Λίγο έως πολύ όλοι μας θα έχουμε ακούσει για τη νόσο του Πάρκινσον ή ακόμη θα γνωρίζουμε κάποιον που πάσχει από αυτή. Πρόκειται για μια νευροεκφυλιστική ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τι σημαίνει αυτό; Με απλά λόγια στη νόσο αυτή ο εγκέφαλος του ατόμου σταματά σιγά σιγά να παράγει τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη. Με όλο και λιγότερο ντοπαμίνη, το άτομο έχει όλο και μικρότερη ικανότητα να ελέγξει τις κινήσεις, το σώμα και τα συναισθήματά του.

Προβολή

Στα πρώτα συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνονται ο τρόμος (τρέμουλο), η ακαμψία, η βραδυκινησία και η δυσχέρεια στη βάδιση. Αργότερα μπορεί να υπάρξουν ψυχιατρικές εκδηλώσεις, με την άνοια να εμφανίζεται στα πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, ενώ η κατάθλιψη αποτελεί επίσης ένα συχνό σύμπτωμα.

Η νόσος Πάρκινσον είναι συχνότερη στη τρίτη ηλικία και συχνότερη στις ηλικίες άνω των 50 ετών. Υπολογίζεται ότι περίπου 1% του γενικού πληθυσμού άνω των 65 ετών πάσχει από την νόσο

Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής στην ανάπτυξη της ασθένειας;

Η παχυσαρκία, που ενοχοποιείται για την ανάπτυξη πολλών ασθενειών όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, φαίνεται πως μπορεί να επηρεάσει και την εμφάνιση της νόσου του Πάρκινσον. Τα παχύσαρκα άτομα φαίνεται να διατρέχουν το διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν την ασθένεια, σε σχέση με τα άτομα φυσιολογικού βάρους. Κατά συνέπεια, η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της νόσου.

Υπάρχουν τρόφιμα που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της νόσου;

Επιστημονικές ομάδες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν τρόφιμα που είναι πιθανόν να συμβάλλουν στην πρόληψη, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται ότι η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψαριών, οσπρίων, ξηρών καρπών και προϊόντων ολικής άλεσης συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου του Πάρκινσον.

Αντίθετα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα φαίνεται να αυξάνουν τον κίδυνο εμφάνισης της ασθένειας. Η συσχέτιση αυτή εμφανίζεται πιο έντονα στους άνδρες, ωστόσο περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη, καθώς υπάρχουν μελέτες που δεν επιβεβαιώνουν αυτά τα ευρήματα.

Επιπρόσθετα, αρκετές είναι οι μελέτες που συνδέουν την κατανάλωση καφέ και τσαγιού με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου και άλλες που αναδεικνύουν ότι η κατανάλωσή τους μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση των συμπτωμάτων στους πάσχοντες.

Ο ρόλος των θρεπτικων συστατικών στη πρόληψη της νόσου

Όσον αφορά στα μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά, η μειωμένη πρόσληψη βιταμίνης Β6 σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον, χωρίς κάτι τέτοιο να ισχύει για το φυλλικό οξύ, τη βιταμίνη Β12 και τη ριβοφλαβίνη

Η πρόσληψη πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων δεν φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της νόσου. Ωστόσο, σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη Φινλανδών επιστημόνων φάνηκε ότι δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων κατηγοριών τροφίμων και της ποιότητας της διατροφής μας με την εμφάνιση της νόσου.

Ποιες εκδηλώσεις του Πάρκινσον επηρεάζονται από τη διατροφή και πως να τις αντιμετωπίσουμε;

Απώλεια οστικής μάζας

Λόγω των κινητικών προβλημάτων οι ασθενείς που έχουν πάρκινσον παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο πτώσεων κάτι το οποίο σε συνδυασμό με τον αυξημένο κίνδυνο απώλειας οστικής μάζας στους ασθενείς αυτούς μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς. Η κατανάλωση τροφίμων λοιπόν που ενισχύουν την υγεία των οστών κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Στα τρόφιμα που είναι πλούσια σε ασβέστιο, μαγνήσιο και βιταμίνες D και Κ περιλαμβάνονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το τυρί και οι ξηροί καρποί.

Αφυδάτωση/Ξηροστομία

Η καθημερινή λήψη φαρμάκων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αφυδάτωση, που οδηγεί σε σύγχυση, αδυναμία, προβλήματα ισορροπίας, αναπνευστική ανεπάρκεια και νεφρικά προβλήματα. Παράλληλα οι ασθενείς διαμαρτύρονται συχνά για ξηροστομία κάτι το οποίο επηρεάζει και την κατανάλωση τροφής.

Όπως ισχύει και για τον γενικό πληθυσμό οι ασθενείς με Πάρκινσον καλούνται λοιπόν να καταναλώνουν τουλάχιστον 8-10 ποτήρια νερού καθημερινά και να προσλαμβάνουν άφθονα υγρά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Μία γουλιά νερό μετά από κάθε μπουκιά ενυδατώνει το στόμα και βοηθά στην καλύτερη κατάποση της τροφής. Μία καραμέλα ή ακόμη και παγάκια από φρούτα βοηθούν επίσης στην παραγωγή σάλιου και στην ανακούφιση της ξηροστομίας.

Γαστρεντερικές διαταραχές/Δυσκοιλιότητα

Η νόσος του Πάρκινσον συνδέεται συχνά με μειωμένη κινητικότητα του εντέρου και κατ’ επέκταση δυσκοιλιότητα. Η καλή ενυδάτωση και η πρόσληψη 20-25 γραμμαρίων φυτικών ινών καθημερινά μπορεί να ανακουφίσει από το δυσάρεστο αυτό σύμπτωμα. Οι ασθενείς λοιπόν θα ήταν καλό να καταναλώνουν καθημερινά τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως φρέσκα φρούτα, άφθονες σαλάτες, όσπρια και ολικής αλέσεως προϊόντα, όπως δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης.

Ακούσια απώλεια βάρους

Η ακούσια απώλεια βάρους εμφανίζεται συχνά σε προχωρημένα στάδια της νόσου ως αποτέλεσμα της δυσκολίας στην κατάποση, της ναυτίας που προκαλούν τα φάρμακα και των συναισθηματικών διαταραχών (κατάθλιψη). Η κατανάλωση πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας θα βοηθήσει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας του ατόμου.

Άπαχα μέρη κρέατος, πουλερικά, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά και το αυγό αποτελούν μερικές μόνο καλές πηγές πρωτεΐνης. Επιπλέον τρόφιμα με καλά λιπαρά οξέα όπως οι ξηροί καρποί, το αβοκάντο και τα ψάρια θα βοηθήσουν στη διατήρηση της καλής θρέψης του ατόμου. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι τροφές θα πρέπει να είναι «εύκολες» στη μάσηση/κατάποση και να μην απαιτούν ιδιαίτερους χειρισμούς (τεμαχισμό με μαχαίρι κλπ) προκειμένου να μην δυσκολεύουν τους ασθενείς.

Αλληλεπίδραση πρωτεΐνης με τη λεβοντόπα

Ένα από τα βασικότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του Πάρκινσον είναι η λεβοντόπα. Ωστόσο, καθώς τόσο η λεβοντόπα όσο και η πρωτεΐνη από τις τροφές απορροφώνται στο λεπτό έντερο, η πρωτεΐνη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση του φαρμάκου από τον οργανισμό. Κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση στη δράση ή και την μειωμένη δράση του φαρμάκου.

Η λήψη του φαρμάκου λοιπόν με άδειο στομάχι κρίνεται σημαντική για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Σε περίπτωση που οι ασθενείς αντιμετωπίζουν αίσθημα ναυτίας μπορούν να δοκιμάσουν τη λήψη του φαρμάκου μαζί με 1-2 κρακεράκια αλλά σίγουρα όχι μαζί με ένα τρόφιμο που περιέχει πρωτεΐνη. Επιπλέον η λήψη του φαρμάκου μαζί με 1 ποτήρι νερό βοηθά στη καλύτερη διάσπασή του από τον οργανισμό.

Δυσκολία στον ύπνο

Ένα συχνό σύμπτωμα στους ασθενείς με Πάρκινσον που μπορεί να βελτιωθεί μέσω της διατροφής είναι και η αϋπνία. Ο περιορισμός της ζάχαρης, του αλκοόλ θα βοηθήσουν το άτομο να έχει ένα καλύτερο και ποιοτικότερο ύπνο. Ακόμα, σε περίπτωση που η κατανάλωση καφεΐνης αργά το απόγευμα προκαλεί ανησυχία στον ύπνο, λόγω ευαισθησίας στην ποσότητα κατανάλωσης, μια καλή επιλογή αποτελεί ο ντεκαφεϊνέ καφές.

Η σχέση γάλακτος και Πάρκισον

Πληθώρα ερευνών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μία θετική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης γάλακτος και του κινδύνου για την νόσο του Πάρκινσον, η οποία φαίνεται να είναι ισχυρότερη στους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες. Επιπλέον, η θετική αυτή συσχέτιση αφορά περισσότερο στη κατανάλωση γάλακτος παρά άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως τυρί, γιαούρτι ή βούτυρο.

Σε άλλη μελέτη, όπου συγκρίθηκε η κατανάλωση γάλακτος, τυριού, γιαουρτιού και παγωτού παρατηρήθηκε ότι η συνολική κατανάλωση ασβεστίου, βιταμίνης D και πρωτεΐνης προερχόμενη από τα γαλακτοκομικά προϊόντα συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Πάρκινσον σε σχέση με μη-γαλακτοκομικά τρόφιμα. Αντιθέτως, τα άτομα που έπαιρναν συμπληρώματα ασβεστίου ή βιταμίνης D δεν φάνηκε να βρίσκονται σε κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.

Ποια συστατικά του γάλακτος σχετίζεται με το Πάρκισον;

Ποιό από τα συστατικά του γάλακτος είναι υπεύθυνο για την θετική συσχέτιση με την εμφάνιση της νόσου Πάρκινσον, δεν είναι ακόμα απολύτως γνωστό και χρειάζονται περισσότερα πειραματικά δεδομένα για να εξαχθεί ένα ασφαλές συμπέρασμα. Παρ’ όλα αυτά, δεν φαίνεται να οφείλεται σε συστατικά του γάλακτος όπως το ασβέστιο, η βιταμίνη D, το συνολικό λίπος ή η ολική πρωτεΐνη καθώς τα ίδια αυτά συστατικά δεν συνδέονται με την εμφάνιση της νόσου όταν προέρχονται από άλλες πηγές (π.χ. συμπληρώματα).

Ποιες είναι οι πιθανές εξηγήσεις;

Φυτοφάρμακα ή άλλες νευροτοξικές χημικές ουσίες

Μία πιθανή εξήγηση είναι η έκθεση του γάλακτος σε φυτοφάρμακα ή άλλες νευροτοξικές χημικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να συσσωρευτούν στον εγκέφαλο και να προκαλέσουν την εμφάνιση της νόσου.

Δυσανεξία στη λακτόζη

Ένα άλλο πεδίο προς περεταίρω έρευνα είναι η ένδειξη ότι κάποια γενετικά χαρακτηριστικά, όπως η δυσανεξία στη λακτόζη (έλλειψη του ενζύμου λακτάση από τον οργανισμό), ίσως προστατεύει έναντι της εμφάνισης της νόσου Πάρκινσον. Επειδή το γάλα είναι η κύρια διατροφική πηγή της γαλακτόζης (κύριο σάκχαρο του γάλακτος, το οποίο μαζί με την γλυκόζη σχηματίζουν την πρωτεΐνη λακτόζη), αποτελέσματα πειραματικών ερευνών σε αρκετά είδη ζώων έχουν δείξει ότι η χρόνια έκθεση σε γαλακτόζη είναι επιβλαβής για την υγεία.

Οξειδωτικό στρες

Επιπλέον, το γάλα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε λακτόζη μπορεί να αυξήσει το οξειδωτικό στρες, το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει τον κίνδυνο θνησιμότητας και κατάγματος. Σε αντίθεση με το γάλα, λιγότερο οξειδωτικό στρες προκαλούν το τυρί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση (π.χ. ξινισμένο γάλα και γιαούρτι) λόγω της χαμηλότερης περιεκτικότητάς τους σε λακτόζη και επομένως γαλακτόζης.

Επίπεδα του ουρικού οξέος

Μια άλλη πιθανή αιτία για την θετική συσχέτιση της κατανάλωσης γάλακτος με την εμφάνιση της νόσου Πάρκινσον μπορεί να περιλαμβάνει τις επιπτώσεις των γαλακτοκομικών προϊόντων στα επίπεδα του ουρικού οξέος. Η κατανάλωση γάλακτος μπορεί να μειώσει τα επίπεδα ουρικού οξέος σε υγιείς εθελοντές.

Το ουρικό οξύ είναι ένας ισχυρός ενδογενής αντιοξειδωτικός παράγοντας, ο οποίος μπορεί να αδρανοποιήσει δυνητικά επιβλαβείς νευροτοξικές ουσίες, όπως οι ελεύθερες ρίζες ή ο σίδηρος. Σε πρόσφατη μετα-ανάλυση επιβεβαιώθηκαν χαμηλά επίπεδα ουρικού οξέος σε ασθενείς με νόσο Πάρκινσον, διαπίστωση η οποία θα μπορούσε να δείξει ένα νευροπροστατευτικό ρόλο του ουρικού οξέος έναντι της εμφάνισης της νόσου. Παρ’ όλα αυτά, περισσότερη έρευνα σε αυτό το πεδίο κρίνεται απαραίτητη ώστε να καταλήξουμε σε ένα ασφαλές συμπέρασμα.

Συμπερασματικά

Τα αποτελέσματα των μελετών σχετικά με τον ρόλο της διατροφής στην πρόληψη της νόσου του Πάρκινσον είναι αντικρουόμενα και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση, ωστόσο φαίνεται πως η ισορροπημένη διατροφή κοντά στο Μεσογειακό πρότυπο ενδέχεται να παίζει έναν προστατευτικό ρόλο απέναντι στην ασθένεια αυτή.

H υψηλότερη κατανάλωση γάλακτος στους άνδρες και στις γυναίκες δεν είναι πάντα ασφαλής και δεν είναι συνοδεύεται από χαμηλότερο κίνδυνο κατάγματος. Αντιθέτως, είναι πιθανό να συνδέονται με υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων, όπως η νόσος Πάρκινσον, με τους άνδρες να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. 

Ωστόσο,  οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον δεν πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα διότι αυτό μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση της υγείας τους, καθώς σε αυτή την ηλικία βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο υποσιτισμού, απώλειας μυϊκής μάζας, οστεοπόρωσης και κατάγματος του ισχίου. Χρειάζονται περισσότερα πειραματικά δεδομένα ώστε να δοθούν ασφαλείς διατροφικές συστάσεις.

Εβίτα Σιατίτσα Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc.

H Σιατίτσα Εβίτα είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην κλινική διαιτολογία. Έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών από το 2008 έως το 2016 και σήμερα διατηρεί διαιτολογικό γραφείο σε κεντρικό σημείο στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Γνωρίστε την αρθογράφο

Ευσταθία Παπαδά Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, Ph.D

Η Ευσταθία Παπαδά είναι Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή και Δημόσια Υγεία. Επιπλέον, είναι κάτοχος Διδακτορικού τίτλου στο κομμάτι της διατροφικής αντιμετώπισης της Ιδιοπαθούς Φλεγμονώδους Νόσου του Εντέρου. Εργάζεται ως Εξωτερικός Συνεργάτης στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και ως ερευνήτρια σε ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα. Γνωρίστε την αρθογράφο

Ξένια – Μαρία Παπαναστασίου Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc.

Μήπως έχεις αναρωτηθεί γιατί η απώλεια του σωματικού βάρους και ιδιαίτερα η διατήρησή του, με το πέρας της ηλικίας, ειδικά μετά τα 40, γίνεται πιο δύσκολη; Μήπως αγχώνεσαι για το πώς να διατηρήσεις το επιθυμητό βάρος και κατά πόσο θα χρειαστεί να ακολουθήσεις μία πολύ στερητική διατροφή για να το επιτύχεις;

Γράφει η Δανάη Ευλογημένου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Συνέχισε να διαβάζεις το άρθρο για την απώλεια βάρους, για να πάρεις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα αν είσαι ανω των 40 ετών.

Ποιοι είναι οι λόγοι που εμποδίζουν την απώλεια του βάρους μετα τα 40;

Οι σημαντικότεροι παράγοντες αποτελούν τη μείωση του μεταβολισμού και την αλλαγή του ορμονικού προφίλ.

Μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού

Κατά την πάροδο του χρόνου παρατηρείται μια μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού κατά 5-25%. Με άλλα λόγια, μειώνονται οι θερμίδες που καίει ο οργανισμός σε κατάσταση ηρεμίας και έτσι με την ίδια θερμιδική πρόσληψη, ένα άτομο μπορεί να παρατηρήσει αύξηση του σωματικού του βάρους και συγκεκριμένα του λίπους.

Δεν είναι τυχαίο που από την ηλικία των 20-25 μέχρι τα 65 έτη, παρατηρείται στα περισσότερα άτομα αύξηση του σωματικού λίπους και πιο ειδικά παρατηρείται μια ανακατανομή του λίπους στο σώμα. Συγκεκριμένα, αυξάνεται το σπλαγχνικό λίπος, το λίπος δηλαδή στην περιοχή της κοιλιάς.

Παράλληλα με την αύξηση του λίπους, τόσο ο μυϊκός όσο και οστικός ιστός μειώνονται. Η μυϊκή μάζα κορυφώνεται στην ηλικία περίπου των 30 ετών και στη συνέχεια μειώνεται σταδιακά.

Υπολογίζεται ότι η μείωση της μυϊκής μάζας μέχρι την ηλικία των 70 ετών μπορεί να φτάσει από 20 μέχρι 40%, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σαρκοπενία.

Μείωση της φυσικής δραστηριότητας

Η μείωση της φυσικής δραστηριότητας, ήταν μέχρι στιγμής η πιο γνωστή αιτία μείωσης του μεταβολισμού. Ειδικότερα ο άνθρωπος όσο μεγαλώνει, αφιερώνει όλο και λιγότερο χρόνο στην άσκηση με αποτέλεσμα να μην καταφέρνει να διατηρήσει τα επίπεδα της μυϊκής του μάζας. Η μείωση της μυϊκής μάζας ισοδυναμεί με μείωση των καύσεων στον οργανισμό και άρα μείωση του μεταβολισμού.

Ωστόσο, πρόσφατα δεδομένα υποστηρίζουν ότι το σπλαχνικό λίπος και γενικότερα το αυξημένο λίπος στο σώμα μπορεί να έχει επίσης αρνητικό αντίκτυπο στους μύες, καθώς εκκρίνει προφλεγμονώδεις ουσίες που επάγουν την φλεγμονή και τη γήρανση.

Η διήθηση του λίπους στους μύες μπορεί να επηρεάσει την νευρομυϊκή ενεργοποίηση και την μυϊκή απόδοση και έτσι να οδηγήσουν στην προοδευτική μείωση της κινητικότητας.

Αλλαγή ορμονικού προφίλ

Η αλλαγή του ορμονικού προφίλ, είναι ένας ακόμη παράγοντας που δυσκολεύει την απώλεια βάρους και ταυτόχρονα ευνοεί την αύξηση του σωματικού λίπους με την πάροδο του χρόνου.

Οι γυναίκες συνήθως στην ηλικία των 45-55, μπαίνουν στην εμμηνόπαυση, κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα των ορμονών του γυναικείου φύλου, τα οιστρογόνα, μειώνονται και αλλαγές στο σώμα αλλά και στο μεταβολισμό της γυναίκας είναι αισθητές.

Οι διαταραχές ύπνου/διάθεσης, η οστεοπενία/οστεοπόρωση, τα δερματικά προβλήματα, η διαταραχή στο μεταβολισμό των λιπιδίων και ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι μερικές από τις επιπτώσεις αυτής της περιόδου.

Μάλιστα, φαίνεται πως η εμμηνόπαυση σχετίζεται με την ανακατανομή του λίπους στο σώμα της γυναίκας, την εναπόθεση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς, ευνοώντας έτσι το σπλαγχνικό λίπος. Όπως και στις γυναίκες, έτσι και στους άνδρες παρατηρείται μείωση των ορμονών του αντρικού φύλου, των ανδρογόνων, με την αύξηση της ηλικίας.

Η τεστοστερόνη αποτελεί την πιο ισχυρή ανδρογόνο ορμόνη. Τα μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης έχουν επίσης συσχετισθεί με την αύξηση του λίπους στο σώμα, αλλά και με τη μείωση του μυϊκού ιστού.

Ποια είναι τα κατάλληλα εφόδια που θα με βοηθήσουν να μειώσω το βάρος μου μετά τα 40;

Ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές, θα μπορέσεις να ελέγξεις το σωματικό σου βάρος και να κερδίσεις την υγεία σου, ειδικά αν είσαι ανω των 40 ετών.

Κατανάλωσε καθημερινά φρούτα & λαχανικά.

Προσθέτοντας στη διατροφή σου ποικιλία από φρούτα και λαχανικά, αυξάνεις την πρόσληψη φυτικών ινών οι οποίες σε βοηθούν να νιώθεις χορτάτο/η περισσότερη ώρα μέσα στην ημέρα και έτσι μπορείς πολύ πιο εύκολα να ελέγξεις το σωματικό σου βάρος.

Εκτός από τις ίνες, η καθημερινή κατανάλωσή τους συμβάλλει στην κάλυψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών βλέπε βιταμίνες, που χρειάζεται ο οργανισμός για την ομαλή του λειτουργία.

Προτίμησε φρούτα και λαχανικά με έντονο χρώμα, βλέπε παντζάρι, πιπεριές, ντομάτα, καρότο, μούρα, σταφύλι, κεράσια, δαμάσκηνα κτλ., καθώς είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες στο σώμα και επιβραδύνουν τη γήρανση.

Μην ξεχνάς την ενυδάτωση.

Η καλή ενυδάτωση μετα τα 40 βοηθάει στην απώλεια βάρους. Για να πετύχεις καλή ενυδάτωση προτίμησε την κατανάλωση νερού και όχι ροφημάτων πλούσιων σε ζάχαρη όπως χυμοί, καφέ με σαντιγί ή με σιρόπι ή γλυκό με ζάχαρη, κρύο τσάι, αναψυκτικά κ.ά.

Η αυξημένη κατανάλωση ροφημάτων πλούσιων σε ζάχαρη, οδηγούν στην αυξημένη θερμιδική πρόσληψη μέσα στην ημέρα και επομένως στην αύξηση του βάρους. Ξεκίνα την ημέρα σου με ένα ποτήρι νερό, αντικατάστησε το αναψυκτικό με ανθρακούχο νερό με λίγο φρεσκοστυμμένο λεμόνι για να του δώσεις γεύση και πριν από κάθε γεύμα κάνε συνήθεια την κατανάλωση ενός ποτηριού νερό.

Έτσι, θα καταφέρεις να διατηρήσεις την ενυδάτωσή σου σε υγιή επίπεδα.

Προτίμησε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λίπος.

Αντικατάστησε τα πλήρη σε λίπος γαλακτοκομικά όπως το γάλα και το γιαούρτι, με τις ημιαποβουτυρωμένες επιλογές τους (1,5%-2%).

Προτίμησε την κατανάλωση τυριών που περιέχουν εκ φύσεως χαμηλά λιπαρά όπως το ανθότυρο, η μυζήθρα, το cottage, το κατίκι. Διαφορετικά, επίλεξε την κατανάλωση light τυριών, δηλαδή αυτών που περιέχουν <13% λίπος, π.χ. φέτα, edam, gouda.

Επιλέγοντας γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά μετά την 4η δεκαετία της ζωής σου, μειώνεις τη θερμιδική πρόσληψη σε σχέση με το αν προτιμούσες να καταναλώσεις τις πλήρεις σε λίπος εκδοχές τους. Έτσι, βάζεις ακόμα ένα λιθαράκι στον έλεγχο του σωματικού σου βάρους.

Μην ξεχνάς την ημερήσια πρόσληψη πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας.

Ο οργανισμός χρειάζεται καθημερινά τη πρόσληψη τροφίμων πλούσιων σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας για την κάλυψη των αναγκών του, εκ των οποίων η διατήρηση της μυϊκής του μάζας.

Οι πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός από μόνος του, στην αναλογία που τα χρειάζεται. Βρίσκονται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως το κόκκινο και το λευκό κρέας, το ψάρι, το αυγό, το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί.

Για την αποφυγή της μείωσης του μεταβολισμού μετά τα 40 λοιπόν, είναι σημαντική η κατανάλωση των παραπάνω τροφίμων ημερησίως. Το κόκκινο κρέας είναι καλό να καταναλώνεται μέχρι 1 φορά την εβδομάδα και το λευκό κρέας μέχρι 2 φορές την εβδομάδα.

Εάν είσαι vegan, τότε μην ξεχνάς μαζί με την κατανάλωση οσπρίων να καταναλώνεις μία πηγή υδατάνθρακα όπως το ρύζι, το ψωμί, οι πατάτες. Με αυτό το τρόπο αλληλοσυμπληρώνονται τα αμινοξέα των δύο ομάδων τροφίμων και έτσι προσλαμβάνεις την πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας που χρειάζεται ο οργανισμός.

Απόφυγε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων.

Όσο πιο επεξεργασμένο είναι ένα τρόφιμο, τόσες περισσότερες θερμίδες και συντηρητικά περιέχει.

Τα μπέργκερ, οι πίτσες, τα κέικ, τα μπισκότα, οι τηγανητές πατάτες, είναι λίγα μόνο παραδείγματα με αυξημένο λίπος (συνήθως κορεσμένο) ή/και αυξημένα σε ζάχαρη.

Απόφυγε μετα τα 40 να τα έχεις συχνά στο καθημερινό σου διαιτολόγιο και αντ’ αυτού προτίμησε να επιλέγεις τρόφιμα με αυξημένη θρεπτική αξία, τρόφιμα δηλαδή που είναι πλούσια σε βιταμίνες και φυτικές ίνες.

Άκου το στομάχι σου.

Δώσε έμφαση στα μηνύματα που δίνει το στομάχι σου στον εγκέφαλό σου. Τι εννοώ; Όταν καταναλώνεις ένα φαγητό σταμάτα όταν έχεις χορτάσει, έχεις νιώσει δηλαδή τον κορεσμό και δεν νιώθεις πια πείνα.

Από την άλλη, καλό είναι να μην αφήνεις πολλές ώρες το στομάχι σου νηστικό. Διαχώρισε τη λιγούρα από την βιολογική πείνα και απόφυγε έτσι την κατανάλωση περιττών θερμίδων μέσα στην ημέρα.

Συμβουλέψου ένα ειδικό για το σχεδιασμό και την οργάνωση των καθημερινών σου γευμάτων.

Εάν δυσκολεύεσαι να διαχειριστείς μόνος σου τη διατροφή, συμβουλέψου ένα Διαιτολόγο-Διατροφολόγο με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, για να σε καθοδηγήσει σωστά έτσι ώστε να πετύχεις τον στόχο σου.

Μην ξεχνάς την άσκηση.

Όσο κλισέ και εάν ακούγεται, η διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση δίνει πάντα τα καλύτερα αποτελέσματα. Αφιέρωσε λίγο χρόνο τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας για φυσική δραστηριότητα.

Εκτός από αερόβια άσκηση π.χ. περπάτημα, ποδήλατο, αφιέρωσε χρόνο για αναερόβια άσκηση π.χ. ασκήσεις ενδυνάμωσης, έτσι ώστε να διατηρήσεις τόσο το βάρος σου όσο και τη μυϊκή σου μάζα σε φυσιολογικά επίπεδα.

Εν κατακλείδι, η λύση για την απώλεια του σωματικού βάρους μετά την ηλικία των 40 ετών είναι η εστίαση στη διατήρηση της μυϊκής μάζας μέσω της διατροφής αλλά και μέσω της άσκησης, η καλή ενυδάτωση, η κατανάλωση με μέτρο επεξεργασμένων τροφίμων και η κατανάλωση του φαγητού ενσυνείδητα.

Ακολούθησε το fmh.gr στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Δανάη Ευλογημένου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Όταν στόχος είναι η απώλεια βάρους, το πρώτο πράγμα που σκέφτονται οι περισσότεροι είναι το ξεκίνημα μιας καλύτερης διατροφής, που συνοδεύεται από τη βαρύγδουπη ανακοίνωση “από αύριο ξεκινάω δίαιτα”. Ένα άλλο ποσοστό ανθρώπων ακολουθεί άλλη τακτική, με πρωταγωνίστρια τη γυμναστική. Είναι το κλαμπ “από αύριο ξεκινάω γυμναστήριο, τρέξιμο…” και ό,τι άλλο δύναται να κάψει θερμίδες.

Τι βλέπω στο γραφείο

Στο γραφείο μου συναντώ ανθρώπους, που μου περιγράφουν προσωπικές τους προσπάθειες, για να μειώσουν το βάρος τους. Πολλοί μου εκμυστηρεύονται ότι προτιμούν να κάνουν πολλή γυμναστική, παρά να μειώσουν το φαγητό. Το ερώτημα, λοιπόν, που θέτω σε αυτούς και απαντώ σε αυτόν τον οδηγό είναι αν μπορείς να χάσεις τα κιλά που θες, κάνοντας μόνο γυμναστική. Οι περισσότεροι μου απαντούν θετικά, επομένως ακολουθεί το ερώτημα “Πόση γυμναστική χρειάζεται;” Η σωστή απάντηση είναι πολύ περισσότερη από όσο νομίζεις.

Κατέβασε ΔΩΡΕΑΝ ένα EBOOK με τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη, που μπορείς να τα καταναλώσεις ως σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας

Ποιος είναι τελικά ο ρόλος της Άσκησης στην Απώλεια Βάρους;

Αν είσαι σωματικά δραστήριος, ο οργανισμός σου λειτουργεί καλύτερα, νιώθεις ευφορία και μπορείς να ενισχύσεις την προσπάθεια σου. Ωστόσο, δεν πρέπει να πέφτεις στην παγίδα ότι με την άσκηση αυξάνονται οι καύσεις σου και έτσι μπορείς να κάθεσαι ή να τρως την υπόλοιπη μέρα. Αυτό, γιατί η γυμναστική από μόνη της δεν είναι ένα μέσο αδυνατίσματος. Αν θες να μάθεις το λόγο, συνέχισε την ανάγνωση!

Αρχές αδυνατίσματος

Τι είναι το ενεργειακό έλλειμμα;

Αν έχεις προσπαθήσει ποτέ να μειώσεις το βάρος σου, θα έχεις ακούσει ότι για να το πετύχεις χρειάζεται να δημιουργηθεί το λεγόμενο “ενεργειακό έλλειμμα”. Το σώμα σου, δηλαδή, θα πρέπει να ξοδεύει περισσότερες θερμίδες από αυτές που λαμβάνει.

Η δαπάνη θερμίδων από τον οργανισμό σου περιλαμβάνει 3 συνιστώσες:

1. τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, δηλαδή την ενέργεια που χρειάζεται το σώμα σου, όταν βρίσκεσαι σε ηρεμία, προκειμένου να επιτελέσει τις βασικές του λειτουργίες, για να σε κρατήσει ζωντανό
2. την ενέργεια που χρησιμοποιείται για να γίνει η πέψη, η απορρόφηση και ο μεταβολισμός των τροφών που κατανάλωσες
3. την ενέργεια που ξόδεψες κάνοντας μια σωματική δραστηριότητα

Όταν το σώμα σου λαμβάνει λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται για τις 3 παραπάνω δαπάνες, τότε βρίσκεται σε ενεργειακό έλλειμμα, με αποτέλεσμα τη μείωση του βάρους σου.

Το ενεργειακό έλλειμμα είναι η βάση, αλλά όχι το αποκλειστικό συστατικό για να χάσεις βάρος.

Δεν είναι μόνο οι θερμίδες που παίζουν ρόλο στο βάρος σου, όπως θα δεις παρακάτω.

Πώς θα πετύχεις το Ενεργειακό Έλλειμμα;

Για να γίνει αυτό, είτε θα μειώσεις τις θερμίδες που προσλαμβάνεις μέσω του φαγητού ή θα αυξήσεις τα επίπεδα δραστηριότητας σου ή και τα δύο. Με απλά λόγια, ή θα κάνεις δίαιτα, ή θα αυξήσεις κατά πολύ τη φυσική σου δραστηριότητα, κατά βάση κάνοντας γυμναστική ή θα τα συνδυάσεις. Σε αυτό το σημείο, έχω μια πολύ βασική ερώτηση για σένα! Είναι πιο εύκολο να μη φας 500 θερμίδες ή να κάψεις 500 θερμίδες;

Διάβασε, επίσης: Μερίδες ή Θερμίδες, τι αξίζει να μετράμε; [ΟΔΗΓΟΣ]

Η Απώλεια Βάρους δεν είναι πάντα προβλέψιμη

Τα μαθηματικά της απώλειας βάρους, μέσω του περιορισμού των θερμίδων, μπορεί να φαίνονται απλά. Στην πραγματικότητα, όμως, μάλλον έχεις καταλάβει και εσύ ότι δεν είναι όπως τα αναμένουμε.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 1958, ο ερευνητής Max Wishnofsky περιέγραψε έναν κανόνα που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για την πρόβλεψη της απώλειας βάρους:

0,45 κιλά ανθρώπινου λίπους αντιστοιχούν περίπου σε 3.500 θερμίδες

Ως εκ τούτου, η μείωση 500 θερμίδων την ημέρα, μέσω της διατροφής ή της σωματικής δραστηριότητας, έχει ως αποτέλεσμα περίπου 0,45 κιλά απώλειας βάρους την εβδομάδα. Ομοίως, η προσθήκη 500 θερμίδων την ημέρα οδηγεί σε αντίστοιχη αύξηση του βάρους.

Δυναμικό και Προσαρμόσιμο Σύστημα Ενέργειας

Σήμερα, οι ερευνητές θεωρούν αυτόν τον κανόνα υπερβολικά απλοϊκό. Το ανθρώπινο ενεργειακό ισοζύγιο δεν λογίζεται αποκλειστικά “σαν θερμίδες που μπαίνουν και θερμίδες που βγαίνουν”. Πλέον, θεωρείται ως “ένα δυναμικό και προσαρμόσιμο σύστημα“, όπως περιγράφει μια μελέτη.

Όταν αλλάζεις μια ρύθμιση αυτού του συστήματος, όπως κάνεις μειώνοντας τις θερμίδες που καταναλώνεις την ημέρα για να χάσεις βάρος ή κάνοντας περισσότερη γυμναστική από το συνηθισμένο, αυτό προκαλεί μια σειρά από αλλαγές στο σώμα σου. Οι αλλαγές αυτές, επηρεάζουν πόσες θερμίδες καταναλώνεις και κατά συνέπεια πόσο βάρος χάνεις.

Κάντε κλικ από κάτω για να δείτε τον πλήρες οδηγό!