Αυτό που αποτελεί κοινό τόπο είναι ότι τίποτα δεν αντικαθιστά σωστά την οικογένεια στη ζωή ενός ανθρώπου και κυρίως τη συμβολή της μητέρας μέσα σ’ αυτή.
Ο ρόλος της οικογένειας και κυρίως της μητέρας είναι αδιαμφισβήτητος στα πρώτα 5-7 κρίσιμα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου. Η μητέρα θεωρείται ως το πιο ζωντανό, το πιο φυσικό κέντρο αγωγής. Η μητέρα μέσα στην οικογένεια δίνει μορφή στο παιδί, όπως το στρείδι στο μαργαριτάρι μέσα στο όστρακο του. Δεν του δίνει απλά την ύπαρξη αλλά και τις βάσεις για την σωματική και ψυχοπνευματική ανάπτυξη του. Το βοηθάει στην πραγματοποίηση του προορισμού του. Το προπονεί και το ετοιμάζει για την ενηλικίωση για το πώς θ’ ανταποκριθεί στα υψηλότερα καθήκοντα και την αποστολή του μέσα στην κοινωνία. Ό,τι χτίζει η μητέρα στα πρώτα 5-7 χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου, δεν μπορεί να το χτίσει ούτε το καλύτερο σχολείο, η καλύτερη οργάνωση.
Η μητέρα είναι κυρίως υπεύθυνη για την υγιή ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού της. Η μέριμνα της γι’ αυτό ξεκινά από τη στιγμή της σύλληψης του εμβρύου εντός της. Η αποδοχή της ή μη του εμβρύου από τη στιγμές της σύλληψης του καθορίζει την ομαλή βρεφική παιδική και εφηβική ζωή του. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένα παιδί που συλλαμβάνεται και είναι ανεπιθύμητο από τη μητέρα του, πρωτίστως, αλλά και τον πατέρα, αντιλαμβάνεται πλήρως αυτή την πραγματικότητα προξενώντας δυσλειτουργίες στην ψυχοσωματική του οντότητα. Η αποδοχή, η αγάπη και η φροντίδα ενός εμβρύου εκ μέρους και των δύο γονέων είναι η τροφή που θα φέρει στο φως του ήλιου ένα οργανισμό με υγιείς βάσεις, όπου πάνω εκεί θα χτισθεί το οικοδόμημα μιας υγιούς ψυχοσωματικής εξέλιξης.
Η μητέρα φροντίζει όχι μόνο τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού της αλλά συγχρόνως για την υγιή συναισθηματική του ζωή.
Γνωρίζουμε όλοι ότι το IQ ενός ανθρώπου δίνεται ως κληρονομιά σ’ έναν άνθρωπο, αλλά το EQ του, η συναισθηματική του νοημοσύνη είναι αυτή που διαμορφώνεται. Η μητέρα κατά κύριο λόγο είναι εκείνη που με την απροϋπόθετη αγάπη της και τη φροντίδα της θα βοηθήσει το παιδί της να αναπτυχθεί συναισθηματικά ώριμο. Η μητέρα είναι εκείνη που θα μάθει τα παιδιά της να διαχειρίζονται τα αισθήματα τους, όταν αυτή έχει μάθει να διαχειρίζεται πρώτα τα δικά της π.χ. το φόβο, το θυμό, την λύπη, το άγχος, την απόρριψη, τη ντροπή ακόμα και την αγάπη.
Η μητέρα είναι υπεύθυνη να σπείρει και να φυτρώσουν στην καρδιά του παιδιού της τα συναισθήματα συμπάθειας, συμπόνιας, αλληλεγγύης, ευθύνης, ευγνωμοσύνης, ανεκτικότητας και αγάπης. Αυτή μαθαίνει στο παιδί της να αγαπά και να σέβεται πρώτα τον εαυτό του και μετά όλο τον κόσμο. Μαθαίνει να συμμετέχει στον πόνο και τη χαρά των άλλων. Μαθαίνει στο παιδί να αισθάνεται αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, που είναι οι θεμέλιοι λίθοι της επιτυχίας και ευτυχίας του στη ζωή. Μαθαίνει στο παιδί την υπομονή και επιμονή και το ήσυχο και ψύχραιμο αντίκρισμα των γεγονότων και αντίξοων περιστάσεων και την πρόθυμη ανάληψη της ευθύνης.
Επιπλέον, η μητέρα εκτός από την καλλιέργεια του ψυχικού κόσμου του παιδιού της βοηθά και στην καλλιέργεια του νοητικού πεδίου, του παιδιού της. Παρακολουθεί άγρυπνα να ξυπνήσουν οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Κατόπιν το βοηθά να καλλιεργηθούν με διάφορους τρόπους.
Η μητέρα είναι επίσης υπεύθυνη να διασφαλίσει στο παιδί της ένα τόπο ησυχίας, ηρεμίας, ειρήνης, ανάπαυσης όπου εκεί θα παύει ο θόρυβος και η εξαντλητική νευρικότητα του έξω κόσμου. Μέσα σ’ αυτό το καταφύγιο το παιδί θα αισθάνεται και θα είναι ο εαυτός του.
Το παιδί στα χρόνια της ανάπτυξης του είναι ολοκληρωτικά αφημένο στην επιρροή του πνεύματος της οικογένειας. Το πνεύμα όπου κυριαρχεί το ήθος και η τιμιότητα. Το παιδί σιγά-σιγά αφομοιώνεται με το πνεύμα της οικογένειας, που μέρος της είναι η μητέρα, χωρίς αντίσταση.
Δέχεται χωρίς να εννοεί τις αξίες ή ότι άλλο πρεσβεύει η οικογένεια, τις σκέψεις της, τα ήθη της, τα έθιμα της και τη νοοτροπία της. Όλα αυτά έρχονται στο παιδί σαν κάτι το αυτονόητο και γι’ αυτό εντυπώνονται σταθερά και αξέχαστα μέχρι τα χρόνια της εφηβείας. Εκεί πλέον ψάχνεται για την αυτονομία και την εύρεση της ταυτότητας του, αποστασιοποιείται για λίγο μέχρι που πάλι ουσιαστικά καταλήγει λίγο πολύ σ’ εκείνες τις αρχές που πήρε στα πρώτα του χρόνια.
Από την άλλη πλευρά, τα πορίσματα της ιατρικής ψυχολογίας, της ιατρικής υγιεινής και ιδιαίτερα οι πλούσιες παρατηρήσεις της κλινικής ψυχολογίας, μας διαβεβαιώνουν σήμερα, ότι πολλές αρρώστιες του νευρικού συστήματος, πολλές διαστροφές του χαρακτήρα και εγκληματικές τάσεις οφείλονται αποκλειστικά στην έλλειψη οικογενειακής θαλπωρής, γαλήνης και ενότητας.
Απλές παρατηρήσεις της καθημερινής μας πείρας διαπιστώνουν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των παραστρατημένων παιδιών περίπου το 85% προέρχονται από οικογένειες, οι οποίες δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την ανατροφή των παιδιών τους, από έλλειψη οικογενειακής ζεστασιάς, ιδιαίτερα από μια μητέρα που θα τα ζέσταινε στην αγκαλιά της και θα τα έτρεφε με τα πλούσια συναισθήματά της.
Θυμηθείτε τους προγόνους μας πόσο άγια και ιερή θεωρούσαν την οικογενειακή εστία, ώστε την τοποθετούσαν στο κέντρο του σπιτιού για να σκορπά το «θείο φως» και τη ζεστασιά της. Φύλακας της λογαριαζόταν μια γυναίκα, μια θεά η θεά Εστία. Η μάνα είναι η βάση της ατομικότητας του παιδιού.
Η δίχως όρους, απροϋπόθετη αγάπη της είναι το Α και Ω για την μετέπειτα ευτυχισμένη και επιτυχημένη, προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή των παιδιών της.
Αλεξάνδρα Ευκαρπίδου