψη, άποψη παράγεται ένα συναίσθημα το οποίο δημιουργεί μία σωματική αίσθηση. Το ακούμε και το εμπιστευόμαστε. Μόνο εμείς γνωρίζουμε τι είναι καλό για εμάς!

Ζητούμε βοήθεια όταν κάτι δεν λειτουργεί.

Δεν είμαστε υπεράνθρωποι. Η ζωή μπορεί να αποκτήσει φως!

Ενισχύουμε τα χαρίσματα και τα ταλέντα μας πιστεύοντας ακράδαντα ότι ο καθένας μπορεί να συμβάλει στην ανθρωπότητα με τον δικό του μοναδικό τρόπο.

Κανείς άλλος δεν μπορεί να προσφέρει αυτό που εσύ μπορείς με τον δικό σου μοναδικό τρόπο.

Μία λέξη, ένα νεύμα, μία κίνηση συμπόνοιας προς κάποιο συνάνθρωπο μπορεί να κάνει την διαφορά για την δική του στιγμή/ημέρα.

Το πρώτο βήμα είναι η αναγνώριση και η αποδοχή. Η αναγνώριση και η αποδοχή του πόσα βέλη τοξικότητας ρίχνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό κάθε στιγμή.

Το δεύτερο βήμα είναι η απόφαση για αποτοξίνωση.

Και το τρίτο βήμα είναι η απόλαυση μίας νέας καθημερινότητας. Μίας καθημερινότητας βασισμένη στην ευγνωμοσύνη, την δημιουργικότητα και έκφραση της μοναδικής μας φύσης!!!

Πέγκυ Μουζάκη – Mind Architect

Τηλ: +30 6936904955

Web: www.peggymouzaki.com

Email: [email protected]

Ψυχολογία

Τα 7 σημάδια μίας τοξικής σχέσης και ο τρόπος αντιμετώπισης της

Η λέξη «τοξικός» , σύμφωνα με το λεξικό, σημαίνει δηλητηριασμένος ή διαποτισμένος με δηλητήριο και προέρχεται από το λατινικό «toxicum» το οποίο αναφέρεται ως το φονικό δηλητήριο που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες για να αλείφουν τις αιχμές των βελών τους.

Την σημερινή εποχή γίνεται συχνή αναφορά στις τοξικές σχέσεις, στους τοξικούς ανθρώπους και τις τοξικές συμπεριφορές υπονοώντας την ψυχική, πνευματική ή σωματική φθορά που μπορεί να υποστεί κάποιος που βιώνει μία τέτοια κατάσταση.

Λαμβάνοντας τα «βέλη» μίας τοξικής σχέσης δηλητηριάζεται η προσωπικότητά σου, το ανοσοποιητικό σου σύστημα και η ψυχική σου ισορροπία.

Ποια είναι τα 7 σημάδια ένδειξη μίας τοξικής σχέσης;

Είναι χειριστικός

Ποτέ δεν φταίει ο χειριστικός άνθρωπος. Είναι αυτός που αποδεικνύει πάντα με την διαστρεβλωμένη του σκέψη ότι το φταίξιμο είναι του άλλου ανθρώπου.

Μάλιστα η ανάπτυξη επιχειρημάτων συνήθως είναι τόσο ακλόνητη που πείθει.

Έχει πάντα δίκιο

Η άποψη του και η γνώμη του είναι πάντα σωστή. Συνηθίζει να επικαλείται εμπειρίες (πολλές φορές φανταστικές) οι οποίες αποδεικνύουν την ορθότητα της σκέψης του.

Ελέγχει όλες σου τις κινήσεις

Η ατομικότητα στις τοξικές σχέσεις είναι ανύπαρκτη. Οφείλεις να δίνεις αναφορά για το που βρίσκεσαι και τι κάνεις.

Επεμβαίνει σε κάθε σου δραστηριότητα

Με την πεποίθηση ότι μόνο εκείνος γνωρίζει τον σωστό τρόπο για το οτιδήποτε, είτε αυτό είναι η αγορά ενός κατάλληλου σπιτιού, είτε είναι η αγορά ενός κατάλληλου φορέματος, οφείλεις πάντα να ακούς και να αποδέχεσαι την άποψή του.

Συμπεριφέρεται σαν θύμα

Σε οποιαδήποτε διαφωνία ή σύγκρουση εκείνος παίρνει πάντα τον ρόλο του θύματος κατηγορώντας εσένα ως υπεύθυνο/η για την κατάσταση.

Δικαιολογεί την κάθε του συμπεριφορά

Έχει την τάση να σε μειώνει ή να σε υποβιβάζει προκειμένου να εμφανίζεται πάντα ο σωστός.

Σε απομονώνει από φίλους και οικογένεια

Νιώθοντας έντονα την ανάγκη να ασκεί πλήρη επιρροή πάνω σου σε απομονώνει από το περιβάλλον σου με εξαιρετικά έξυπνο τρόπο.

Πως αντιμετωπίζουμε την σχέση με έναν τοξικό άνθρωπο;

Η συναισθηματική μας κατάσταση στην απαρχή μίας σχέσης είναι αυτό που καθορίζει και τον χαρακτήρα της και την διάρκειά της.

Πως νιώθουμε όταν μπαίνουμε σε μία καινούργια σχέση;

Νιώθουμε πλήρης;
Έχουμε αυτοπεποίθηση;
Γνωρίζουμε τον εαυτό μας;

Αυτοί είναι κάποιοι από τους παράγοντες που μας ενθαρρύνουν στο να θέτουμε όρια πρώτα στον εαυτό μας και μετά στην σχέση μας. Αυτοί καθορίζουν το μέχρι που μπορούμε να υπερβούμε τα όριά μας και για ποιο λόγο ΜΑΣ.

Νιώθοντας πλήρης σαν προσωπικότητα δεν έχουμε ανάγκη την αποδοχή και μπορούμε να εκφράζουμε την γνώμη μας χωρίς δεύτερες σκέψεις και ανησυχία για το αποτέλεσμα.

Γνωρίζοντας τον εαυτό μας εντοπίζουμε έγκαιρα στοιχεία και συμπεριφορές που δεν μας ωφελούν και δεν προάγουν την ζωή μας.

Μετά τον εντοπισμό όταν έχουμε αυτοπεποίθηση αποχωρούμε έγκαιρα χωρίς να υποβάλουμε τον εαυτό μας σε δοκιμασία προκειμένου να καλύψουμε την μοναξιά μας.

Το να περιμένεις καρτερικά να αλλάξει είναι ουτοπία καθώς ο ίδιος ο άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται το θέμα που αντιμετωπίζει.

Πέγκυ Μουζάκη
Mind Architect

Ψυχολογία

Ηγεσία και συναισθηματική νοημοσύνη.

Μια εταιρία, ένας οργανισμός, μια επιχείρηση αποτελούνται από ανθρώπους και αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν συναισθήματα, συναισθήματα θετικά ή αρνητικά. Συναισθήματα που οδηγούν σε συμπεριφορές.

Συναισθήματα που εκφράζονται με έναν τρόπο που ίσως δημιουργήσει πρόβλημα ή που δεν εκφράζονται και υποβόσκουν, κινώντας συμπεριφορές που οδηγούν σε κακή συνεργασία.

Δεν είναι δυνατόν να φανταστούμε ότι στον χώρο εργασίας λείπει το συναίσθημα. Μάλιστα τα συναισθήματα είναι υπεύθυνα για την απόδοση και αποτελεσματικότητα των εργαζομένων.

Τα συναισθήματα βοηθούν τον ηγέτη να καθοδηγήσει με επιτυχία την ομάδα του ή όχι, να διαχειριστεί το άγχος αποτελεσματικά ή όχι, να συνεργαστεί ή να μη συνεργαστεί με άλλους .

Τι είναι συναισθηματική νοημοσύνη;

Είναι η λεγόμενη συναισθηματική νοημοσύνη και χαρακτηρίζει τους με υψηλές αποδόσεις εργαζόμενους. Τους ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους, οι οποίοι μπορεί να έχουν ακόμη και περισσότερες γνώσεις. Είναι ο δείκτης E.Q. που είναι πιο σημαντικός ακόμη και από τον δείκτη I.Q. στον εργασιακό χώρο!

Ως συναισθηματική νοημοσύνη ορίζεται η ικανότητα να αναγνωρίζει κάποιος και να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τα δικά του συναισθήματα αλλά και να αναγνωρίζει, κατανοεί και να ανταποκρίνεται στα συναισθήματα των άλλων.

Τέσσερις (4) πυλώνες στηρίζουν τη συναισθηματική νοημοσύνη, 4 ικανότητες είναι απαραίτητες: αυτογνωσία, αυτοδιαχείριση, ενσυναίσθηση, διαχείριση σχέσεων.

Έρευνα δείχνει ότι η συναισθηματική νοημοσύνη είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας απόδοσης. Γι αυτό και πλέον εκτιμάται περισσότερο στον εργαζόμενο το E.Q. έναντι του I.Q. Διότι όποιος έχει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη είναι πιο πιθανό να παραμείνει ήρεμος υπό πίεση, να επιλύσει αποτελεσματικά τις συγκρούσεις, να ανταποκριθεί στις εργασιακές σχέσεις αποτελεσματικά, λειτουργώντας με ενσυναίσθηση.

Ένας ηγέτης επικοινωνώντας με ενσυναίσθηση μπορεί να υποστηρίξει καλύτερα την ομάδα του, βελτιώνοντας παράλληλα την ατομική του απόδοση.

Η παγκόσμια εταιρία ανάπτυξης ηγεσίας DDI κατατάσσει την ενσυναίσθηση νούμερο ένα ηγετική ικανότητα, αναφέροντας ότι οι ηγέτες που κατέχουν ενσυναίσθηση αποδίδουν 40% υψηλότερα στην καθοδήγηση, τη δέσμευση άλλων για έργο, τη λήψη αποφάσεων.

Γιατί είναι καλό ένας ηγέτης να έχει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη;

Η ικανότητα σε έναν ηγέτη να διαχειρίζεται τον εαυτό του μέσω της αυτογνωσίας και της αυτοδιαχείρισης, είναι απαραίτητη για να μπορεί να οδηγεί την ομάδα του. Είναι απαραίτητη για να έχει ορθή κρίση, για τη λήψη σωστών αποφάσεων, απαραίτητη για τη διαχείριση συγκρούσεων, για μεγαλύτερη απόδοση στο έργο του.

Είναι απαραίτητη για να μπορεί να έχει προσαρμοστικότητα. Να μπορεί να προχωρά υπό αντίξοες ή απαιτητικές συνθήκες, να μπορεί να επιλέγει κατάλληλους και βιώσιμους τρόπους αντίδρασης.

Να μπορεί να αναλαμβάνει ευθύνες και να αναθέτει σωστά τις αρμοδιότητες.

Να μπορεί (μαζί με την ομάδα του) να βάζει στόχους και να επιτυγχάνει. Να μπορεί να διαχειρίζεται την αποτυχία.

Να μπορεί να αποδέχεται το διαφορετικό και να το αξιοποιεί.

Να δημιουργεί και να διατηρεί ικανοποιητικές σχέσεις.

Να επικοινωνεί αποτελεσματικά αυτό που θέλει χωρίς επιβαρυντικά συναισθήματα, όπως θυμό.

Πώς μπορεί ο ηγέτης να αυξήσει τη συναισθηματική του νοημοσύνη;

Κάποιοι τρόποι για να καλλιεργήσει ο ηγέτης συναισθηματική νοημοσύνη είναι οι εξής:

Είσαι ηγέτης;

α) Ανάπτυξε ενσυνειδητότητα. Τo mindfulness είναι ο καλύτερος τρόπος να εξασκηθείς στην ενσυνειδητότητα. Αυξάνοντας την επίγνωση σου μπορείς να πάρεις τις καλύτερες δυνατές αποφάσεις.

Εξασκήσου σε σωστές αναπνοές και παρατήρηση χωρίς κριτική.

Η ενσυνειδητότητα είναι απαραίτητο «εργαλείο» για την ανάπτυξη ηγετικών ιδιοτήτων. Μία από αυτές είναι η μετα-γνωσία, η ικανότητα να παρακολουθείς τις σκέψεις και τα συναισθήματα σου. Αυτό είναι κλειδί για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας σου.

Και η αυτογνωσία βοηθάει, εκτός πολλών άλλων, να επικοινωνείς και να συνεργάζεσαι καλύτερα με τους άλλους

β) Εξάσκηση ενσυναίσθησης.

– Φαντάσου ότι το «πρόβλημα» που έχει ο/η συνάδελφος σου, το έχεις εσύ. Πώς θα ήθελες να σε αντιμετωπίσει αυτός/ή;

– Διαφώνησε χωρίς να έρθεις σε αντιπαράθεση.

– Παρατήρησε την ενσυναίσθηση στους άλλους. Πώς τη βιώνουν; Πώς την εκφράζουν;

– Γίνε ενεργός ακροατής. Άκου χωρίς να διακόπτεις, καθρεφτίζοντας το συναίσθημα του συνομιλητή σου, με κατανόηση.

– Κάνε κάποια εθελοντική εργασία.

-«Μπες στα παπούτσια» του άλλου, μπες για λίγο στη θέση του χωρίς απαραίτητα να συμφωνείς.

γ) Βάλε στόχους. Μικρούς και μεγάλους. Βήμα-βήμα προσπάθησε να τους εκπληρώσεις σε συνεργασία με την ομάδα σου.

δ) Διαχειρίσου το συναίσθημα που σου δημιουργεί εμπόδιο. Αναγνώρισε το. Ποιο είναι; Θυμός ίσως;

ε) Συνδέσου με την ομάδα σου.

Δείξε νοιάξιμο για τους υπαλλήλους. Με αυτόν τον τρόπο θα χτίσεις και εμπιστοσύνη.

Στις μέρες μας τα λεγόμενα soft skills έχουν πάρει κατά πολύ το προβάδισμα από τα hard skills στον εργασιακό χώρο. Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι το κυριότερο και πιο σημαντικό soft skill.

Τα καλά νέα, που μας φέρνει η νευροεπιστήμη, είναι ότι μπορούμε να την καλλιεργήσουμε, να την αναπτύξουμε σε οποιαδήποτε ηλικία.

Αξίζει να προσπαθήσουμε!