Έρευνες

ΜΕΛΕΤΗ ICAP: «ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ»

Σε φάση σταθεροποίησης η χονδρική αγορά φαρμάκων

Η αγορά φαρμάκου παρουσιάζεται ελαφρώς ενισχυμένη την τελευταία τριετία (2015-2017), ως αποτέλεσμα της διαχρονικά αυξανόμενης νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης.
Τo 40,5% της αγοράς αφορά πωλήσεις φαρμάκων που διατέθηκαν απευθείας σε νοσοκομεία, ενώ το υπόλοιπο 59,5% αφορά πωλήσεις φαρμάκων προς φαρμακεία.
Οι παραγωγικές επιχειρήσεις εμφανίζουν υψηλότερη κερδοφορία από το 2014 και έπειτα, ενώ οι εισαγωγικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν υψηλότερους δείκτες δανειακής επιβάρυνσης.

Οι τελευταίες εξελίξεις και προοπτικές του φαρμακευτικού κλάδου παρουσιάζονται στην τελευταία έκδοση της κλαδικής μελέτης που κυκλοφόρησε από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP.

Ο φαρμακευτικός κλάδος αποτελεί έναν από τους πιο στενά εποπτευόμενους και ρυθμιζόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, λόγω του αυστηρού θεσμικού πλαισίου που τον διέπει. Το εν λόγω πλαίσιο, καθορίζει το γενικότερο φάσμα δραστηριοποίησης του κλάδου και καλύπτει την ανάγκη για διασφάλιση της ποιότητας στην παρασκευή σκευασμάτων, τον εκσυγχρονισμό και την τήρηση των σχετικών προδιαγραφών, τον καθορισμό τιμών, τη συνταγογράφηση, κ.ά.

Στην ελληνική αγορά φαρμάκου εκτιμάται ότι δραστηριοποιούνται περισσότερες από 100 φαρμακευτικές επιχειρήσεις και απασχολούνται 12.000 εργαζόμενοι περίπου. Σημαντικά ποσά επενδύονται σε ερευνητικά προγράμματα από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις που έχουν ισχυρή παρουσία, τα οποία αφορούν θεραπευτικούς τομείς με σημαντικά περιθώρια εξέλιξης. Η εγχώρια ετήσια δαπάνη για Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D) εκτιμάται σε €100 εκατ. περίπου.

Η συνολική φαρμακευτική δαπάνη (δημόσια & ιδιωτική) παρουσίασε ανοδική πορεία την περίοδο 2006-2009 και το 2009 διαμορφώθηκε σε €8.461 εκατ. (3,7% του ΑΕΠ). Τα τελευταία χρόνια (2010-2017) η συνολική φαρμακευτική δαπάνη καταγράφει διαχρονική πτώση και το 2017 εκτιμάται σε €5.780 εκατ., καλύπτωντας 3,3% του ΑΕΠ.

Ανάλογη εικόνα και πορεία εμφανίζει και η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη. Την περίοδο 2006-2009 κινήθηκε ανοδικά με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 14,6%, ενώ διαμορφώθηκε σε €1.945 εκατ. περίπου το 2017 (την περίοδο 2010-2017 μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,2%). Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη δεν θα υπερβεί το ίδιο ποσό το 2018.

Αντίστοιχα, η ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη εμφάνιζε μειοψηφική συμμετοχή επί της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης, την περίοδο 2007-2011. Την περίοδο 2012-2015, διευρύνθηκε με έντονο ρυθμό, με συνέπεια το 2016 να ανέλθει σε €3.875 εκατ., ενώ το 2017 διαμορφώθηκε σε €3.835 εκατ.

H αξία των εγχωρίως παραγομένων φαρμάκων αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,7% την περίοδο 2002-2011. To 2012 παρουσίασε σημαντική πτώση, ωστόσο, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία «προσαρμόστηκε» γρήγορα στις νέες συνθήκες της εγχώριας αγοράς (αυξανόμενη ζήτηση για γενόσημα φάρμακα, εξαγωγές, κτλ), με αποτέλεσμα από το 2013 η συνολική αξία των εγχωρίως παραγόμενων φαρμάκων να παρουσιάζει διαχρονική άνοδο.

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, παρουσιάζει, ομολογουμένως, αισθητή βελτίωση στην οικονομική της αποδοτικότητα, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης χρήσης εγχωρίως παραγόμενων γενοσήμων φαρμάκων και της διεύρυνσης της εξαγωγικής δραστηριότητας. Αντίστοιχα, οι πολυεθνικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να ενισχύουν τη δραστηριότητα των εγχώριων αντιπροσώπων τους και προχωρούν σε σημαντικές επενδύσεις.

Σύμφωνα με το Μάρκο Κοντοέ, Senior Consultant Οικονομικών Μελετών της ICAP, ο οποίος επιμελήθηκε της παρούσας μελέτης, το συνολικό μέγεθος της αγοράς φαρμάκων (σε τιμές χονδρικής) παρουσίασε αύξηση την περίοδο 2000-2009, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανόδου 14,1%. Ωστόσο, η υφεσιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας και οι αλλεπάλληλες μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων, είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αξίας της αγοράς από το 2010 και έπειτα. Την τελευταία τριετία (2015-2017) παρουσιάζεται ελαφρώς ενισχυμένη ως αποτέλεσμα της διαχρονικά αυξανόμενης νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης. Από το συνολικό μέγεθος αγοράς, τo 40,5% αφορά πωλήσεις φαρμάκων που διατέθηκαν απευθείας σε νοσοκομεία, ενώ το υπόλοιπο 59,5% αφορά πωλήσεις φαρμάκων προς φαρμακεία.

Η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών Μελετών της ICAP αναφέρει ότι η οικονομική ύφεση των προηγούμενων ετών και η ανάγκη για συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής για τον εξορθολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, δημιούργησαν νέα δεδομένα και συνθήκες στην αγορά του φαρμάκου και αναπόφευκτα καθόρισαν την πορεία της.

Η επιβολή «εξοντωτικών» εκπτώσεων/κλιμακωτών εισφορών (rebate/clawback), το ύψος των οποίων διευρύνεται συνεχώς, συντηρούν το κλίμα οικονομικών πιέσεων στον κλάδο. Το συνολικό ποσό για το 2017 ανέρχεται σε €478 εκατ. (Clawback) και €402 εκατ. (Rebate). Το φαινόμενο εκτιμάται ότι θα διογκωθεί τα προσεχή έτη, καθώς οι εισφορές με τις οποίες αναμένεται να επιβαρυνθούν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις το 2018 αγγίζουν τα €1.050 εκατ.

Μείζον πρόβλημα παραμένουν οι οφειλές από πλευράς του δημοσίου, οι οποίες δημιουργούν αλυσιδωτές αντιδράσεις και παρενέργειες, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων. Το συνολικό ύψος των χρεών των Νοσοκομείων ΕΟΠΥΥ προς τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις – μέλη του ΣΦΕΕ έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, παραμένει υψηλό καθώς διαμορφώθηκε σε €556 εκατ. τον Σεπτέμβριο του 2018 από €1.194 εκατ. το 2015.

Από τη συγκριτική χρηματοοικονομική ανάλυση παραγωγικών/εισαγωγικών επιχειρήσεων προκύπτει πως οι παραγωγικές επιχειρήσεις εμφανίζουν υψηλότερη κερδοφορία (από το 2014 και έπειτα). Οι εισαγωγικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν υψηλότερους δείκτες δανειακής επιβάρυνσης, αλλά και βραχυπρόθεσμων τραπεζικών υποχρεώσεων προς πωλήσεις. Τόσο ο μέσος όρος είσπραξης απαιτήσεων όσο και ο μέσος όρος εξόφλησης προμηθευτών (σε ημέρες) είναι σαφώς μεγαλύτερος για τις παραγωγικές επιχειρήσεις.

Το σύνολο του ενεργητικού δείγματος παραγωγικών επιχειρήσεων παρουσίασε σωρευτική αύξηση 17,3% περίπου την περίοδο 2013-2017. Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των επιχειρήσεων του κλάδου διευρύνθηκαν την εξεταζόμενη πενταετία (σωρευτική αύξηση: 10,3%), ενώ o συνολικός κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου μειώθηκε κατά 2,1%. Τα λειτουργικά κέρδη παρουσίασαν αυξομειώσεις στη διάρκεια της εξεταζόμενης πενταετίας και το 2017 επανήλθαν στα ίδια επίπεδα με το 2013, ενώ τα καθαρά κέρδη παρουσίασαν διαχρονική αύξηση (2017/2013: +38,8%).

Το σύνολο του ενεργητικού δείγματος εισαγωγικών επιχειρήσεων κατέγραψε σωρευτική μείωση 3,7% περίπου την περίοδο 2013-2017. Τα ίδια κεφάλαια σταθεροποιήθηκαν την τελευταία διετία (2016-2017), ενώ αυξομειώσεις παρουσίασαν την εξεταζόμενη πενταετία οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των εισαγωγικών επιχειρήσεων. Οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις περιορίστηκαν κατά 63% και ο συνολικός κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου υποχώρησε (κατά 9,2%) την περίοδο 2013-2017. Το λειτουργικό αποτέλεσμα ακολούθησε φθίνουσα πορεία την περίοδο 2013-2016, ενώ το 2017 επανήλθε στα επίπεδα του 2013. Ανάλογη πορεία κατέγραψε και το καθαρό αποτέλεσμα, το οποίο επιδεινώθηκε (κατά 28,7%) το 2017/13, ενώ και τα κέρδη EBITDA περιορίστηκαν κατά 19% περίπου την ίδια περίοδο.

Οι πωλήσεις φαρμάκων, σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι διαμορφώθηκαν σε $1.158 δισ. το 2017, ενώ αναμένεται να ανέλθουν σε $1.550 δισ. το 2022. Η ευρωπαϊκή αγορά φαρμάκου (σε τιμές χονδρικής) εκτιμάται σε €207 δισ. περίπου το 2017, από €199,2 δισ. το προηγούμενο έτος (αύξηση 3,9%).

Πηγή

Επιχειρηματικότητα

“Ψηφιοποίηση Σχολείων: Γιατί Είναι Κρίσιμη για την Εκπαίδευση Μας”

Τα σχολεία έχουν μείνει αρκετά πίσω, σε ότι αφορά στην αναβάθμιση
τους με σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό.
Η χρηματοδότηση που διέθεσε η ΕΕ για να στηρίξει τις προσπάθειες των
κρατών-μελών για μεγαλύτερη ψηφιοποίηση των σχολείων τους δεν πέτυχε
τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού
Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η αποτυχία αυτή οφείλεται ιδίως στην απουσία
στρατηγικού οράματος για την αξιοποίηση των κεφαλαίων από πλευράς
των κρατών-μελών της ΕΕ.
Σημαντικά είναι τα ποσά που έχουν εκταμιευθεί από το 2014 μέσω των
διάφορων προγραμμάτων της ΕΕ, και θα συνεχίσουν να εκταμιεύονται μέχρι
το 2026, για την υποστήριξη της ψηφιακής εκπαίδευσης. Μόνο από τον
μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα διατεθούν περισσότερα
από 11 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Η πανδημία COVID-19 αποκάλυψε ότι τα σχολικά συστήματα όλων
σχεδόν των κρατών-μελών δεν ήταν καλά προετοιμασμένα για διδασκαλία
εξ αποστάσεως», δήλωσε ο κ.Pietro Russo, μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για
τον έλεγχο. «Σε πολλές περιπτώσεις, οι συνδέσεις των σχολείων στο
διαδίκτυο δεν ήταν επαρκείς, ενώ υπήρχαν ελλείψεις στον αναγκαίο
ψηφιακό εξοπλισμό για το εκπαιδευτικό προσωπικό και τον μαθητικό
πληθυσμό. Η ΕΕ έχει φιλόδοξα σχέδια για την ψηφιακή εκπαίδευση και
μπορεί να στηρίξει τις προσπάθειες των σχολείων να αξιοποιήσουν
περισσότερο τις δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία. Ωστόσο,
πιστεύουμε ότι υπάρχουν περιθώρια καλύτερης αξιοποίησης της ενωσιακής
χρηματοδότησης.»
Προκειμένου να εξετάσει την πρόοδο προς την ψηφιοποίηση των
σχολείων, το κλιμάκιο ελέγχου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου

επισκέφθηκε έξι κράτη-μέλη (Γερμανία, Ελλάδα, Κροατία, Ιταλία, Αυστρία
και Πολωνία) και διαπίστωσε ότι οι δράσεις που χρηματοδοτήθηκαν με
ενωσιακούς πόρους θα μπορούσαν να έχουν επιτύχει μεγαλύτερο
αντίκτυπο, εάν είχαν ενσωματωθεί συστηματικότερα στις εθνικές ή στις
περιφερειακές στρατηγικές για την ψηφιοποίηση των σχολείων.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν με
ενωσιακούς πόρους πέτυχαν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Εντούτοις,
κάποιες φορές, η χρηματοδότηση της ΕΕ απλώς υποκατέστησε εθνικούς
πόρους που είχαν ήδη διατεθεί. Ένας από τους λόγους για τους οποίους τα
σχολεία συχνά δεν μπορούσαν να αξιοποιήσουν με τον βέλτιστο τρόπο τα
ενωσιακά κονδύλια, ήταν ότι δεν συμμετείχαν επαρκώς στη διαδικασία
προσδιορισμού των αναγκών τους όσον αφορά την ψηφιοποίηση.
Επιπλέον, πολλά σχολεία δεν διέθεταν επαρκή ενημέρωση για τη στήριξη
που προσφέρει η ΕΕ. Επίσης, δεν είναι λίγα εκείνα που εξακολουθούν να
αναφέρουν ελλείψεις σε εξοπλισμό ή ανάγκες περαιτέρω επιμόρφωσης των
εκπαιδευτικών. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν είχε
υιοθετηθεί κοινή προσέγγιση για τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην
τάξη, με αποτέλεσμα τα σχολεία να αδυνατούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις
δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιοποίηση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν διαθέτει πλήρη στοιχεία σχετικά με το ύψος της
ενωσιακής χρηματοδότησης που έχει δαπανηθεί συνολικά για την
ψηφιοποίηση των σχολείων, ενώ ελάχιστες χώρες της ΕΕ αξιολογούν σε
ποιον βαθμό η ενωσιακή στήριξη έχει συμβάλει στη βελτίωση της
ψηφιακής εκπαίδευσης στα σχολεία. Όσον αφορά τα μέτρα που
χρηματοδοτούνται από τον μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το
κλιμάκιο ελέγχου δεν έκρινε επαρκώς ισχυρή τη σχέση μεταξύ των
προσδοκώμενων αποτελεσμάτων στον τομέα της ψηφιακής εκπαίδευσης και
της χρηματοδότησης της ΕΕ. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι
εκτιμήσεις κόστους που έκανε δεκτές η Επιτροπή κατά τις
διαπραγματεύσεις των εθνικών σχεδίων αποκλίναν σημαντικά από τα
έξοδα που πραγματοποιήθηκαν τελικά.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι αποκλειστικά αρμόδια για τον σχεδιασμό της
εκπαιδευτικής πολιτικής και την οργάνωση των σχολείων τους. Ο ρόλος

της ΕΕ, από την άλλη, συνίσταται στη συμπλήρωση και τη στήριξη των
δράσεων των κρατών-μελών. Στο πλαίσιο αυτό, τους παρέχει επίσης
σημαντική χρηματοδοτική στήριξη για την ψηφιοποίηση των σχολείων.
Απαιτείται να στηριχτούν τα σχολεία στην Ελλάδα και να βοηθηθούν οι
καθηγητές στο έργο τους. Δόθηκαν πολλά χρήματα και η ψηφιακή μετάβαση
παραμένει ακόμη σε στάδιο σχεδιασμού. Ας αξιοποιήσουμε πρώτα τους
πόρους και κατόπιν ας μιλήσουμε για αξιολόγηση του ανθρωπίνου
δυναμικού. Τα προβλήματα που υφίστανται είναι πολλά και ιδιαίτερα στην
περιφέρεια. Οι νεοεκλεγέντες δήμαρχοι και περιφερειάρχες έχουν δύσκολο
έργο και οφείλουν να ανταποκριθούν με αποτελεσματικότητα.

Κων/νος Σ. Μαργαρίτης

Δημοσιογράφος

Διαγωνισμοί

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Με Επιτυχία Πραγματοποιήθηκε ο Μεγάλος Διαγωνισμός των Ελληνικών Start-up!

By:Έφη Βαλίλα

Στο μεγάλο διαγωνισμό των Ελληνικών start-up επιχειρήσεων, «WMF Worldwide Event Greece» στη Θεσσαλονίκη, αναδείχθηκε πρώτη επιχείρηση η «Along Route»

Διάκριση τριών καινοτόμων start-up επιχειρήσεων

Τρεις πρωτοποριακές και καινοτόμες start-up επιχειρήσεις διακρίθηκαν στο πλαίσιο του μεγάλου διαγωνισμού, WMF Worldwide Event Greece, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, στη Θεσσαλονίκη, στο Διεθνές Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Ψηφιακών Δεξιοτήτων της Cisco και του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Αναλυτικότερα

Πρώτη η επιχείρηση Along Route, με αντικείμενο την ανάπτυξη μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης, που επιτρέπουν την ακριβή πρόβλεψη των θαλάσσιων καιρικών συνθηκών προς όφελος των θαλασσίων μεταφορών, κατατάχθηκε πρώτη.

Δεύτερη η Agro U, που δραστηριοποιείται στο πεδίο της απασχόλησης-εύρεσης εργασίας στον αγροτικό κλάδο

Τρίτη η Vivestia, που ασχολείται με την αξιοποίηση της τεχνολογίας εικονικής πραγματικότητας στο πεδίο της εύρεσης τουριστικού καταλύματος-ξενοδοχείου.

Φορείς Διοργάνωσης

Το WMF Worldwide Event Greece συνδιοργανώθηκε από:

το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης,
το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης
και το We Make Future Festival του Ρίμινι (Ιταλία).

Έναρξη Εργασιών

Την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος σημείωσε ότι: η Ευρώπη χρειάζεται μια επανάσταση δεξιοτήτων, τονίζοντας ότι το 2023 θα είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν επίσης: ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, ο Πρόεδρος του Ελληνοϊταλικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, ο Ά Αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, ο CEO του WMF, και ο Managing Director της Cisco Greece, Cyprus, Portugal και Μάλτα.

Ακροτελεύτια

Οι ανωτέρω ελληνικές start-up επιχειρήσεις που έλαβαν τις τρεις πρώτες θέσεις, θα συμμετάσχουν στο Παγκόσμιο Συνέδριο του WMF! Festival στο Rimini της Ιταλίας στις 15,16 και 17 Ιουνίου 2023, με δυνατότητα παρουσίασης της ιδέας τους, σε διεθνή διαγωνισμό και κοινό επιχειρηματικών παραγόντων, εκπροσώπων επενδυτικών εταιρειών και business angels.

Κορυφαίες Προσωπικότητες

Εκτός από τους εκπροσώπους των start-up επιχειρήσεων, στο WMF Worldwide Event Greece συμμετείχαν και κορυφαίες προσωπικότητες από την επιχειρηματική και την ακαδημαϊκή κοινότητα.

**Θερμά συγχαρητήρια σε όλους!!

Έρευνες

Μελέτη της ICAP CRIF για τον κλάδο των Έτοιμων Φαγητών

Ο κλάδος των τυποποιημένων έτοιμων γευμάτων (ready meals), τα οποία διατίθενται μέσω των super markets στους καταναλωτές διακρίνονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες όσον αφορά τη «μορφή διάθεσής» τους: κατεψυγμένα, θερμοκρασίας ψυγείου, θερμοκρασίας περιβάλλοντος και αποξηραμένα.

Ο συγκεκριμένος κλάδος αποτελείται από σημαντικό αριθμό παραγωγικών επιχειρήσεων, όπως επίσης και από ορισμένες εταιρείες οι οποίες ασχολούνται με την εισαγωγή των εξεταζόμενων προϊόντων. Βασικό χαρακτηριστικό του αποτελεί η ανομοιογένεια όσον αφορά το μέγεθος των παραγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων και το βαθμό δραστηριοποίησής τους στα εξεταζόμενα προϊόντα (εκφραζόμενος ως ποσοστό που καταλαμβάνουν οι πωλήσεις των έτοιμων φαγητών στο συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών τους), καθώς στην πλειοψηφία τους δραστηριοποιούνται στους ευρύτερους κλάδους της Βιομηχανίας και του Εμπορίου Ειδών Διατροφής.

H ζήτηση για έτοιμα φαγητά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους γρήγορους ρυθμούς ζωής και ως αποτέλεσμα αυτών, την τάση για «λιγότερο μαγείρεμα στο σπίτι». Οι αυξημένες επαγγελματικές υποχρεώσεις των μελών της οικογένειας και η συνεπακόλουθη μείωση του ελεύθερου χρόνου, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, ωθούν τους καταναλωτές σε εύκολες λύσεις διατροφής. Ακόμη, το μέγεθος και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, η διαφήμιση που ωθεί το καταναλωτικό κοινό προς συγκεκριμένα εμπορικά σήματα, καθώς επίσης και οι συνθήκες έντονου ανταγωνισμού από τα προϊόντα των καταστημάτων εστίασης (ιδίως λόγω των υπηρεσιών delivery) και των εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης («fast food»), επηρεάζουν σημαντικά τη ζήτηση των τυποποιημένων έτοιμων φαγητών. Παρ’ όλα αυτά, η τιμή πώλησης αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα που καθορίζει την τελική επιλογή του καταναλωτή ανάμεσα σε πλήθος εμπορικών σημάτων που διατίθενται στην αγορά.

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ