Πίτα που σηματοδοτεί την Ηπειρώτικη κουζίνα, η αλήθεια είναι τώρα που έπιασε για τα καλά το κρύο, η σκέψη της αλευρόπιτας, με ταξιδεύει στο Φαράγγι του Βίκου, άλλωστε εκεί στο Μονοδένδρι δοκίμασα το 1990, την νόστιμη πίτα «δια χειρός Κικίτσας». Από τότε σε κάθε μου ταξίδι στα Ζαγοροχώρια, η πίτα αποτελεί must για το πρωινό ή το βραδινό, αφού μου αρέσει να την απολαμβάνω ατόφια, χωρίς να την μπερδεύω με άλλες γεύσεις.
Πρόσφατα την καλύτερη αυθεντική πίτα, την απόλαυσα στα Πράμαντα, σε ένα τοπίο απόλυτης ομορφιάς, στην καρδιά των Τζουμέρκων, στον απίθανο ξενώνα που έχει δημιουργήσει ο μουσικός Γιώργος Μεράντζας. Η ζαγορίσια πίτα, που είναι τραγανή, λεπτή, βουτυράτη και αφήνει αυτή τη γλύκα στον ουρανίσκο, που δεν θες να σταματήσεις να τρως…
Βασικό ρόλο παίζει η ποιοτική φέτα και το βούτυρο της περιοχής, αφού η κτηνοτροφία «καλά κρατεί» και βέβαια η ποιότητα του αλεύρου.
Εμείς χρησιμοποιήσαμε το ποιοτικό αλεύρι Ζην ολικής άλεσης των Μύλων Αγίου Γεωργίου, που θα βρείτε σε όλα τα super markets με το καφέ χρώμα στη συσκευασία. Παράγεται από το δίκοκκο σιτάρι, γνωστό με πολλές ονομασίες, είναι από τα αρχαιότερα είδη σιταριού που στην αρχαία Ελλάδα διακινούταν μέσω του λιμανιού Ζέας. Αλέθεται σε παραδοσιακό πετρόμυλο και είναι υψηλής διατροφικής αξίας καθώς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε εδώδιμες ίνες… Ένα άλλο μυστικό επιτυχίας είναι ότι το ταψί πρέπει να είναι βουτυρωμένο και πολύ καυτό, πριν δεχτεί το χυλό της πίτας. Η θερμοκρασία παίζει βασικό ρόλο στην κουζίνα γενικά.

Οι περιηγήσεις μου, σε αυτή την «εξαιρετικού κάλους» περιοχή με έφεραν στην περίφημη γέφυρα της Πλάκας, το μεγαλύτερο μονότοξο πέτρινο γεφύρι των Βαλκανίων, που από υπερχείλιση του ποταμού Άραχθου, καταστράφηκε ολοσχερώς και η οικογένεια Λούλη, της εταιρίας «Μύλοι Αγίου Γεωργίου» χρηματοδότησε την αναστήλωσή του. Ένα έργο κορυφαίο για την περιοχή.
Σας παρουσιάζω τη φωτογραφία της γέφυρας Πλάκας γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από τις εταιρίες και τα προϊόντα κρύβονται άνθρωποι με υψηλό το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης και της προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο.
Σήμερα στέκει αγέρωχη όπως παλιά…
Πίτα Ζαγορίου
Από τον Γιώργο Μεράντζα, του ξενώνα Ξενείον, Πράμαντα Ιωαννίνων
Υλικά
400 γρ. αλεύρι Ζην ολικής άλεσης των Μύλων Αγίου Γεωργίου, κοσκινισμένο
2 μεγάλα φρέσκα αυγά
220 ml φρέσκο γάλα
60 ml ελαιόλαδο εκλεκτό
50 γρ. βούτυρο Ηπείρου, σε κυβάκια
320 γρ. φέτα Ηπείρου μαλακή
Για το φινίρισμα
1 αυγό χτυπημένο
Τρόπος παρασκευής
Βουτυρώνουμε ένα στρογγυλό ρηχό ταψί για πίτες με λίγο από το βούτυρο και το ελαιόλαδο.
Βάζουμε το ταψί σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 250ºC και το αφήνουμε να «κάψει», όσο χρόνο φτιάχνουμε το χυλό για την πίτα.
Σε ένα μεγάλο μπολ ή στον κάδο του μίξερ ρίχνουμε το κοσκινισμένο αλεύρι, που το περιλούζουμε με τα αυγά και το γάλα.
Ανακατεύουμε καλά με το χέρι ή με το μίξερ μέχρι να γίνει χυλός. Με το χέρι «σπάμε» τα 200 γρ. της φέτας και ρίχνουμε και λίγο ελαιόλαδο «να γυαλίσει», όπως λένε οι Ηπειρώτισσες.
Ο χυλός πρέπει να είναι αρκετά ρευστός. Αν χρειαστεί βάζουμε και λίγο ζεστό νερό για να αραιώσει.
Βγάζουμε με προσοχή το ταψί από το φούρνο.
Το ακουμπάμε πάνω σε ξύλο και ρίχνουμε προσεκτικά το χυλό, φροντίζοντας με κυκλικές κινήσεις να πάει παντού.
Προσθέτουμε και την υπόλοιπη φέτα και μερικά κυβάκια βούτυρο φροντίζοντας να πάνε σε όλη την επιφάνεια της πίτας.
Τέλος, περιχύνουμε την πίτα με το χτυπημένο αυγό και βάζουμε και πάλι το ταψί στον καυτό φούρνο.
Κατεβάζουμε τη θερμοκρασία στους 200ºC και ψήνουμε την πίτα για 45 λεπτά.
Ολόγυρα πρέπει η πίτα να ξεροψηθεί και να είναι λεπτή, να μην ξεπερνά το 1 εκατοστό.
Η πίτα είναι έτοιμη όταν ξεκολλά ολόκληρη από το ταψί.
Την κόβουμε σε κομμάτια και απολαμβάνουμε… μούρλια γεύση.